Giải Câu hỏi 2a trang 28 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo
Nước trong cốc B ở thí nghiệm chứng minh sự hút nước của rễ bị cạn là do nguyên nhân nào?
Nước trong cốc B bị cạn chủ yếu do quá trình hút nước của rễ cây. Rễ cây có khả năng hút nước nhờ vào sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa môi trường đất và dịch tế bào rễ. Khi nước được hút vào rễ qua tế bào biểu bì rễ, nó sẽ di chuyển qua các mô dẫn (mạch gỗ) để cung cấp cho các bộ phận khác của cây. Trong thí nghiệm, nước từ cốc B liên tục được hấp thu để duy trì các hoạt động sống của cây, đặc biệt là sự thoát hơi nước ở lá.
Thoát hơi nước làm giảm áp suất nước trong các tế bào lá, tạo ra một lực hút mạnh kéo nước từ rễ qua mạch gỗ lên phần trên của cây. Cùng với đó, các yếu tố môi trường như nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm không khí cũng ảnh hưởng đến tốc độ thoát hơi nước, gián tiếp thúc đẩy quá trình hút nước từ rễ. Do vậy, nước trong cốc B dần bị cạn.
Giải Câu hỏi 2b trang 28 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo
Vì sao cánh hoa và bên trong thân chuyển sang màu mực?
Cánh hoa và bên trong thân chuyển sang màu mực là do hiện tượng vận chuyển nước qua mạch gỗ. Khi cây hút nước từ cốc chứa mực, nước có hòa tan các hạt mực được hấp thụ vào rễ qua các tế bào biểu bì. Sau đó, nước di chuyển theo dòng mạch gỗ từ rễ lên thân và lan tỏa đến cánh hoa.
Hiện tượng này xảy ra do hai cơ chế chính:
Lực hút do thoát hơi nước: Lá cây thoát hơi nước làm giảm áp suất nước trong các mạch gỗ, tạo lực kéo nước từ rễ lên đến lá.
Tính liên kết của các phân tử nước: Nước trong mạch gỗ không bị đứt đoạn nhờ vào lực hút liên kết giữa các phân tử nước (liên kết hydro) và lực bám dính với thành mạch.
Mực màu trong nước được vận chuyển cùng với dòng nước và lưu lại trong các tế bào, khiến cánh hoa và bên trong thân chuyển màu. Điều này chứng minh sự dẫn nước của mạch gỗ.
Giải Câu hỏi 2c trang 28 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo
Vì sao túi nylon ở chậu (2) trong thí nghiệm chứng minh sự thoát hơi nước ở lá bị mờ đi vì hơi nước?
Túi nylon ở chậu (2) bị mờ đi vì hơi nước thoát ra từ bề mặt lá cây trong quá trình thoát hơi nước. Thoát hơi nước là quá trình bay hơi của nước từ các tế bào lá ra môi trường thông qua khí khổng. Khi nước từ mạch gỗ được vận chuyển đến lá, một phần nước bị bay hơi qua các lỗ khí khổng nằm ở mặt dưới của lá.
Trong thí nghiệm, túi nylon bao quanh chậu cây giữ lại hơi nước bay ra từ lá. Hơi nước này gặp bề mặt túi nylon, nơi nhiệt độ thấp hơn, dẫn đến hiện tượng ngưng tụ. Những giọt nước nhỏ li ti hình thành trên bề mặt túi nylon khiến nó trở nên mờ đi. Đây là bằng chứng trực tiếp chứng minh hiện tượng thoát hơi nước ở lá cây.
Giải Câu hỏi 2d trang 28 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo
Vì sao trong thí nghiệm tưới nước chăm sóc cây, cây ở chậu (1) bị héo, cây ở chậu (2) sinh trưởng bình thường, cây ở chậu (3) bị úng nước?
Cây ở chậu (1) bị héo vì thiếu nước. Khi không được tưới đủ nước, áp suất thẩm thấu trong tế bào giảm, tế bào mất độ căng trương, dẫn đến hiện tượng héo. Thiếu nước làm gián đoạn các quá trình sinh lý như quang hợp, hô hấp, và trao đổi chất, khiến cây không thể duy trì trạng thái sinh trưởng bình thường.
Cây ở chậu (2) sinh trưởng bình thường vì được cung cấp đủ nước và điều kiện sinh trưởng phù hợp. Nước trong chậu vừa đủ để rễ hấp thụ mà không gây ngập úng, đảm bảo sự cân bằng giữa lượng nước hút vào và lượng nước thoát ra qua lá.
Cây ở chậu (3) bị úng nước vì lượng nước quá nhiều làm rễ bị thiếu oxy. Khi đất bị ngập nước, các khoảng không khí giữa các hạt đất bị thay thế bằng nước, làm giảm lượng oxy cần thiết cho hô hấp của rễ. Thiếu oxy làm giảm khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng, dẫn đến hiện tượng ngộ độc và làm cây bị úng nước.
Giải Câu hỏi 2e trang 28 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo
Thành phần cấu tạo của khí khổng: (1) ....., (2) ....., (3) ....., (4) .....
Thành phần cấu tạo của khí khổng gồm:
Hai tế bào khí khổng: Đây là các tế bào bảo vệ hình hạt đậu, có chức năng điều chỉnh việc mở và đóng của khí khổng.
Thành tế bào khí khổng: Thành tế bào phía trong của tế bào khí khổng dày hơn, giúp khí khổng mở và đóng linh hoạt.
Khoang khí: Là không gian giữa hai tế bào khí khổng, nơi diễn ra trao đổi khí và hơi nước.
Mô bao quanh: Các tế bào biểu bì xung quanh khí khổng hỗ trợ sự hoạt động của khí khổng.
Giải Câu hỏi 2g trang 28 SGK Sinh học 11 Chân trời sáng tạo
Cây trong thùng xốp sinh trưởng được nhờ yếu tố nào?
Cây trong thùng xốp sinh trưởng được nhờ sự kết hợp của các yếu tố dinh dưỡng, môi trường và điều kiện chăm sóc. Trong mô hình trồng thủy canh hoặc khí canh, thùng xốp được sử dụng để cung cấp không gian sinh trưởng và bảo vệ rễ cây. Các yếu tố chính giúp cây sinh trưởng gồm:
Dung dịch dinh dưỡng: Đây là nguồn cung cấp các chất cần thiết cho quá trình trao đổi chất của cây như nitơ, phốt pho, kali, canxi, và vi lượng.
Oxy: Cần thiết cho quá trình hô hấp của rễ, đảm bảo cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của cây.
Ánh sáng: Là yếu tố quyết định cho quá trình quang hợp, tạo ra năng lượng và chất hữu cơ nuôi cây.
Nhiệt độ và độ ẩm: Ổn định giúp cây sinh trưởng tốt, tránh hiện tượng stress nhiệt hoặc thiếu nước.
Không gian rễ: Rễ cây cần có không gian để phát triển, hấp thụ nước và dinh dưỡng hiệu quả.
Trong hệ thống thủy canh hoặc khí canh, các yếu tố này được tối ưu hóa, tạo điều kiện lý tưởng cho cây phát triển khỏe mạnh.
