Các loài động vật trong Hình 1 có kiểu phát triển như sau:
Con cua (a): Kiểu phát triển biến thái không hoàn toàn.
Dựa vào đặc điểm vòng đời, cua trải qua giai đoạn phôi, ấu trùng, thiếu trùng, và trưởng thành. Hình thái cơ thể thay đổi dần qua từng giai đoạn, nhưng không có sự khác biệt hoàn toàn về cấu trúc cơ thể giữa các giai đoạn.
Con rùa (b): Kiểu phát triển trực tiếp.
Rùa con nở ra đã có hình dạng giống với rùa trưởng thành, chỉ khác biệt về kích thước và sự phát triển một số đặc điểm phụ.
Ruồi nhà (c): Kiểu phát triển biến thái hoàn toàn.
Ruồi nhà trải qua các giai đoạn phôi, ấu trùng (dòi), nhộng, và trưởng thành. Các giai đoạn này có sự khác biệt lớn về cấu trúc cơ thể.
Giải bài tập 2 trang 156 SGK Sinh học 11 CTST
a. Tác dụng của việc ức chế sự ra hoa ở cây mía:
Khi cây mía ra hoa, chất lượng và sản lượng đường giảm vì dinh dưỡng trong cây bị chuyển sang phục vụ quá trình ra hoa và tạo hạt. Việc ức chế ra hoa giúp cây tiếp tục tích lũy đường trong thân, đảm bảo năng suất và chất lượng mía.
b. Biện pháp ức chế cây mía ra hoa:
Điều chỉnh chế độ ánh sáng: Giảm thời gian chiếu sáng hoặc thay đổi chu kỳ chiếu sáng.
Sử dụng hormone thực vật như auxin hoặc cytokinin để ngăn chặn sự phân hóa mầm hoa.
Thay đổi điều kiện môi trường, như điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm.
Giải bài tập 3 trang 156 SGK Sinh học 11 CTST
a. Nhân tố được ứng dụng để chi phối sự ra hoa của cây:
Nhân tố ánh sáng, cụ thể là thời gian chiếu sáng (quang chu kỳ).
b. Cơ sở khoa học của việc làm chậm quá trình ra hoa ở cây cúc:
Hoa cúc thuộc nhóm cây ngày ngắn, nghĩa là chúng chỉ ra hoa khi thời gian chiếu sáng ban ngày ngắn hơn một ngưỡng nhất định. Việc chiếu sáng nhân tạo vào ban đêm kéo dài thời gian chiếu sáng tổng cộng trong ngày, ngăn không cho cây phân hóa mầm hoa, từ đó làm chậm quá trình ra hoa.
Giải bài tập 4 trang 156 SGK Sinh học 11 CTST
a. Cắt bỏ tuyến giáp ở nòng nọc:
Dự đoán: Nòng nọc không thể trải qua biến thái để trở thành ếch trưởng thành.
Giải thích: Tuyến giáp tiết hormone thyroxine, hormone này cần thiết cho quá trình biến thái ở lưỡng cư. Khi cắt bỏ tuyến giáp, quá trình biến thái bị ức chế.
b. Nuôi nòng nọc trong môi trường không chứa iodine:
Dự đoán: Nòng nọc phát triển chậm và không thể biến thái.
Giải thích: Iodine là nguyên liệu chính để tổng hợp hormone thyroxine. Thiếu iodine làm giảm sản xuất hormone, gây cản trở quá trình biến thái.
c. Cho nòng nọc ăn các mảnh mô của tuyến giáp:
Dự đoán: Quá trình biến thái diễn ra nhanh hơn bình thường.
Giải thích: Các mảnh mô tuyến giáp cung cấp trực tiếp hormone thyroxine hoặc tiền chất của hormone này, kích thích quá trình biến thái.
Giải bài tập 5 trang 156 SGK Sinh học 11 CTST
a. Lý do vải thiều được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền Bắc:
Miền Bắc có điều kiện khí hậu mùa đông lạnh, với nhiệt độ trung bình 11-14°C, phù hợp cho sự phân hóa mầm hoa của cây vải thiều.
b. Khả năng trồng vải thiều ở miền Nam:
Không khả thi.
Giải thích: Miền Nam có khí hậu nhiệt đới với nhiệt độ trung bình cao, không có mùa đông lạnh, điều này không tạo được điều kiện nhiệt độ 11-14°C để cây vải phân hóa mầm hoa.
Giải bài tập 6 trang 156 SGK Sinh học 11 CTST
a. Hiện tượng:
Hiện tượng dậy thì sớm.
b. Nguyên nhân, hậu quả và cách phòng tránh:
Nguyên nhân:
Rối loạn nội tiết (do di truyền hoặc bệnh lý).
Ảnh hưởng của môi trường như tiếp xúc hóa chất, thực phẩm chứa hormone tăng trưởng.
Chế độ dinh dưỡng không cân đối.
Hậu quả:
Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý và thể chất của trẻ.
Trẻ phát triển sớm nhưng ngừng phát triển chiều cao sớm, dẫn đến thấp hơn so với tiềm năng di truyền.
Gây khó khăn trong hòa nhập và học tập.
Cách phòng tránh:
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân đối, tránh thực phẩm chứa nhiều hormone tăng trưởng.
Giám sát môi trường sống, hạn chế tiếp xúc hóa chất độc hại.
Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bất thường về nội tiết.
