1. Tác giả Nguyễn Tuân (1910-1987) là một trong những nhà văn lớn của văn học Việt Nam hiện đại. Ông nổi bật với phong cách viết tài hoa, tinh tế, và là người có sự đóng góp quan trọng vào nền văn học trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp. Nguyễn Tuân đặc biệt nổi bật trong các tác phẩm viết về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Nam. Những tác phẩm của ông thường mang đậm dấu ấn cá nhân, đồng thời thể hiện lòng yêu nước và niềm tự hào về truyền thống dân tộc.
2. Tác phẩm "Vẻ đẹp của Sông Đà" là một bài viết nổi bật trong tập sách "Sông Đà" của Nguyễn Tuân, được viết sau khi ông đi thực tế, khám phá vẻ đẹp hoang sơ và hùng vĩ của dòng sông này. Bài viết này không chỉ ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên của Sông Đà mà còn thể hiện tài năng nghệ thuật đặc sắc của Nguyễn Tuân trong việc miêu tả cảnh vật. Đây là một tác phẩm đặc sắc về phong cách nghệ thuật của nhà văn, thể hiện sự quan sát tỉ mỉ và cái nhìn sâu sắc về cảnh vật của ông.
3. Bố cục Bài viết "Vẻ đẹp của Sông Đà" có thể chia thành ba phần chính:
Phần 1: Miêu tả vẻ đẹp của Sông Đà từ xa, giới thiệu về sự hùng vĩ, dữ dội của con sông.
Phần 2: Phân tích và miêu tả chi tiết về dòng sông qua các góc độ khác nhau, từ nước, đá, đến rừng núi.
Phần 3: Suy ngẫm về sức mạnh và vẻ đẹp của Sông Đà trong mối quan hệ với con người và thiên nhiên.
II. Phân tích
1. Vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội của Sông Đà Nguyễn Tuân đã mở đầu bài viết bằng những hình ảnh sống động về Sông Đà. Sông Đà hiện lên không chỉ là một dòng sông mà là một con quái vật dữ dội, mạnh mẽ. Các hình ảnh “con sông trườn mình như một con thú dữ” hay “thác nước như những đợt sóng vồ vập” tạo nên một hình ảnh về sự nguy hiểm và mạnh mẽ của Sông Đà. Đặc biệt, ông miêu tả dòng nước như những con quái vật không dễ dàng kiểm soát, thể hiện vẻ đẹp hoang sơ, đầy sức sống của thiên nhiên.
Bài viết cũng nhấn mạnh vẻ đẹp hung dữ của sông khi vượt qua những ghềnh thác, đá tảng lớn, khiến người đọc cảm nhận được sự hùng vĩ và bất khuất của dòng sông này. Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Tuân mô tả Sông Đà như một đối thủ đáng gờm, bởi lẽ sông không chỉ là một con đường mà còn là một thử thách, một lực lượng mà con người phải đối diện.
2. Sông Đà trong những khung cảnh khác nhau Nguyễn Tuân đã miêu tả Sông Đà qua nhiều góc độ khác nhau, từ những khúc sông uốn lượn, cho đến những khối đá ngầm và những thác nước ầm ào. Những đoạn thơ, đoạn văn này khắc họa sự kỳ vĩ, hoang dại của Sông Đà trong những tình huống đầy thử thách.
Khi mô tả vẻ đẹp của Sông Đà, Nguyễn Tuân không chỉ chú trọng đến sự rộng lớn của con sông mà còn đặc biệt quan tâm đến sự sinh động của thiên nhiên xung quanh. Đặc biệt là những khối đá, những vách núi dựng đứng, những con sóng mạnh mẽ cuộn lên như muốn vươn ra ngoài bờ cõi. Mỗi cảnh vật đều có sự tương tác với dòng sông, góp phần tạo nên vẻ đẹp vừa hùng vĩ, vừa đầy sức sống.
3. Con người và Sông Đà Mặc dù bài viết tập trung vào vẻ đẹp thiên nhiên, Nguyễn Tuân vẫn khéo léo lồng ghép hình ảnh con người trong sự đối diện với thiên nhiên. Ông không chỉ miêu tả sự dữ dội của Sông Đà mà còn thể hiện thái độ kiên cường của con người khi đối mặt với dòng sông này. Con người không chỉ là người thưởng ngoạn vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là người chiến đấu, chinh phục thiên nhiên. Nguyễn Tuân thể hiện niềm tự hào về sức mạnh và ý chí kiên cường của con người Việt Nam khi đối đầu với thiên nhiên, qua đó khắc họa hình ảnh của những con người chiến thắng thử thách.
4. Nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Tuân Nguyễn Tuân sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật để tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ và độc đáo của Sông Đà. Ông sử dụng hình ảnh so sánh, nhân hóa, đối lập để miêu tả dòng sông như một sinh thể có linh hồn, một con quái vật hoặc một người bạn đồng hành, khiến người đọc cảm thấy sự gần gũi và sức mạnh tiềm ẩn trong thiên nhiên. Ngôn từ của ông cũng rất giàu hình ảnh, mang lại sự sống động và cụ thể cho các khung cảnh được miêu tả.
III. Tổng kết
1. Nội dung Bài viết "Vẻ đẹp của Sông Đà" thể hiện sự ngưỡng mộ, yêu thích của Nguyễn Tuân đối với vẻ đẹp thiên nhiên của dòng sông này. Đặc biệt, tác phẩm khắc họa rõ nét sự hùng vĩ, mạnh mẽ và bí ẩn của Sông Đà, đồng thời tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên của một trong những dòng sông lớn nhất Việt Nam.
2. Nghệ thuật Nguyễn Tuân sử dụng lối viết miêu tả sinh động, kết hợp giữa các yếu tố nghệ thuật như so sánh, nhân hóa, và đối lập để làm nổi bật vẻ đẹp hoang sơ và dữ dội của thiên nhiên. Lối viết của ông giàu hình ảnh và cảm xúc, làm người đọc cảm nhận được sức mạnh và sự bí ẩn của dòng sông.
3. Ý nghĩa Bài viết không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn thể hiện sức mạnh của con người khi đối mặt với thử thách. Nguyễn Tuân khắc họa Sông Đà như một phần của thiên nhiên kỳ vĩ, đầy thử thách nhưng cũng là nơi để con người thể hiện bản lĩnh và sự kiên cường.
