Mở đầu trang 111 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Cuộc sống của chúng ta sẽ ra sao nếu tình trạng đó vẫn tiếp diễn? Các thế hệ tương lai sẽ ra sao nếu chúng ta không hành động để bảo vệ hành tinh này?
Nếu tình trạng tàn phá môi trường và khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách thiếu bền vững tiếp tục diễn ra, tương lai của chúng ta sẽ đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng. Biến đổi khí hậu sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, với những trận bão mạnh hơn, hạn hán kéo dài và các hiện tượng thời tiết cực đoan. Nguồn tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là các nguồn tài nguyên không tái sinh như dầu mỏ, khí đốt, khoáng sản sẽ dần cạn kiệt, ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu. Ô nhiễm môi trường sẽ khiến chất lượng không khí, nước và đất ngày càng xấu đi, dẫn đến các bệnh tật và suy giảm sức khỏe của con người.
Với các thế hệ tương lai, nếu chúng ta không có hành động ngay bây giờ để bảo vệ hành tinh, họ sẽ phải sống trong một thế giới có ít tài nguyên thiên nhiên, môi trường ô nhiễm nặng nề, và những rủi ro về biến đổi khí hậu không thể kiểm soát. Các thế hệ sau có thể sẽ phải đối mặt với sự thiếu hụt thực phẩm, nước sạch, và các dịch vụ sinh thái cơ bản như môi trường trong lành và các hệ sinh thái cung cấp các dịch vụ tự nhiên. Họ sẽ phải sống trong một môi trường khắc nghiệt hơn, thiếu sự phát triển kinh tế bền vững và khó khăn trong việc duy trì sự sống trên hành tinh này. Vì vậy, hành động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững ngay từ bây giờ là vô cùng quan trọng để đảm bảo cuộc sống của các thế hệ tương lai.
Câu hỏi mục 1a trang 111 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Đọc thông tin trong mục a, hãy nêu khái niệm phát triển bền vững.
Phát triển bền vững là một khái niệm được hiểu là sự phát triển đáp ứng nhu cầu của hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai. Nó bao gồm ba yếu tố chính: phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và phát triển xã hội. Phát triển bền vững đòi hỏi sự cân bằng giữa việc khai thác tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ chúng để các thế hệ tương lai vẫn có thể tiếp cận và sử dụng chúng. Đó là việc thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế trong khi giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và đảm bảo sự công bằng xã hội, giúp tất cả mọi người đều có cơ hội phát triển.
Phát triển bền vững không chỉ giới hạn ở việc bảo vệ môi trường mà còn liên quan đến các yếu tố xã hội, như việc giảm nghèo, đảm bảo quyền lợi cho tất cả mọi người, đặc biệt là những nhóm yếu thế trong xã hội, và thúc đẩy công bằng xã hội. Để phát triển bền vững, các quốc gia cần thực hiện các chiến lược phát triển toàn diện, trong đó chú trọng đến việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, giảm thiểu ô nhiễm và tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo.
Câu hỏi mục 1b trang 112 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Dựa vào thông tin trong mục b, hãy trình bày sự cần thiết phải phát triển bền vững.
Phát triển bền vững là cần thiết để đảm bảo rằng con người có thể duy trì và cải thiện chất lượng cuộc sống mà không làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, gây hại cho môi trường, hoặc làm gia tăng các vấn đề xã hội. Việc phát triển bền vững trở nên càng quan trọng hơn trong bối cảnh các thách thức toàn cầu hiện nay, đặc biệt là biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, và sự suy thoái tài nguyên thiên nhiên.
Đảm bảo nguồn tài nguyên cho các thế hệ tương lai:
Tài nguyên thiên nhiên là nguồn lực hữu hạn, và nếu không được sử dụng một cách hợp lý và bền vững, chúng sẽ dần cạn kiệt. Phát triển bền vững giúp đảm bảo rằng các tài nguyên như nước, đất, khoáng sản, năng lượng sẽ được bảo vệ và tái tạo, để thế hệ tương lai có thể tiếp tục sử dụng chúng. Nếu tài nguyên bị khai thác quá mức mà không có kế hoạch bảo vệ, các thế hệ sau sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt tài nguyên và các vấn đề liên quan đến việc thiếu các yếu tố cơ bản của sự sống.
Bảo vệ môi trường và giảm thiểu ô nhiễm:
Môi trường là nền tảng của sự sống và phát triển kinh tế. Ô nhiễm môi trường không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn làm tổn hại đến các hệ sinh thái, ảnh hưởng đến năng suất nông nghiệp và các ngành công nghiệp phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên. Phát triển bền vững giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí, nước, và đất, đồng thời bảo vệ đa dạng sinh học và các hệ sinh thái tự nhiên.
Cải thiện chất lượng cuộc sống và công bằng xã hội:
Phát triển bền vững không chỉ chú trọng đến yếu tố kinh tế mà còn bảo vệ quyền lợi của tất cả các nhóm người, đặc biệt là những người nghèo và yếu thế trong xã hội. Việc phát triển bền vững sẽ giúp đảm bảo rằng mọi người đều có cơ hội tiếp cận với các dịch vụ cơ bản như y tế, giáo dục, và việc làm, góp phần giảm nghèo và thúc đẩy công bằng xã hội.
Khả năng phục hồi và thích ứng với biến đổi khí hậu:
Biến đổi khí hậu đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng đe dọa sự sống của con người và các sinh vật. Phát triển bền vững giúp tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, và hạn hán, đồng thời thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tái tạo và công nghệ sạch để giảm lượng khí thải nhà kính.
Câu hỏi mục 2a trang 112 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Dựa vào thông tin trong mục a, hãy nêu khái niệm tăng trưởng xanh.
Tăng trưởng xanh là một chiến lược phát triển kinh tế theo hướng bảo vệ môi trường và sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững. Đây là một quá trình phát triển kinh tế mà không làm hại đến môi trường, nhằm mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và thúc đẩy sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo. Tăng trưởng xanh là một hình thức của phát triển bền vững, trong đó chú trọng vào việc kết hợp giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
Tăng trưởng xanh không chỉ tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của các hoạt động kinh tế đến môi trường mà còn khuyến khích việc áp dụng các công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng và sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn. Điều này bao gồm việc chuyển đổi từ các nguồn năng lượng không tái tạo (như than đá, dầu mỏ) sang các nguồn năng lượng tái tạo (như năng lượng mặt trời, gió, thủy điện), giảm thiểu khí thải và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên trong tất cả các ngành sản xuất.
Câu hỏi mục 2b trang 112 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Đọc thông tin trong mục b, hãy trình bày biểu hiện của tăng trưởng xanh.
Biểu hiện của tăng trưởng xanh có thể được thấy rõ qua một số lĩnh vực quan trọng sau:
Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo:
Tăng trưởng xanh khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo thay vì các nguồn năng lượng hóa thạch gây ô nhiễm và cạn kiệt. Việc áp dụng năng lượng mặt trời, năng lượng gió, thủy điện và năng lượng sinh học giúp giảm lượng khí thải carbon, tiết kiệm tài nguyên và đảm bảo tính bền vững lâu dài cho các hệ thống năng lượng.
Phát triển công nghệ xanh và công nghiệp sạch:
Tăng trưởng xanh khuyến khích phát triển công nghệ xanh và công nghiệp sạch. Các công nghệ này giúp giảm thiểu lượng chất thải, tối ưu hóa việc sử dụng nguyên liệu, và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Việc áp dụng công nghệ tái chế, xử lý nước thải và khí thải, và giảm thiểu sử dụng hóa chất độc hại là những ví dụ điển hình.
Tăng cường sử dụng các phương tiện giao thông xanh:
Tăng trưởng xanh cũng khuyến khích phát triển các phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch như xe điện, xe hybrid, và các phương tiện giao thông công cộng không gây ô nhiễm. Điều này giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của giao thông đến không khí và môi trường sống.
Phát triển nền nông nghiệp bền vững:
Tăng trưởng xanh thúc đẩy việc áp dụng các phương pháp sản xuất nông nghiệp bền vững, như nông nghiệp hữu cơ, canh tác tự nhiên và bảo vệ đất đai, nhằm bảo vệ tài nguyên đất, tăng năng suất mà không làm hại đến môi trường.
Thúc đẩy bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái tự nhiên:
Tăng trưởng xanh bao gồm cả việc bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên như rừng, đầm lầy, và biển, giúp duy trì sự đa dạng sinh học, bảo vệ các loài động vật và thực vật, đồng thời đảm bảo các dịch vụ sinh thái mà môi trường cung cấp.
Luyện tập trang 112 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Lấy các ví dụ cụ thể về biểu hiện của tăng trưởng xanh.
Sử dụng năng lượng tái tạo:
Các quốc gia như Đức, Trung Quốc và Đan Mạch đã đầu tư mạnh vào năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng gió và năng lượng mặt trời. Đặc biệt, Đan Mạch đã trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu về sử dụng năng lượng gió trong sản xuất điện.
Nông nghiệp bền vững:
Các phương pháp nông nghiệp hữu cơ tại nhiều quốc gia như Ấn Độ và Việt Nam đã giúp tăng cường sản lượng nông sản mà không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, từ đó giảm thiểu ô nhiễm đất và nước.
Phát triển giao thông công cộng và xe điện:
Các thành phố lớn như Oslo (Na Uy) và Paris (Pháp) đang thúc đẩy sử dụng phương tiện giao thông công cộng và xe điện để giảm thiểu ô nhiễm không khí và giảm tác động của giao thông đối với môi trường.
Vận dụng trang 112 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Sưu tầm thông tin, tìm hiểu Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh ở nước ta.
Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh của Việt Nam được ban hành nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Chiến lược này bao gồm các mục tiêu như chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, phát triển công nghiệp sạch, giảm khí thải và ô nhiễm, bảo vệ đa dạng sinh học và phát triển nông nghiệp bền vững.
