CH : Hãy kể tên một số miền quê của Việt Nam mà em từng đến thăm hoặc biết tới qua tác phẩm nghệ thuật (tranh ảnh, phim, thơ văn,...). Nơi nào đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất?
CH 3: So sánh sự khác biệt trong cách “thuần hóa” ong rừng của người dân vùng U Minh.
SAU KHI ĐỌC
CH 1: Đoạn trích có mấy nhân vật? Em hãy chỉ ra mối quan hệ của các nhân vật đó.
CH 2: Nêu cảm nhận về nhân vật tía nuôi của An. Cảm nhận của em dựa trên những chi tiết tiêu biểu nào?
CH 3: Cảnh sắc thiên nhiên rừng U Minh được nhà văn tái hiện qua cái nhìn của ai? Em hãy nhận xét khả năng quan sát và cảm nhận về thiên nhiên của nhân vật ấy.
CH 4: Theo em, nhân vật Cò là một cậu bé sinh ra và lớn lên ở đâu? Điều gì khiến em khẳng định như vậy?
CH 5: Nhân vật An đã được nhà văn miêu tả qua những chi tiết nào (ngoại hình, lời nói, hành động, suy nghĩ, cảm xúc, mối quan hệ với các nhân vật khác,...)? Em hãy dựa vào một số chi tiết tiêu biểu để khái quát đặc điểm tính cách của nhân vật An.
CH 6: Đọc đoạn trích, em có ấn tượng như thế nào về con người và rừng phương Nam?
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
CH : Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) trình bày cảm nhận của em về một chi tiết thú vị trong đoạn trích Đi lấy mật.
Phần II. Trả lời câu hỏi
PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
TRƯỚC KHI ĐỌC
CH: Hãy kể tên một số miền quê của Việt Nam mà em từng đến thăm hoặc biết tới qua tác phẩm nghệ thuật (tranh ảnh, phim, thơ văn,...). Nơi nào đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Một số miền quê của Việt Nam em từng biết qua tác phẩm nghệ thuật là: vùng núi Tây Bắc trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng, làng quê Bắc Bộ qua phim Làng Vũ Đại ngày ấy, rừng U Minh qua truyện Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi, và miền Trung qua bài thơ Quê hương của Tế Hanh. Nơi để lại ấn tượng sâu sắc nhất với em là rừng U Minh trong Đất rừng phương Nam vì vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ và cuộc sống độc đáo của con người nơi đây.
ĐỌC VĂN BẢN
CH1: Cò giảng giải cho An những gì? Cò đã giảng giải cho An cách nhận biết ong rừng, cách theo dõi đường đi của chúng để tìm được tổ ong, và những đặc điểm sinh hoạt của loài ong trong rừng U Minh.
CH2: Tóm tắt nội dung câu chuyện của má nuôi An. Má nuôi An kể về những kinh nghiệm và kỹ năng thuần hóa ong rừng của người dân vùng U Minh. Bà nhấn mạnh việc sống hòa hợp với thiên nhiên, biết tận dụng và bảo vệ rừng, đặc biệt là cách khai thác mật ong mà không làm hại đến ong và môi trường.
CH3: So sánh sự khác biệt trong cách “thuần hóa” ong rừng của người dân vùng U Minh. Người dân vùng U Minh không dùng bạo lực hay phá tổ để lấy mật, thay vào đó họ nhẹ nhàng thuần hóa ong bằng cách tạo môi trường thuận lợi, giữ gìn hệ sinh thái rừng, để ong tự tìm đến làm tổ. Cách làm này thể hiện sự tôn trọng và hài hòa với thiên nhiên, khác với những phương pháp thô bạo có thể gây hại cho ong và môi trường.
SAU KHI ĐỌC
CH1: Đoạn trích có mấy nhân vật? Em hãy chỉ ra mối quan hệ của các nhân vật đó. Đoạn trích có ba nhân vật chính: An, Cò và má nuôi An. An và Cò là bạn thân, cùng lớn lên trong vùng U Minh. Má nuôi An là người chăm sóc và dạy dỗ An, đồng thời hướng dẫn cả hai cậu bé nhiều kinh nghiệm sống.
CH2: Nêu cảm nhận về nhân vật tía nuôi của An. Cảm nhận của em dựa trên những chi tiết tiêu biểu nào? Tía nuôi của An là người lao động chăm chỉ, giàu kinh nghiệm và yêu thiên nhiên. Điều này thể hiện qua việc ông hướng dẫn An và Cò cách sống hài hòa với rừng, bảo vệ môi trường và tận dụng tài nguyên một cách bền vững.
CH3: Cảnh sắc thiên nhiên rừng U Minh được nhà văn tái hiện qua cái nhìn của ai? Em hãy nhận xét khả năng quan sát và cảm nhận về thiên nhiên của nhân vật ấy. Cảnh sắc thiên nhiên rừng U Minh được tái hiện qua cái nhìn của An. An có khả năng quan sát tinh tế, chú ý đến từng chi tiết nhỏ của rừng như âm thanh, mùi hương và vẻ đẹp tự nhiên. Điều này thể hiện tình yêu và sự gắn bó của cậu với vùng đất nơi mình sống.
CH4: Theo em, nhân vật Cò là một cậu bé sinh ra và lớn lên ở đâu? Điều gì khiến em khẳng định như vậy? Cò là một cậu bé sinh ra và lớn lên ở vùng rừng U Minh. Em khẳng định điều này vì Cò hiểu rõ đặc điểm của rừng, cách nhận biết ong rừng, và có những kinh nghiệm sống gắn liền với thiên nhiên U Minh.
CH5: Nhân vật An đã được nhà văn miêu tả qua những chi tiết nào (ngoại hình, lời nói, hành động, suy nghĩ, cảm xúc, mối quan hệ với các nhân vật khác,...)? Em hãy dựa vào một số chi tiết tiêu biểu để khái quát đặc điểm tính cách của nhân vật An. Nhân vật An được miêu tả qua ngoại hình nhanh nhẹn, lời nói chân thành và tò mò, hành động chủ động học hỏi, suy nghĩ nhạy cảm và yêu thiên nhiên. An có mối quan hệ thân thiết với má nuôi và bạn Cò. Những chi tiết như sự chăm chú lắng nghe má nuôi kể chuyện, sự hào hứng khi đi theo dấu ong rừng thể hiện tính cách tò mò, ham học hỏi và yêu mến thiên nhiên của An.
CH6: Đọc đoạn trích, em có ấn tượng như thế nào về con người và rừng phương Nam? Con người phương Nam hiện lên với sự chân chất, hào sảng và hòa hợp với thiên nhiên. Họ biết sống dựa vào rừng nhưng không phá hoại mà luôn bảo vệ và gìn giữ nó. Rừng phương Nam mang vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ, là nguồn sống và niềm tự hào của những con người nơi đây.
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
CH: Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) trình bày cảm nhận của em về một chi tiết thú vị trong đoạn trích Đi lấy mật. Chi tiết thú vị nhất trong đoạn trích Đi lấy mật đối với em là cách người dân vùng U Minh thuần hóa ong rừng. Họ không phá tổ hay dùng bạo lực mà khéo léo tạo môi trường thân thiện để ong tự tìm đến làm tổ. Chi tiết này cho thấy sự thông minh, khéo léo và tình yêu thiên nhiên của người dân phương Nam. Nó khiến em cảm phục cách họ sống hài hòa với thiên nhiên, đồng thời gợi lên bài học ý nghĩa về việc khai thác tài nguyên một cách bền vững và nhân văn.
