Gia đình mỗi tuần cho em 50000 đồng tiền tiêu vặt. Em sẽ chi tiêu cho những khoản nào? Theo em, làm thế nào để chi tiêu số tiền đó hiệu quả?
KHÁM PHÁ
1. Sự cần thiết phải lập kế hoạch chi tiêu
Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
Câu hỏi:
a) Em hãy quan sát mỗi hình ảnh và cho biết bạn học sinh nào chi tiêu không có kế hoạch. Theo em, chi tiêu có kế hoạch sẽ mang lại lợi ích gì cho các bạn học sinh đó?
b) Em hãy cho biết vì sao mỗi người cần phải lập kế hoạch chi tiêu. Nếu chúng ta chi tiêu không có kế hoạch thì có thể rơi vào những hoàn cảnh nào?
2. Cách lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch chi tiêu
Em hãy đọc trường hợp sau đây và trả lời câu hỏi
Trường hợp 1. Hằng tháng, hà được bố mẹ cho 200 000 đồng để chi tiêu và dự phòng khi cần đến. Số tiền tuy nhỏ nhưng là công sức làm việc vất vả của bố mẹ nên Hà ý thức được việc phải chi tiêu có kế hoạch. hà đtj mục tiêu tiết kiệm tiền chi tiêu hằng tháng để mua sách vở, đồ dùng học tập cho năm học mới. Sau khi tham khảo cách lập kế hoạch chi tiêu qua sách báo, Hà tự lập kế hoạch chi tiêu của mình cụ thể như sau:
A. Tính toán các khoản tiền có được trong mỗi tháng bao gồm tiền từ bố mẹ, người thân cho hay bất kì khoản thu nào có được trong tháng. Trên cơ sở đó, Hà xác định mục tiêu mỗi tháng tiết kiệm được khoảng 20% tổng số tiền có được.
B. Sau khi để riêng khoản tiền tiết kiệm, Hà xác định một danh sách những khoản cần chỉ tiêu trong tháng cho nhu cầu thiết yếu, mua đồ dùng học tập, các khoản chi tiêu cá nhân và dự phòng. Hà phân chia số tiền có được cho các khoản chỉ này sao cho cân đối với số tiền có được hằng tháng.
C. Hà thực hiện theo đúng kế hoạch chỉ tiêu đã lập, thường xuyên theo dõi và ghi chép lại nhật kí chi tiêu của bản thân.
D. Hà thiết lập các quy tắc chi tiêu để có thể thực hiện đúng kế hoạch đặt ra, bao gồm việc chi tiêu vừa đủ cho các nhu cầu thiết yếu, nói không với lãng phí; cắt giảm các khoản chi không cần thiết; phân định rõ ràng giữa mong muốn và nhu cầu để có thể cắt giảm hiệu quả.
E. Cuối tháng. Hà kiểm tra lại các khoản chi tiêu của mình trong tháng xem khoản chỉ tiêu nào không cần thiết hoặc có thể cắt giảm để điều chỉnh kế hoạch chỉ tiêu cho tháng sau hợp lí hơn.
Nhờ nghiêm túc và kiên trì thực hiện chỉ tiêu theo kế hoạch đã lập, đầu năm học mới, Hà đã có một khoản tiền tiết kiệm đủ để mua sách vở và đồ dùng học tập cho mình.
Trường hợp 2. An ghi chép nhật kí chi tiêu mỗi tháng của mình theo bảng dưới đây:
Câu hỏi:
a) Theo em, bạn Hà trong trường hợp 1 lập kế hoạch chi tiêu gồm mấy bước? Em hãy đặt tên cho từng bước trong kế hoạch chi tiêu đó.
b) Em có nhận xét gì về thói quen chi tiêu của bạn An trong trường hợp 2? Từ đó, em hãy rút ra bài học về cách rèn luyện để tạo thói quen chi tiêu hợp lí cho bản thân.
LUYỆN TẬP
CH1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
A. Lập kế hoạch chi tiêu giúp chúng ta tránh được các khoản chi tiêu không hợp lí.
B. Khi có ai đó rơi vào nợ nần, nếu biết lập kế hoạch chi tiêu và cân đối thu chi hợp lí thì có thể thoát khỏi tình trạng đó.
C. Lập kế hoạch chi tiêu làm cho việc sử dụng tiền không được thoải mái.
D. Lập kế hoạch chi tiêu giúp chúng ta có thể chủ động trong những hoàn cảnh bất ngờ phát sinh.
CH2: Em hãy nhận xét việc làm của các bạn trong những trường hợp dưới đây:
a. Lan có thói quen ghi chép lại các khoản thu chi của mình để đảm bảo cân đối giữa thu và chi, tránh tình trạng chưa hết tháng đã tiêu hết tiền.
b. Thấy bạn thân hay mua đồ ăn vặt, Nam nhắc nhở và khuyên bạn không nên chi tiêu như vậy vì vừa tốn kém vừa ảnh hưởng đến sức khỏe.
c. Bạn H có thói quen chi tiêu không kiểm soát nên thường xuyên xin thêm tiền bố mẹ.
d. Bạn Bình lập kế hoạch chi tiêu hằng tháng. Sau một thời gian, Bình nhận thấy chi lớn hơn thu và đã xem lại phần chi tiêu của các tháng trước. Nhận ra một số khoản chi chưa hợp lí nên Bình cắt giảm ngay.
CH3: Em hãy đọc các tình huống dưới đây và trả lời câu hỏi
a. Thu nhập của anh trai bạn X tương đối cao nhưng tháng nào chi tiêu cũng không đủ. Cuối tháng, anh của X thường xuyên phải mua hàng chịu rồi đầu tháng có lương thanh toán sau.
Nếu em là X, em sẽ khuyên anh trai như thế nào?
b. Hễ có tiền là K tiêu hết luôn. Khi thấy bạn bè có món đồ nào trông lạ mắt, K lại đua đòi, xin tiền bố mẹ để mua bằng được. Thấy K nhiều lần mua đồ chỉ chơi một lần là chán, có nhiều thứ chưa dùng đến, bạn thân khuyên K không nên lãng phí như vậy nhưng K không nghe.
Em hãy nhận xét thói quen chi tiêu của K. Nếu là bạn của K, em sẽ khuyên K như thế nào?
CH4: Em hãy nêu những thói quen chi tiêu không hợp lí và đề xuất cách khắc phục.
CH5: Em hãy lập kế hoạch chi tiêu hàng tháng của bản thân cho hợp lí.
VẬN DỤNG
CH1:Em hãy thực hiện kế hoạch chi tiêu đã đề ra ở bài luyện tập 5
CH2: Em hãy sưu tầm công cụ giúp chi tiêu hợp lí và chia sẻ với các bạn trong lớp.
PHẦN II: LỜI GIẢI
MỞ ĐẦU
Câu hỏi: Gia đình mỗi tuần cho em 50000 đồng tiền tiêu vặt. Em sẽ tiêu điểm cho những tài khoản nào? Theo em, làm thế nào để chi tiêu số tiền hiệu quả?
Trả lời: Với 50000 đồng tiền tiêu dùng mỗi tuần, em có thể phân tích các khoản chi tiêu hợp lý như tiền ăn vặt, sách sách, đồ dùng học tập hoặc tiết kiệm cho những mục tiêu lâu dài. Để đạt được hiệu quả cao, em cần phải lập kế hoạch chi tiết, xác định các tài khoản ưu tiên như ăn uống, học tập và dành một phần nhỏ cho tiết kiệm hoặc các mục tiêu khác. Việc theo dõi chi tiêu hàng tuần và đánh giá lại các tài khoản sẽ giúp tránh lãng phí và sử dụng số tiền đó một cách hợp lý.
KHÁM PHÁ
Điều cần thiết là phải lập kế hoạch chi tiêu
a) Hãy khảo sát từng hình ảnh và biết bạn đang học bất kỳ mục tiêu nào mà không có kế hoạch. Theo em, chi tiêu có kế hoạch sẽ mang lại lợi ích gì cho các bạn học sinh đó?
Trả lời: Trong hình ảnh, bạn có thể thấy bạn học sinh ở hình 1 và hình 3 không có kế hoạch. Việc chi tiêu không có kế hoạch dẫn đến tiền sẽ không được sử dụng hợp lý, dễ dẫn đến việc không đủ tiền cho những nhu cầu thiết yếu. Chi tiêu có kế hoạch sẽ giúp các bạn học sinh kiểm soát được tiền bạc, tránh việc phải vay mượn, và đảm bảo đủ tiền cho các nhu cầu quan trọng. Hơn nữa, chi tiêu có kế hoạch nhưng giúp tăng tiết kiệm và giảm thiểu chi phí không cần thiết.
b) Hãy sử dụng vì sao mỗi người cần phải lập kế hoạch chi tiêu. Nếu chúng ta tiêu điểm không có kế hoạch thì có thể rơi vào những hoàn cảnh nào?
Trả lời: Lập kế hoạch chi tiêu là cách giúp mỗi người quản lý các kết quả cá nhân chính. Khi có kế hoạch, chúng tôi có thể phân tích nguồn tài chính chính một cách hợp lý giữa các khoản chi tiêu thiết yếu và không thiết yếu. Nếu không lập kế hoạch chi tiêu, chúng tôi dễ dàng gặp phải các vấn đề khó khăn như chi tiêu vượt quá, không có tiền cho các tài khoản cần thiết hoặc phải vay tiền người khác. Điều này có thể dẫn đến sự thiếu hụt tài chính cơ bản, gây ảnh hưởng đến cuộc sống và các mục tiêu cá nhân.
Cách thiết lập kế hoạch và thực hiện các mục tiêu
a) Theo em, bạn Hà Nội trong trường hợp 1 kế hoạch chi tiêu bao gồm nhiều bước? Hãy đặt tên cho từng bước trong mục tiêu kế hoạch.
Trả lời: Bạn đã lập kế hoạch chi tiêu bao gồm 5 bước:
Bước 1: Xác định mục tiêu chi tiêu và thời hạn thực hiện kế hoạch. Bước 2: Xác định các tài khoản cần chi, phân loại các tài khoản chi tiêu để phù hợp với số tiền có. Bước 3: Thiết lập các nguyên tắc thu chi để đảm bảo không tiêu chuẩn. Bước 4: Thực hiện kế hoạch theo đúng các mục tiêu đã ra. Bước 5: Kiểm tra và điều chỉnh kế hoạch chi tiêu sau mỗi tháng để phù hợp với thực tế.
b) Em có nhận xét gì về thói quen chi tiêu của bạn An trong trường hợp 2? Từ đó, hãy rút ra bài học về cách rèn luyện để tạo thói quen chi tiêu hợp lý cho bản thân.
Trả lời: Thói quen chi tiêu của bạn An in fieldhợp 2 chưa hợp lý. Mặc dù bạn đã ghi nhật ký chi tiêu, nhưng khi có nhiều tiền hơn trong tháng, bạn lại chi tiêu nhiều hơn, dẫn đến tiêu dùng vượt quá kế hoạch ban đầu. Điều này cho thấy bạn chưa kiểm soát được công việc chi tiêu của mình. Bài học rút ra là cần phải duy trì thói quen tiết kiệm, không để tăng cường thu nhập làm cho chi tiêu không có kiểm soát. Một cách hiệu quả là hãy luôn làm thủ tục kế hoạch chi tiêu, ngay cả khi thu nhập thay đổi, và cố gắng tiết kiệm tối thiểu 15-20% thu nhập mỗi tháng.
LUYỆN TẬP
CH1 : Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
A. Lập kế hoạch chi tiêu giúp họ tránh được các chi tiêu không hợp lý. B. Khi ai đó rơi vào tình trạng nợ nần, nếu biết lập kế hoạch chi tiêu và cân bằng chi phí hợp lý thì có thể thoát khỏi tình trạng đó. C. Lập kế hoạch chi tiêu để việc sử dụng tiền không thoải mái. D. Lập kế hoạch chi tiêu giúp chúng tôi có thể chủ động thực hiện các phát hiện hoàn thành bất ngờ.
Trả lời: Em đồng tình với các ý kiến A, B và D vì lập kế hoạch chi tiêu giúp tránh lãng phí, đảm bảo cân đối thu chi và chủ động hơn trong các vấn đề bất ngờ. Em không đồng ý với ý kiến C, vì việc lập kế hoạch chi tiêu không làm giảm sự thoải mái khi sử dụng tiền mà ngược lại, giúp ta quản lý tài chính chính tốt hơn và có sự tự động thực hiện trong chi tiêu hợp lý.
CH2 : Hãy nhận xét công việc của bạn trong những trường hợp dưới đây:
Một. Lan có thói quen ghi lại các tài khoản thu chi của mình để đảm bảo cân bằng giữa thu và chi, tránh tình trạng chưa hết tháng đã hết tiền. b. Thấy bạn thân hay mua đồ ăn vặt, Nam nhắc và khuyên bạn không nên tiêu như vậy vì vừa rẻ vừa có lợi cho sức khỏe. c. Bạn H có thói quen chi tiêu không kiểm soát nên thường xuyên xin thêm tiền bố mẹ. d. Bạn thiết lập kế hoạch chi tiêu hằng tháng. Sau một thời gian, Bình nhận được chi lớn hơn thu và đã xem lại chi tiết của các tháng trước. Đã nhận được một số tài khoản chi chưa hợp lý nên cắt giảm ngay.
Trả lời:
a. Việc làm của Lan là đúng. Lan đã được viết thường xuyên và kiểm soát các tiêu chí, điều này giúp tránh các tiêu chí vượt quá kế hoạch.
b. Việc làm của Nam là đúng. Nam đã giúp bạn nhận thức được mức giá phải chăng và ảnh hưởng xấu của chi phí tiêu dùng không hợp lý.
c. Công việc của H là sai. Bạn H chi tiêu không kiểm soát và không tôn trọng công sức lao động của bố mẹ.
d. Công việc của Bình là đúng. Bình đã nhận được vấn đề về chi tiêu của mình và có hành động chỉnh sửa ngay lập tức để tiết kiệm hơn.
CH3 : Em hãy đọc các vấn đề dưới đây và trả lời câu hỏi
Một. Thu nhập của anh trai bạn X tương đối cao nhưng tháng nào cũng không đủ. Cuối tháng, anh của X thường xuyên phải mua hàng chịu rồi đầu tháng có lương thanh toán sau. Nếu em là X, em sẽ khuyên anh trai như thế nào?
Trả lời: Nếu em là X, em sẽ khuyên anh nên lập kế hoạch chi tiêu hợp lý hơn, xác định rõ các khoản chi thiết yếu và hạn chế chi tiêu vào những thứ không cần thiết. Việc chi tiêu vượt quá quá trình nhập có thể dẫn đến khoản nợ cần thiết, vì vậy anh nên tăng một kế hoạch thu cụ thể và tiết kiệm.
b. Hễ có tiền là K tiêu hết luôn. Khi thấy bạn bè có món đồ nào nhìn lạ mắt, K lại đua đòi, xin tiền bố mẹ để mua bằng được. Tìm K nhiều lần mua đồ chỉ chơi một lần chán, có nhiều thứ chưa dùng đến, bạn thân Khuyên K không nên lãng phí như vậy nhưng K không nghe. Em hãy nhận xét thông số chi tiêu của K. Nếu bạn là K, em sẽ khuyên K như thế nào?
Trả lời: Thói quen chi tiêu của K là không hợp lý và dễ dẫn đến lãng phí. Nếu là bạn của K, em sẽ khuyên K nên suy nghĩ kỹ trước khi mua đồ và chỉ tiêu cho những thứ thực sự cần thiết. Mua đồ chỉ để theo hướng xu hướng mà không có kế hoạch nào có thể gây lãng phí và không sử dụng hiệu quả tài chính.
CH4 :
Trả lời: Một số thói quen chi tiêu không hợp lý là chi tiêu vào những món đồ không cần thiết, không kiểm soát các khoản chi và mua sắm theo cảm xúc. Cách giải quyết là rõ ràng chi tiết kế hoạch, hạn chế chi tiêu vào những thiết bị thứ không cần thiết và tự kiềm chế bản thân khi có tiêu điểm hướng dẫn
CH5 :
Trả lời: Mẫu kế hoạch chi tiêu có thể bao gồm các tài khoản chi tiết cố định như ăn uống, sách, đồ dùng học tập và tiết kiệm cho các mục tiêu dài hạn. Các tài khoản cần thiết khác có thể linh hoạt như mua quà tặng sinh nhật, hoặc tiết kiệm một phần cho các trường hợp khẩn cấp. Cần kiểm soát các tài khoản và điều chỉnh kịp thời để đảm bảo không vượt quá ngân sách.
VẬN DỤNG
CH1 : Thực hiện các chủ đề chi tiêu kế hoạch ở bài luyện tập 5.
CH2 : Các ứng dụng trên điện thoại giúp chi tiêu hợp lý:
