Mở đầu trang 101 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Du lịch có vai trò, đặc điểm như thế nào? Những nhân tố nào ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố du lịch? Tình hình phát triển và phân bố du lịch thế giới ra sao?
Du lịch là một ngành kinh tế quan trọng trên toàn thế giới, không chỉ có vai trò tạo ra nguồn thu nhập lớn cho nhiều quốc gia mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội. Du lịch không chỉ là hoạt động di chuyển của con người mà còn là một phần không thể thiếu trong giao lưu văn hóa, giáo dục và tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Ngành du lịch có một số đặc điểm và vai trò quan trọng:
Đặc điểm và vai trò của du lịch:
Đặc điểm của du lịch:
Ngành dịch vụ: Du lịch là một ngành dịch vụ, cung cấp các dịch vụ vận chuyển, lưu trú, ăn uống, tham quan và các hoạt động giải trí cho du khách. Ngành này không tạo ra hàng hóa vật chất mà tập trung vào việc phục vụ nhu cầu về không gian, thời gian và cảm xúc của con người.
Ngành không mang tính sản xuất: Du lịch khác với các ngành sản xuất công nghiệp, nông nghiệp hay khai khoáng ở chỗ, nó không sản xuất ra hàng hóa cụ thể mà chỉ cung cấp dịch vụ cho du khách.
Gắn với di chuyển: Du lịch liên quan chặt chẽ đến sự di chuyển của con người từ nơi cư trú đến các điểm đến du lịch, qua đó tạo ra các dòng dịch vụ vận tải, lưu trú, ăn uống, giải trí.
Vai trò của du lịch:
Tạo nguồn thu nhập và việc làm: Du lịch đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của nhiều quốc gia. Các quốc gia với ngành du lịch phát triển mạnh mẽ như Pháp, Mỹ, Trung Quốc, và Thái Lan thu hút hàng triệu lượt khách du lịch mỗi năm, tạo ra nguồn thu khổng lồ cho ngân sách quốc gia và đồng thời tạo ra nhiều việc làm trong ngành khách sạn, vận tải, dịch vụ ăn uống, và các ngành công nghiệp phụ trợ khác.
Thúc đẩy phát triển kinh tế: Du lịch có tác dụng thúc đẩy sự phát triển kinh tế ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia có ngành du lịch là ngành mũi nhọn. Ngành du lịch cũng góp phần vào việc tăng trưởng GDP, thu hút đầu tư nước ngoài và phát triển hạ tầng cơ sở vật chất, đặc biệt là giao thông, cơ sở lưu trú và các khu vực nghỉ dưỡng.
Giao lưu văn hóa và quốc tế: Du lịch giúp thúc đẩy sự giao lưu giữa các nền văn hóa khác nhau, tạo cơ hội cho người dân các quốc gia gặp gỡ và tìm hiểu lẫn nhau. Ngành du lịch giúp các quốc gia giao lưu văn hóa, giáo dục, nghệ thuật, và nâng cao sự hiểu biết giữa các dân tộc và các khu vực trên thế giới.
Tạo ra sự phát triển của các ngành khác: Ngành du lịch thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp khác như nông nghiệp, sản xuất hàng hóa, xây dựng, ngân hàng và các dịch vụ tài chính, truyền thông, và công nghệ. Du lịch cung cấp các cơ hội cho các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa tiêu dùng, hàng hóa phục vụ cho ngành lưu trú, và các công ty vận tải.
Những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố du lịch:
Yếu tố tự nhiên: Địa lý và khí hậu đóng vai trò rất lớn trong việc xác định các khu vực du lịch nổi tiếng. Những địa phương có cảnh quan thiên nhiên đẹp, khí hậu ôn hòa, và các địa điểm thiên nhiên đặc biệt như biển, núi, hồ, và rừng luôn là điểm thu hút du khách. Các quốc gia có những địa điểm như bãi biển đẹp, khu vực núi cao, hay các di tích lịch sử tự nhiên thường thu hút một lượng lớn khách du lịch quốc tế.
Ví dụ, các quốc gia như Thái Lan, Maldives, và các quốc gia vùng Caribê thu hút khách du lịch nhờ vào khí hậu nhiệt đới và các bãi biển tuyệt đẹp.
Yếu tố kinh tế và xã hội: Các quốc gia có nền kinh tế phát triển, thu nhập cao, và hạ tầng hiện đại có xu hướng thu hút khách du lịch quốc tế. Ngoài ra, sự phát triển của tầng lớp trung lưu ở các quốc gia đang phát triển cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu du lịch quốc tế. Các dịch vụ du lịch như khách sạn, nhà hàng, và các khu vui chơi giải trí cần có các dịch vụ và cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách du lịch.
Các quốc gia như Pháp, Mỹ, Nhật Bản với nền kinh tế mạnh mẽ thường có hệ thống dịch vụ du lịch chất lượng cao, thu hút lượng lớn khách du lịch.
Yếu tố văn hóa và lịch sử: Những địa phương có nền văn hóa đặc sắc, di tích lịch sử, các lễ hội văn hóa thường thu hút nhiều du khách quốc tế đến tham quan và trải nghiệm. Các quốc gia có di sản văn hóa thế giới như Trung Quốc, Ý, và Ai Cập luôn là điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích lịch sử và văn hóa.
Ví dụ, các di tích như Đền Angkor Wat ở Campuchia, Tháp Eiffel ở Pháp, hay Kim Tự Tháp ở Ai Cập đều là những điểm du lịch nổi tiếng được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Yếu tố chính trị và cơ sở hạ tầng: Các chính sách phát triển du lịch của chính phủ cũng ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển và phân bố du lịch. Các quốc gia có chính sách khuyến khích du lịch như miễn visa, giảm thuế du lịch, phát triển cơ sở hạ tầng giao thông, xây dựng sân bay quốc tế, và nâng cấp hệ thống cơ sở lưu trú sẽ thu hút khách du lịch quốc tế.
Các quốc gia như Singapore và Dubai đã có chính sách và chiến lược du lịch hiệu quả, giúp họ trở thành điểm đến du lịch phổ biến ở khu vực Châu Á và Trung Đông.
Câu hỏi mục 1 trang 101 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy trình bày vai trò và đặc điểm của du lịch.
Ngành du lịch đóng một vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế và xã hội toàn cầu. Đây không chỉ là một ngành dịch vụ mà còn là ngành mũi nhọn của nhiều quốc gia, giúp tạo ra nguồn thu lớn từ việc thu hút khách du lịch quốc tế. Dưới đây là vai trò và đặc điểm của ngành du lịch:
Vai trò của du lịch:
Tạo ra nguồn thu lớn cho quốc gia: Ngành du lịch đóng góp một phần lớn vào GDP của nhiều quốc gia. Thu nhập từ du lịch giúp các quốc gia phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng dịch vụ, và tăng trưởng kinh tế. Ví dụ, Pháp, Hoa Kỳ, Trung Quốc là những quốc gia có nguồn thu du lịch lớn nhất thế giới.
Tạo việc làm: Ngành du lịch tạo ra một số lượng lớn việc làm trong các lĩnh vực vận tải, khách sạn, nhà hàng, các công ty lữ hành, và các dịch vụ phụ trợ khác. Ngành du lịch giúp tạo công ăn việc làm cho hàng triệu người trên toàn cầu.
Phát triển các ngành khác: Ngành du lịch thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế khác như nông nghiệp, sản xuất hàng hóa, xây dựng, ngân hàng, tài chính và công nghệ thông tin. Các dịch vụ du lịch giúp gia tăng nhu cầu tiêu dùng, tạo cơ hội cho các ngành công nghiệp phụ trợ phát triển.
Đặc điểm của du lịch:
Ngành dịch vụ: Du lịch chủ yếu cung cấp dịch vụ thay vì sản phẩm vật chất. Các dịch vụ này bao gồm dịch vụ vận tải, lưu trú, ăn uống, giải trí, và các dịch vụ liên quan đến sự tham quan và khám phá.
Không có tính chất tồn kho: Khác với sản phẩm hàng hóa, dịch vụ du lịch không thể tồn kho hay dự trữ, vì vậy sự hoạt động của ngành này phụ thuộc rất nhiều vào mùa vụ và thời gian.
Gắn liền với di chuyển: Du lịch gắn liền với việc di chuyển của con người từ nơi này đến nơi khác. Điều này yêu cầu sự phát triển mạnh mẽ của cơ sở hạ tầng giao thông và các phương tiện vận chuyển.
Câu hỏi mục 2 trang 101 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Dựa vào thông tin trong mục 2, hãy phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố du lịch.
Sự phát triển và phân bố du lịch trên thế giới không đồng đều mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Các yếu tố này có thể là tự nhiên, kinh tế, xã hội, văn hóa, và chính trị. Dưới đây là các nhân tố chính ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố du lịch:
Yếu tố tự nhiên:
Các khu vực có địa hình đẹp, khí hậu ôn hòa hoặc nhiệt đới, và các kỳ quan thiên nhiên như biển, núi, hồ, rừng, thác nước thường thu hút lượng lớn du khách. Những khu vực này có lợi thế trong việc phát triển du lịch sinh thái, du lịch biển, du lịch mạo hiểm, và du lịch nghỉ dưỡng.
Ví dụ, Maldives, Bali (Indonesia), và các bãi biển ở Thái Lan, hay các khu vực núi như Swiss Alps thu hút một lượng lớn khách du lịch nhờ vào cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và khí hậu ôn hòa.
Yếu tố kinh tế:
Những quốc gia có nền kinh tế phát triển, với cơ sở hạ tầng giao thông hiện đại và dịch vụ du lịch cao cấp thường thu hút khách du lịch quốc tế. Các quốc gia này có khả năng đầu tư vào cơ sở hạ tầng du lịch, xây dựng các khách sạn, khu nghỉ dưỡng, sân golf, và các khu vui chơi giải trí.
Các quốc gia như Pháp, Ý, Mỹ, và Nhật Bản có ngành du lịch phát triển mạnh nhờ vào nền kinh tế vững mạnh và khả năng đầu tư vào các dịch vụ cao cấp.
Yếu tố văn hóa và lịch sử:
Các quốc gia có nền văn hóa lâu đời, di tích lịch sử nổi tiếng, các lễ hội văn hóa đều thu hút du khách tìm hiểu về văn hóa và lịch sử của các dân tộc. Ngành du lịch văn hóa đóng góp không nhỏ vào sự phát triển du lịch của nhiều quốc gia.
Các di tích như Kim Tự Tháp ở Ai Cập, Đền Angkor ở Campuchia, hay các thành phố lịch sử như Rome (Ý), Athens (Hy Lạp) đều là những điểm đến du lịch hấp dẫn cho những ai yêu thích khám phá văn hóa và lịch sử.
Yếu tố chính trị và cơ sở hạ tầng:
Chính sách của chính phủ và sự phát triển cơ sở hạ tầng là yếu tố quan trọng quyết định sự phân bố du lịch. Chính phủ các quốc gia có thể đưa ra các chính sách thuận lợi như miễn visa, cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông, và thúc đẩy các chiến lược quảng bá du lịch quốc tế.
Các quốc gia như Singapore, Dubai (UAE), và Thái Lan đã thành công trong việc phát triển ngành du lịch nhờ vào các chính sách khuyến khích và đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng.
Câu hỏi mục 3 trang 102 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Dựa vào thông tin trong mục 3 và hình 36, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố du lịch trên thế giới.
Tình hình phát triển và phân bố du lịch trên thế giới không đồng đều và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Các quốc gia có ngành du lịch phát triển mạnh mẽ thường có tỷ lệ khách du lịch quốc tế cao và doanh thu du lịch lớn. Những quốc gia này có cơ sở hạ tầng hiện đại, các dịch vụ du lịch đa dạng và hấp dẫn, và các chính sách du lịch thuận lợi.
Các quốc gia có lượng khách du lịch quốc tế cao:
Hoa Kỳ: Là quốc gia có lượng khách du lịch quốc tế lớn nhất với doanh thu du lịch đứng đầu thế giới. Các thành phố như New York, Los Angeles, và Las Vegas thu hút lượng khách du lịch rất lớn mỗi năm, nhờ vào các điểm đến nổi tiếng, các hoạt động giải trí và các khu nghỉ dưỡng cao cấp.
Pháp: Pháp là một trong những điểm đến du lịch hàng đầu thế giới. Paris, thành phố của tình yêu, với các di tích như Tháp Eiffel, Louvre, và Notre-Dame là những điểm đến không thể bỏ qua. Ngoài ra, các khu vực như Provence, Côte d'Azur cũng là những điểm du lịch hấp dẫn.
Trung Quốc: Trung Quốc thu hút du khách quốc tế nhờ vào di tích lịch sử và văn hóa phong phú như Tử Cấm Thành, Vạn Lý Trường Thành, và các lễ hội truyền thống đặc sắc.
Doanh thu du lịch của các quốc gia:
Các quốc gia có doanh thu du lịch từ 50 tỉ USD trở lên bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc, Pháp, Tây Ban Nha, Ý, và Thái Lan. Những quốc gia này không chỉ thu hút lượng khách du lịch lớn mà còn có các dịch vụ du lịch chất lượng cao và đa dạng, từ nghỉ dưỡng biển, tham quan lịch sử, đến du lịch mạo hiểm và nghỉ dưỡng cao cấp.
Luyện tập trang 102 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Đọc bản đồ hình 36, hãy cho biết:
Số lượt khách du lịch quốc tế đến các nước: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Pháp, Việt Nam.
Hoa Kỳ: Có số lượng khách du lịch quốc tế lớn nhất thế giới, với hơn 80 triệu lượt khách mỗi năm.
Trung Quốc: Trung Quốc thu hút khoảng 60 triệu lượt khách du lịch quốc tế.
Pháp: Pháp là điểm đến nổi tiếng với khoảng 80 triệu lượt khách quốc tế mỗi năm.
Việt Nam: Việt Nam thu hút khoảng 15 triệu lượt khách du lịch quốc tế trong năm 2019.
Các nước có doanh thu du lịch từ 50 tỉ USD trở lên.
Các quốc gia này bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc, Pháp, Tây Ban Nha, và Ý.
Vận dụng trang 102 SGK Địa lí 10 Kết nối tri thức - KNTT
Hãy tìm hiểu về một địa điểm du lịch nổi tiếng thế giới và trình bày trước lớp.
Ví dụ về Paris, thủ đô của Pháp:
Địa điểm: Paris là một trong những điểm du lịch nổi tiếng nhất thế giới. Nơi đây có nhiều địa danh lịch sử và văn hóa đặc sắc, bao gồm Tháp Eiffel, Bảo tàng Louvre, và Nhà thờ Đức Bà Paris.
Lý do thu hút: Paris nổi tiếng với các công trình kiến trúc độc đáo, các quán cà phê lãng mạn, và là trung tâm thời trang, nghệ thuật và ẩm thực. Thành phố này còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích văn hóa và lịch sử.
Các hoạt động: Du khách đến Paris có thể tham quan các di tích lịch sử, thưởng thức ẩm thực Pháp, mua sắm tại các cửa hàng thời trang nổi tiếng và tham gia các lễ hội văn hóa diễn ra quanh năm.
