Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành nghề hiện đại
1. Câu hỏi về di sản văn hóa và việc ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học trong bảo tồn
Câu 1: Hãy cho biết các di sản được giới thiệu trong các hình 1, 2, 3 sẽ ra sao nếu trong quá trình bảo tồn và phát huy của chúng không quan tâm đến việc sử dụng, ứng dụng những kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học nói chung và Sử học nói riêng?
Nếu trong quá trình bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa và thiên nhiên, không sử dụng kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học, trong đó có Sử học, các di sản này có thể bị xâm phạm hoặc thậm chí bị phá hủy. Việc không áp dụng khoa học vào công tác bảo tồn có thể dẫn đến việc thiếu thông tin chính xác về giá trị lịch sử, văn hóa và môi trường tự nhiên của di sản. Điều này có thể làm nghèo đi kho tàng di sản của dân tộc và nhân loại, khiến di sản không được bảo vệ một cách đầy đủ và bền vững, làm mất đi các giá trị quý báu của lịch sử và văn hóa.
2. Phân tích vai trò của Sử học trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên
Câu 2: Hãy phân tích vai trò của Sử học đối với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.
Sử học đóng vai trò quan trọng trong việc xác định và bảo tồn giá trị của di sản văn hóa và thiên nhiên. Di sản văn hóa có giá trị đa dạng về lịch sử, văn hóa, kiến trúc, mỹ thuật... Để bảo tồn và phát huy những giá trị này, Sử học giúp nghiên cứu và làm rõ lịch sử hình thành, phát triển của di sản. Các phương pháp nghiên cứu của Sử học, với tính liên ngành, giúp xác định được bối cảnh lịch sử, các nhân tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của di sản. Qua đó, Sử học cung cấp cơ sở khoa học để bảo tồn di sản một cách chính xác, hiệu quả và bền vững, đồng thời giúp di sản này phát huy giá trị trong bối cảnh đời sống hiện tại.
3. Vai trò của công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên
Câu 3: Hãy phân tích vai trò của công tác bảo tồn, phát huy giá trị của di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.
Di sản văn hóa vật thể bao gồm các công trình, di tích như thành quách, đền tháp, cung điện, nhà cổ... được xây dựng bằng nhiều chất liệu khác nhau và có thể bị xuống cấp theo thời gian. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản góp phần quan trọng trong việc hạn chế sự xuống cấp, khắc phục tác động tiêu cực của điều kiện tự nhiên và con người, giúp di sản được duy trì và bảo vệ. Đối với di sản văn hóa phi vật thể, công tác bảo tồn giúp sưu tầm, lưu giữ và truyền lại các giá trị văn hóa cho thế hệ sau. Thông qua các biện pháp như truyền nghề, trình diễn, di sản phi vật thể có thể được tái tạo và bảo vệ, góp phần duy trì bản sắc văn hóa truyền thống.
4. Liên hệ với di sản văn hóa, di sản thiên nhiên tại địa phương
Câu 4: Địa phương em đang sinh sống và học tập có di sản văn hóa, di sản thiên nhiên nào? Theo em, có thể và nên làm gì để bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của di sản đó?
Em đang sống ở Hà Nội, nơi có rất nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên đặc sắc như Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hồ Gươm, Đền Quán Thánh, Hoàng Thành Thăng Long, Khu di tích Nhà tù Hỏa Lò và nhiều di tích lịch sử khác. Để bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của các di sản này, em nghĩ cần thực hiện những việc sau:
Tăng cường tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật về bảo tồn di sản văn hóa: Cần làm cho cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, nhận thức được tầm quan trọng của di sản và nghĩa vụ bảo vệ chúng.
Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về di sản: Cần có các chính sách cụ thể, nguồn lực để quản lý, bảo vệ và phát huy các giá trị di sản.
Phát huy vai trò của cộng đồng: Cộng đồng dân cư phải chủ động tham gia vào công tác bảo tồn và bảo vệ di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.
Tận dụng vai trò của các nhà khoa học, chuyên gia, phản biện xã hội trong bảo tồn và phát huy di sản: Các chuyên gia, nhà khoa học có thể nghiên cứu, tư vấn và phát triển các biện pháp bảo vệ di sản hiệu quả.
5. Vai trò của công nghiệp hóa trong bảo tồn di sản văn hóa
Câu 5: Khai thác sử dụng Tư liệu 1 (tr.29), hãy cho biết công nghệ văn hóa bao gồm những ngành nào? Theo em, những ngành nào cần sử dụng những chất liệu về lịch sử- văn hóa trong quá trình phát triển?
Công nghiệp hóa bao gồm nhiều ngành như quảng cáo, kiến trúc, phần mềm, trò chơi giải trí, thủ công mỹ nghệ, điện ảnh, xuất bản, thời trang, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, truyền hình, phát thanh, và du lịch văn hóa. Các ngành này cần sử dụng những chất liệu về lịch sử và văn hóa trong quá trình phát triển, bởi vì các giá trị lịch sử, văn hóa tạo nên đặc trưng của sản phẩm và dịch vụ trong các lĩnh vực này. Việc bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa giúp tăng thêm tính hấp dẫn và ý nghĩa cho các sản phẩm văn hóa, đồng thời phát huy các giá trị truyền thống, thu hút sự quan tâm của công chúng và du khách.
6. Vai trò của sử học trong công nghiệp hóa và du lịch văn hóa
Câu 6: Hãy phân tích vai trò của sử học đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa và phát triển du lịch.
Sử học có vai trò rất quan trọng trong việc bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa và phát triển du lịch văn hóa. Các di tích lịch sử, văn hóa là một phần quan trọng trong ngành du lịch, và việc hiểu rõ lịch sử của chúng giúp du khách có cái nhìn sâu sắc hơn về các giá trị văn hóa, lịch sử của đất nước. Sử học cung cấp nền tảng lý thuyết và thực tế cho các hoạt động bảo tồn, phục hồi, và phát triển du lịch văn hóa, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, bảo tồn các di sản quý giá của dân tộc.
