BÀI 8. CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG MỸ, CỨU NƯỚC (1954- 1975)
PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ
CH: Trình bày khái quát bối cảnh lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954- 1975).
2. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CHÍNH
CH: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước giai đoạn 1954- 1960.
CH: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1961 đến năm 1965.
CH: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1965 đến 1968.
CH: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1969 đến năm 1973.
CH: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước giai đoạn 1973- 1975.
CH: Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 tác động như thế nào đến lịch sử Việt Nam?
3. NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI
CH: Nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954- 1975).
4. Ý NGHĨA LỊCH SỬ
CH: Đọc thông tin và tư liệu, phân tích ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954- 1975).
LUYỆN TẬP
CH1: Vẽ trục thời gian thể hiện các giai đoạn phát triển chính của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 – 1975).
VẬN DỤNG
CH2: Chọn và hoàn thành một trong hai nhiệm vụ sau:
– Sưu tầm tư liệu và viết một đoạn văn giới thiệu với thầy cô và bạn học về một tấm gương tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước ở địa phương em.
– Đóng vai hướng dẫn viên du lịch, giới thiệu về một di tích lịch sử gắn liền với cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
CH3: Viết một đoạn văn về luận điểm: Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước là “một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và tính thời đại sâu sắc”.
PHẦN II .Lời giải tham khảo
BÀI 8: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG MỸ, CỨU NƯỚC (1954-1975)
PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
BỐI CẢNH LỊCH SỬ
Câu hỏi: Trình bày khái quát bối cảnh lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975).
Trả lời: Sau Hiệp định Giơnevơ năm 1954, đất nước Việt Nam tạm thời bị chia cắt thành hai miền. Miền Bắc tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, trở thành hậu phương vững chắc. Miền Nam vẫn nằm dưới sự thống trị của chính quyền tay sai do Mỹ dựng lên. Mỹ âm mưu biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới và căn cứ quân sự. Bối cảnh quốc tế khi đó có sự cạnh tranh gay gắt giữa hai phe xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh. Nhân dân Việt Nam bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ với mục tiêu giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CHÍNH
Câu hỏi 1: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước giai đoạn 1954-1960.
Trả lời: Sau Hiệp định Giơnevơ, Mỹ thay Pháp tại miền Nam Việt Nam, thành lập chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm, thực hiện chính sách "tố cộng, diệt cộng," đàn áp phong trào cách mạng. Nhân dân miền Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng tiến hành phong trào đấu tranh chính trị, vạch trần âm mưu của Mỹ - Diệm. Đỉnh cao là phong trào Đồng khởi (1959-1960), làm phá sản chiến lược "tố cộng, diệt cộng," mở ra bước phát triển mới của cách mạng miền Nam.
Câu hỏi 2: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1961 đến năm 1965.
Trả lời: Mỹ triển khai chiến lược "Chiến tranh đặc biệt," sử dụng quân đội Sài Gòn làm lực lượng chủ yếu dưới sự chỉ huy của cố vấn Mỹ, đồng thời thực hiện chương trình "ấp chiến lược" nhằm kìm kẹp nhân dân. Quân và dân miền Nam tiến hành đấu tranh vũ trang kết hợp đấu tranh chính trị, đẩy mạnh phong trào phá "ấp chiến lược." Các chiến thắng tiêu biểu như Ấp Bắc (1963), Bình Giã (1964) làm lung lay chiến lược của Mỹ, buộc chúng phải chuyển sang chiến lược "Chiến tranh cục bộ."
Câu hỏi 3: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1965 đến năm 1968.
Trả lời: Mỹ thực hiện chiến lược "Chiến tranh cục bộ," đưa quân viễn chinh Mỹ và quân chư hầu trực tiếp tham chiến, mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc. Nhân dân miền Nam đánh bại các cuộc hành quân "tìm diệt," với những chiến thắng tiêu biểu tại Vạn Tường (1965), Plâyme (1965), Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Chiến dịch Mậu Thân 1968 giáng đòn nặng nề vào quân Mỹ, buộc chúng phải xuống thang chiến tranh và ngồi vào bàn đàm phán tại Paris.
Câu hỏi 4: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1969 đến năm 1973.
Trả lời: Mỹ thực hiện chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh," rút dần quân Mỹ, sử dụng quân đội Sài Gòn làm lực lượng chủ lực. Tuy nhiên, quân dân ta liên tiếp giành thắng lợi với các chiến dịch Đường 9 - Nam Lào (1971), Quảng Trị (1972). Miền Bắc đập tan cuộc tập kích chiến lược bằng máy bay B-52 của Mỹ trong 12 ngày đêm cuối năm 1972 tại Hà Nội. Thắng lợi buộc Mỹ ký Hiệp định Paris (1973), cam kết rút quân, chấm dứt chiến tranh tại Việt Nam.
Câu hỏi 5: Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước giai đoạn 1973-1975.
Trả lời: Sau Hiệp định Paris, Mỹ rút quân, nhưng vẫn duy trì chính quyền Sài Gòn. Quân dân ta đẩy mạnh đấu tranh, giải phóng từng vùng. Chiến dịch Tây Nguyên (3/1975), chiến dịch Huế - Đà Nẵng (3-4/1975) và chiến dịch Hồ Chí Minh (4/1975) đã kết thúc với thắng lợi hoàn toàn. Ngày 30/4/1975, Sài Gòn được giải phóng, miền Nam hoàn toàn thống nhất.
Câu hỏi 6: Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 tác động như thế nào đến lịch sử Việt Nam?
Trả lời: Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 đã chấm dứt ách thống trị của đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn, thống nhất đất nước, đưa cả nước tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đây là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân tộc, khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, ý chí quật cường của nhân dân Việt Nam.
NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI
Câu hỏi: Nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975).
Trả lời: Nguyên nhân thắng lợi bao gồm:
Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, đường lối cách mạng độc lập, sáng tạo.
Tinh thần yêu nước, ý chí chiến đấu kiên cường của quân và dân cả nước.
Sự đoàn kết dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.
Sự ủng hộ to lớn của các nước xã hội chủ nghĩa và nhân dân tiến bộ trên thế giới.
Ý NGHĨA LỊCH SỬ
Câu hỏi: Đọc thông tin và tư liệu, phân tích ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975).
Trả lời: Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước có ý nghĩa lịch sử to lớn:
Đối với dân tộc Việt Nam: Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, bảo vệ độc lập và chủ quyền, tạo điều kiện đưa cả nước tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Đối với thế giới: Góp phần làm suy yếu chủ nghĩa thực dân mới, cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc trên toàn cầu.
Khẳng định sức mạnh chính nghĩa, ý chí độc lập tự cường của một dân tộc nhỏ bé trước đế quốc hùng mạnh.
LUYỆN TẬP
Câu hỏi: Vẽ trục thời gian thể hiện các giai đoạn phát triển chính của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975).
Trả lời: Giai đoạn 1954-1960: Đấu tranh chính trị, phong trào Đồng khởi. Giai đoạn 1961-1965: Đánh bại "Chiến tranh đặc biệt." Giai đoạn 1965-1968: Đánh bại "Chiến tranh cục bộ," chiến thắng Mậu Thân. Giai đoạn 1969-1973: Đánh bại "Việt Nam hóa chiến tranh," Hiệp định Paris. Giai đoạn 1973-1975: Tổng tiến công, giải phóng hoàn toàn miền Nam.
VẬN DỤNG
Câu hỏi 1: Sưu tầm tư liệu và viết một đoạn văn giới thiệu với thầy cô và bạn học về một tấm gương tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước ở địa phương em.
Câu hỏi 2: Đóng vai hướng dẫn viên du lịch, giới thiệu về một di tích lịch sử gắn liền với cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Câu hỏi 3: Viết một đoạn văn về luận điểm: Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước là “một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và tính thời đại sâu sắc.”
Trả lời: Người viết cần triển khai chi tiết các nội dung liên quan đến từng câu hỏi dựa trên tình hình cụ thể của địa phương hoặc dữ liệu lịch sử chính xác.
