BÀI 21: CÁCH MẠNG TƯ SẢN ANH VÀ CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP CỦA 13 THUỘC ĐỊA ANH Ở BẮC MỸ
PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
MỞ ĐẦU
CH: Em biết gì về hai nhân vật lịch sử ở các hình bên? Hãy chia sẻ hiểu biết của em về những sự kiện lịch sử liên quan đến các nhân vật đó.
Ô-li-vơ Crôm-oen: Là một nhà lãnh đạo chính trị và quân sự người Anh, đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập nền cộng hòa ở Anh, ông đã lãnh đạo trong cuộc Nội chiến Anh và sau đó trở thành Lord Protector (Bảo vệ của Anh Quốc).
G. Oa-sinh-tơn: Là một nhà lãnh đạo quân sự, chính khách người Mỹ, người lãnh đạo chiến thắng cuộc Chiến tranh giành độc lập của Mỹ và sau đó trở thành tổng thống đầu tiên của Hợp chủng quốc Mỹ.
I. CÁCH MẠNG TƯ SẢN ANH
CH: Nguyên nhân nào dẫn tới sự bùng nổ Cách mạng tư sản Anh?
Nguyên nhân sâu xa: Sự phân hóa giữa giai cấp phong kiến và giai cấp tư sản ngày càng lớn dần, cùng với sự thay đổi về nền kinh tế (phát triển công nghiệp, thương mại) tạo ra những bất bình trong xã hội. Tầng lớp quý tộc mới (tư sản) đối lập với phong kiến cổ hủ đang giữ quyền lực.
Nguyên nhân trực tiếp: Các vấn đề tài chính, đặc biệt là chính sách tăng thuế của chính quyền, khiến mâu thuẫn giữa tầng lớp tư sản và quý tộc phong kiến ngày càng gay gắt, dẫn đến bùng nổ cuộc cách mạng.
CH: Hãy xác định trên lược đồ (SGK, tr.7) địa điểm diễn ra Cách mạng tư sản Anh.
Cách mạng tư sản Anh diễn ra chủ yếu tại London và các vùng miền khác của nước Anh.
CH: Trình bày kết quả, ý nghĩa và tính chất của Cách mạng tư sản Anh.
Kết quả: Lật đổ chế độ phong kiến, mở đường cho sự phát triển của chế độ tư bản, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.
Ý nghĩa: Thắng lợi của giai cấp tư sản, mở ra một kỷ nguyên mới của nền chính trị và kinh tế, đồng thời đánh dấu sự chấm dứt của chế độ phong kiến.
Tính chất: Là một cuộc cách mạng không triệt để, chỉ giới hạn trong việc thay đổi chế độ chính trị mà chưa xóa bỏ hoàn toàn quyền lực của các giai cấp phong kiến.
II. CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP CỦA 13 THUỘC ĐỊA ANH Ở BẮC MỸ
CH: Nguyên nhân nào dẫn tới Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ?
Nguyên nhân sâu xa: Sau khi Anh thành lập 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ, các thuộc địa phải chịu sự cai trị trực tiếp từ chính quyền Anh, dẫn đến mâu thuẫn về quyền tự trị và quyền lợi kinh tế.
Nguyên nhân trực tiếp: Việc nhân dân tại cảng Bô-xtơn tấn công tàu chở chè Anh đã châm ngòi cho cuộc chiến tranh giành độc lập.
CH: Hãy xác định trên lược đồ (SGK, tr.7) địa điểm diễn ra Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.
Cuộc chiến tranh diễn ra chủ yếu tại các khu vực của 13 thuộc địa của Anh ở Bắc Mỹ, đặc biệt là tại Boston, Lexington và Concord.
CH1: Khai thác tư liệu trên và thông tin trong mục, hãy cho biết kết quả, ý nghĩa, tính chất của Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.
Kết quả: Lật đổ ách thống trị của thực dân Anh, thành lập Hợp chủng quốc Mỹ, mở ra cơ hội phát triển cho nền kinh tế tư bản chủ nghĩa.
Ý nghĩa: Đây là một chiến tranh vĩ đại, không chỉ giành độc lập cho Mỹ mà còn ảnh hưởng đến phong trào đấu tranh giành độc lập ở các quốc gia khác.
Tính chất: Cuộc chiến tranh này là một cuộc cách mạng tư sản, chống lại sự áp bức của chính quyền thực dân.
CH2: Nêu đặc điểm chính của Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.
Đây là cuộc chiến tranh giành độc lập do tầng lớp chủ nô và tư sản lãnh đạo, với hình thức chiến tranh giải phóng và thiết lập chế độ cộng hòa tổng thống.
LUYỆN TẬP
CH1: Sự tham gia lãnh đạo của tầng lớp quý tộc mới có ảnh hưởng như thế nào đến kết quả của Cách mạng tư sản Anh?
Tầng lớp quý tộc mới, chủ yếu là tư sản, đã đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo cách mạng vì họ là những người có quyền lực và tài chính, đồng thời có lợi ích lớn trong việc thay đổi chế độ phong kiến.
CH2: Lập bảng hệ thống về nguyên nhân, giai cấp lãnh đạo, kết quả, ý nghĩa, tính chất của Cách mạng tư sản Anh và Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.
Cách Mạng
Nguyên nhân
Giai cấp lãnh đạo
Kết quả
Ý nghĩa
Tính chất
Cách mạng tư sản Anh
Sự phân hóa giai cấp, thay đổi về kinh tế
Quý tộc mới và tư sản
Lật đổ chế độ phong kiến, thiết lập quân chủ lập hiến
Thắng lợi của giai cấp tư sản, mở đường cho tư bản phát triển
Cách mạng không triệt để, không giải quyết vấn đề ruộng đất
Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh
Mâu thuẫn giữa các thuộc địa và chính quốc
Chủ nô và tư sản
Lật đổ ách thống trị của Anh, thành lập Hợp chủng quốc Mỹ
Chiến tranh giành độc lập, ảnh hưởng đến các cuộc đấu tranh giành độc lập ở nhiều nơi
Cuộc cách mạng tư sản
VẬN DỤNG
CH1: Tìm hiểu thêm và cho biết: Câu nào trong bản Tuyên ngôn Độc lập của Hợp chủng quốc Mỹ được Chủ tịch Hồ Chí Minh trích dẫn cho bản Tuyên ngôn Độc lập của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (2 - 9 - 1945)?
Câu trích dẫn: "Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc."
CH2: Tìm hiểu thông tin từ sách, báo, internet và cho biết: Mặt sau của đồng 2 đô-la Mỹ (USD) in hình ảnh của sự kiện nào trong Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ? Ý nghĩa của điều này là gì?
Mặt sau của đồng 2 đô-la Mỹ in hình ảnh của Bức tranh Chiến thắng Yorktown - một trong những trận đánh quyết định trong chiến tranh giành độc lập của Mỹ. Ý nghĩa của hình ảnh này là tôn vinh chiến thắng của quân đội Mỹ và sự giúp đỡ của Pháp trong việc đánh bại quân đội Anh, dẫn đến sự giành độc lập của Mỹ.
