BÀI 13: CÁCH MẠNG THÁNG 10 NGA NĂM 1917
PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
1. NGUYÊN NHÂN VÀ DIỄN BIẾN CHÍNH.
CH: Em hãy nêu một số nét chính về nguyên nhân và diễn biến của Cách mạng tháng Mười Nga.
Lời giải chi tiết:
Nguyên nhân bùng nổ Cách mạng tháng Mười Nga:
Sau Cách mạng tháng Hai 1917, Nga tồn tại hai chính quyền song song, trong đó một bên là Chính phủ lâm thời đại diện cho giai cấp tư sản, một bên là Xô viết đại diện cho giai cấp công nhân và nông dân. Mỗi chính quyền này đại diện cho lợi ích của các giai cấp khác nhau và không thể tồn tại cùng nhau trong một thời gian dài. Chính sự mâu thuẫn này là yếu tố dẫn đến sự bùng nổ Cách mạng tháng Mười Nga.
Trong bối cảnh đó, Lê-nin và Đảng Bônsêvích xác định rằng cuộc cách mạng Nga không chỉ dừng lại ở việc lật đổ chế độ phong kiến và giành quyền lợi cho các tầng lớp nhân dân mà còn phải chuyển từ một cuộc cách mạng dân chủ tư sản sang một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa, với mục tiêu lật đổ chính quyền tư sản lâm thời.
Vào đầu tháng 10/1917, không khí cách mạng bao trùm khắp nước Nga, đặc biệt tại thủ đô Pêtơrôgrát. Lê-nin trở về từ nước ngoài và trực tiếp lãnh đạo cuộc khởi nghĩa vũ trang để giành chính quyền, nhằm thực hiện mục tiêu của Đảng Bônsêvích.
Diễn biến chính của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917:
Tháng 4/1917: Lê-nin thông qua Đảng Bôn-sê-vích bản Luận cương tháng 4, trong đó chỉ ra mục tiêu cách mạng tiếp theo của Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa, nhằm lật đổ chính quyền tư sản và thiết lập chính quyền của công nhân và nông dân.
Đêm 24/10/1917: Cuộc khởi nghĩa vũ trang chính thức bắt đầu. Các lực lượng cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Bônsêvích, đã tấn công vào các mục tiêu quan trọng trong thủ đô Pêtơrôgrát.
Đêm 25/10/1917: Các lực lượng cách mạng tấn công Cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của chính phủ tư sản, làm chủ tình hình tại thủ đô.
Ngày 3/11/1917: Chính quyền Xô viết giành được thắng lợi trên khắp các khu vực rộng lớn của nước Nga, đánh dấu sự kết thúc của chế độ tư sản và sự khởi đầu của Chế độ Xô viết.
2. Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA.
CH: Em hãy nêu ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tháng Mười Nga.
Lời giải chi tiết:
Đối với nước Nga:
Cách mạng tháng Mười Nga đã đập tan ách áp bức, bóc lột của chế độ phong kiến và tư sản. Cuộc cách mạng này không chỉ giải phóng giai cấp công nhân mà còn tạo ra một môi trường mới cho nhân dân lao động, từ đó mở đường cho việc xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Nga.
Cuộc cách mạng này mang lại quyền làm chủ cho công nhân và nông dân, giúp họ có thể quyết định vận mệnh đất nước, đồng thời xây dựng một xã hội công bằng, không có sự phân biệt giai cấp.
Đối với thế giới:
Cách mạng tháng Mười Nga đã thay đổi cục diện chính trị thế giới. Đây là cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới, mở đường cho sự phát triển của phong trào cộng sản quốc tế, khởi đầu cho một loạt các cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa ở các quốc gia khác.
Cách mạng này cũng cổ vũ các dân tộc bị áp bức đấu tranh giành độc lập, trở thành một bài học kinh nghiệm quý báu cho các cuộc cách mạng và các phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới.
LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG
CH1: Trình bày những sự kiện tiêu biểu của Cách mạng tháng Mười Nga. Sự kiện nào đánh dấu thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga? Tại sao?
Lời giải chi tiết:
Các sự kiện tiêu biểu của Cách mạng tháng Mười Nga:
Tháng 4/1917: Lê-nin thông qua Đảng Bônsêvích bản Luận cương tháng 4, khẳng định mục tiêu của cách mạng là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa, với mục tiêu lật đổ chính quyền tư sản lâm thời.
Đêm 24/10/1917: Cuộc khởi nghĩa vũ trang chính thức bắt đầu, khi các lực lượng cách mạng chiếm các mục tiêu quan trọng tại Pêtơrôgrát.
Đêm 25/10/1917: Các lực lượng cách mạng tấn công Cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của chính phủ tư sản, làm chủ tình hình tại thủ đô.
Ngày 3/11/1917: Chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên toàn nước Nga.
Sự kiện đánh dấu thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga là cuộc khởi nghĩa vũ trang tại Pêtơrôgrát, đặc biệt là việc giải phóng Cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng trong chính phủ lâm thời và lật đổ chính quyền tư sản. Đây là sự kiện quyết định, đánh dấu thắng lợi của cách mạng, khi chính quyền của giai cấp công nhân chính thức được thành lập.
CH2: Nhân ngày lễ kỉ niệm Cách mạng tháng Mười Nga ở trường, em hãy viết một đoạn văn khoảng 150 chữ mô tả lại cuộc cách mạng với những gợi ý sau: Mục đích của cuộc cách mạng. Cách mạng diễn ra ở đâu? Ai tham gia? Ai có liên quan? Ai lãnh đạo? Họ đã hành động như thế nào? Kết quả.
Lời giải chi tiết:
Sau Cách mạng dân chủ Tư sản tháng Hai năm 1917, nước Nga tồn tại hai chính quyền song song. Chính phủ tư sản và chính quyền Xô viết của công nhân và nông dân đối lập nhau, dẫn đến mâu thuẫn lớn. Lê-nin và Đảng Bônsêvích quyết định chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa. Vào đêm 24/10/1917, cuộc khởi nghĩa vũ trang bùng nổ tại thủ đô Pêtơrôgrát. Các lực lượng cách mạng đã chiếm các mục tiêu quan trọng và tấn công Cung điện Mùa Đông, nơi chính phủ lâm thời đang đóng trụ sở. Vào rạng sáng 26/10/1917, chính phủ tư sản bị lật đổ, chính quyền Xô viết được thành lập. Đây là thắng lợi quyết định của Cách mạng tháng Mười Nga, mở ra kỷ nguyên mới cho Nga và cho phong trào cách mạng xã hội chủ nghĩa trên thế giới.
Tìm kiếm học tập môn lịch sử 8