Bài tập Thảo luận trang 99 SGK Lịch sử 12 Bài 15: Phong trào dân chủ 1936 - 1939 đã diễn ra trong bối cảnh lịch sử nào?
Phong trào dân chủ 1936-1939 diễn ra trong bối cảnh lịch sử đặc biệt của thế giới và của Việt Nam. Về bối cảnh thế giới, đây là giai đoạn giữa hai cuộc chiến tranh thế giới, khi mà các xu hướng chính trị và kinh tế đang có những biến động mạnh mẽ. Sự xuất hiện của chủ nghĩa phát xít ở châu Âu, đặc biệt là dưới sự lãnh đạo của Adolf Hitler tại Đức và Benito Mussolini tại Ý, đã tạo nên một mối đe dọa lớn đối với hòa bình thế giới. Trong khi đó, ở các quốc gia thuộc địa, phong trào đấu tranh chống đế quốc cũng đang diễn ra mạnh mẽ, thúc đẩy các dân tộc thuộc địa đòi quyền tự do và độc lập.
Ở trong nước, phong trào dân chủ 1936-1939 diễn ra trong bối cảnh xã hội Việt Nam đang chịu ảnh hưởng sâu sắc từ chính sách của thực dân Pháp. Sau cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933, Pháp đã tăng cường khai thác thuộc địa Đông Dương để bù đắp sự suy thoái kinh tế. Chính quyền thực dân tăng cường các biện pháp đàn áp, nhưng cũng phải đưa ra một số nhượng bộ nhất định, như tổ chức bầu cử Đại hội Đông Dương năm 1936. Sự kiện này đã tạo cơ hội cho các lực lượng dân tộc tiến hành đấu tranh đòi quyền lợi cho nhân dân.
Phong trào dân chủ 1936-1939 cũng diễn ra trong bối cảnh Đảng Cộng sản Đông Dương đang bắt đầu đổi mới chiến lược đấu tranh. Sau những thất bại trong phong trào cách mạng 1930-1931, Đảng đã thay đổi phương thức đấu tranh, từ vũ trang sang chính trị, phù hợp với tình hình và yêu cầu của quần chúng nhân dân. Sự thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương, một liên minh bao gồm nhiều lực lượng yêu nước và tiến bộ, là một trong những bước đi quan trọng trong bối cảnh lịch sử này.
Bài tập Thảo luận trang 102 SGK Lịch sử 12 Bài 15: Nêu ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939.
Phong trào dân chủ 1936-1939 có ý nghĩa lịch sử sâu sắc đối với cách mạng Việt Nam. Đầu tiên, phong trào này đã góp phần tạo ra những thay đổi quan trọng trong nhận thức và hành động của các lực lượng cách mạng. Mặc dù chưa đạt được những thắng lợi quyết định về mặt chính trị, nhưng phong trào đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong việc nâng cao nhận thức chính trị của nhân dân, giúp họ nhận thức rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong cuộc đấu tranh giành độc lập.
Một trong những bài học kinh nghiệm quan trọng của phong trào là việc Đảng Cộng sản Đông Dương đã sáng suốt trong việc xác định đường lối, phương thức đấu tranh. Đảng đã quyết định chuyển từ đấu tranh vũ trang sang đấu tranh chính trị, sử dụng các hình thức đấu tranh như biểu tình, bãi công, vận động nghị trường. Điều này cho phép Đảng huy động được một lực lượng đông đảo, bao gồm nhiều tầng lớp nhân dân tham gia, từ công nhân, nông dân đến các trí thức và tư sản.
Phong trào cũng là dịp để Đảng kiểm nghiệm và rút ra nhiều bài học về khả năng tổ chức quần chúng. Việc tổ chức các cuộc biểu tình, đấu tranh chính trị và sự ra đời của Mặt trận Dân chủ Đông Dương đã cho thấy sự trưởng thành về mặt tổ chức của Đảng, cũng như khả năng vận động quần chúng trong các hoạt động cách mạng.
Bài tập trang 102 SGK Lịch sử 12: Em có nhận xét gì về quy mô, lực lượng tham gia và hình thức đấu tranh trong phong trào dân chủ 1936 - 1939?
Phong trào dân chủ 1936-1939 có quy mô rộng lớn và phong phú, với sự tham gia của nhiều lực lượng khác nhau trong xã hội Việt Nam lúc bấy giờ. Lực lượng tham gia phong trào không chỉ bao gồm công nhân, nông dân mà còn có các tầng lớp trí thức, tư sản dân tộc, và cả một bộ phận quan chức, công chức trong chính quyền thực dân. Phong trào được sự ủng hộ rộng rãi của quần chúng nhân dân, thể hiện qua sự tham gia đông đảo của họ trong các cuộc mít tinh, bãi công, biểu tình. Đặc biệt, phong trào có sự tham gia tích cực của các tổ chức quần chúng, các đoàn thể cách mạng như Mặt trận Dân chủ Đông Dương, các công đoàn, các tổ chức phụ nữ, thanh niên.
Về hình thức đấu tranh, phong trào chủ yếu diễn ra dưới dạng đấu tranh chính trị, với các hình thức như mít tinh, bãi công, biểu tình, và vận động nghị trường. Các cuộc đấu tranh đòi quyền lợi cho công nhân, nông dân, đòi quyền tự do, dân chủ, hòa bình đã thu hút được sự tham gia của hàng triệu người. Bên cạnh đó, phong trào còn diễn ra dưới hình thức đấu tranh thông qua báo chí, với sự ra đời của nhiều tờ báo tiến bộ, phản ánh các vấn đề xã hội và chính trị nóng bỏng, đòi hỏi sự thay đổi từ chính quyền thực dân.
Tuy nhiên, hình thức đấu tranh vũ trang chưa được chú trọng nhiều trong phong trào này, vì đây là giai đoạn mà Đảng và quần chúng vẫn chưa chuẩn bị đủ lực lượng và điều kiện để tiến hành một cuộc đấu tranh vũ trang quy mô. Thay vào đó, phong trào tập trung vào việc vận động quần chúng, thu hút sự chú ý của dư luận, làm suy yếu chính quyền thực dân thông qua các cuộc đấu tranh chính trị mạnh mẽ.
Bài tập 1 trang 78 SBT Lịch sử 12 Bài 15:
Điều gì không tác động đến tình hình cách mạng nước ta trong những năm 1936 - 1939?
Câu trả lời đúng là D. Hội nghị tại Muy-ních (Đức, năm 1938). Hội nghị này không có ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình cách mạng Việt Nam, mặc dù là một sự kiện quan trọng trong lịch sử thế giới, nhưng không tác động đến phong trào dân chủ ở Đông Dương.
Thực dân Pháp đẩy mạnh khai thác thị trường Đông Dương kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 nhằm mục đích
Câu trả lời đúng là A. bù đắp sự thiếu hụt về kinh tế cho chính quốc. Sau khủng hoảng kinh tế 1929-1933, Pháp tìm cách khai thác tài nguyên và thị trường Đông Dương để phục hồi nền kinh tế của chính quốc.
Chính sách của thực dân Pháp đã ảnh hưởng như thế nào đến tình hình nước ta?
Câu trả lời đúng là A. Kinh tế nước ta có dấu hiệu phục hồi và phát triển. Mặc dù sự khai thác vẫn tiếp tục làm gia tăng sự bức xúc trong nhân dân, nhưng một số ngành kinh tế ở Việt Nam đã có dấu hiệu phục hồi.
Nhiệm vụ cụ thể của cách mạng Đông Dương trong những năm 1936 - 1939 được Đảng ta xác định là
Câu trả lời đúng là C. chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tranh, đòi các quyền tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình.
Đảng chủ trương thành lập Mặt trận Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương để
Câu trả lời đúng là A. tập hợp đông đảo mọi lực lượng trong xã hội, thực hiện tốt nhiệm vụ cách mạng đặt ra.
Hình thức đấu tranh chủ yếu trong phong trào dân chủ 1936 - 1939 là
Câu trả lời đúng là A. đấu tranh chính trị.
Năm 1937, lợi dụng sự kiện phái viên của chính phủ Pháp - Gôđa sang điều tra tình hình Đông Dương và Brêviê nhậm chức Toàn quyền Đông Dương, Đảng có chủ trương
Câu trả lời đúng là A. tổ chức quần chúng “đón, rước”, nhưng thực chất là biểu dương lực lượng.
Nổi bật trong phong trào dân chủ những năm 1936 - 1939 là
Câu trả lời đúng là A. phong trào đấu tranh đòi các quyền tự do, dân sinh, dân chủ.
Để tiến tới triệu tập Đông Dương Đại hội (8-1936), Đảng ta đã làm gì?
Câu trả lời đúng là C. Đẩy mạnh đấu tranh báo chí, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng.
Ý nghĩa quan trọng nhất của phong trào dân chủ 1936 -1939 là
Câu trả lời đúng là B. quần chúng nhân dân được giác ngộ, trở thành một lực lượng chính trị hùng hậu của cách mạng.
Nói: Phong trào dân chủ (1936 - 1939) là cuộc tập dượt, chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám vì
Câu trả lời đúng là B. qua phong trào, Đảng đã tích lũy được kinh nghiệm quý báu trong lãnh đạo quần chúng đấu tranh.
Bài tập 2 trang 80 SBT Lịch sử 12 Bài 15:
Tình hình thế giới và trong nước có ảnh hưởng mạnh mẽ đến phong trào dân chủ 1936-1939. Trên thế giới, sự phát triển của chủ nghĩa phát xít ở châu Âu đã khiến các lực lượng dân tộc và cộng sản trên thế giới lo ngại về một cuộc chiến tranh thế giới mới. Phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa càng trở nên cấp bách, đòi hỏi các dân tộc bị áp bức phải đứng lên đấu tranh giành độc lập.
Trong nước, chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp đã khiến tình hình xã hội trở nên căng thẳng. Sau khủng hoảng kinh tế thế giới, Pháp tăng cường khai thác tài nguyên Đông Dương để phục vụ nhu cầu của chính quốc, gây ra sự khốn khổ cho nhân dân. Chính quyền thực dân cũng thực hiện các chính sách đàn áp các phong trào cách mạng, song cũng phải nhượng bộ một phần trước sự lớn mạnh của phong trào dân chủ.
Bài tập 3 trang 81 SBT Lịch sử 12 Bài 15:
Đảng Cộng sản Đông Dương đã có một sự lãnh đạo sáng suốt trong việc xác định đường lối, nhiệm vụ cách mạng thời kỳ 1936-1939. Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương tháng 7-1936 đã quyết định chiến lược đấu tranh trong tình hình mới. Đảng xác định nhiệm vụ hàng đầu là chống đế quốc Pháp và phong kiến, đòi tự do, dân chủ, hòa bình, cơm áo. Đảng cũng chủ trương thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương để tập hợp đông đảo các lực lượng xã hội, từ công nhân, nông dân đến trí thức, tư sản dân tộc, tạo thành một phong trào cách mạng mạnh mẽ.
Bài tập 4 trang 81 SBT Lịch sử 12 Bài 15:
Để hoàn thành bảng về phong trào dân chủ 1936-1939, các em cần nắm vững các sự kiện quan trọng như việc thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương, các cuộc đấu tranh đòi quyền tự do, dân chủ, cũng như sự gia tăng phong trào bãi công và biểu tình.
Bài tập 5 trang 82 SBT Lịch sử 12 Bài 15:
Phải so sánh giữa phong trào cách mạng 1930-1931 và 1936-1939, các em sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt trong phương thức đấu tranh, quy mô tham gia, cũng như những mục tiêu mà phong trào đặt ra. Phong trào 1930-1931 tập trung vào các cuộc khởi nghĩa vũ trang, trong khi phong trào 1936-1939 lại chủ yếu dựa vào đấu tranh chính trị và ngoại giao.
