Mở đầu trang 6 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Quan sát Hình 1.1 em hãy kể tên một số sản phẩm công nghệ có trong hình; Mô tả vai trò của sản phẩm công nghệ đối với đời sống con người
Sản phẩm công nghệ trong hình:
Điện thoại thông minh.
Máy tính xách tay.
Tivi màn hình phẳng.
Robot hút bụi.
Máy giặt.
Tủ lạnh.
Vai trò của các sản phẩm công nghệ:
Điện thoại thông minh: Giúp con người liên lạc dễ dàng, truy cập thông tin nhanh chóng, hỗ trợ học tập và làm việc.
Máy tính xách tay: Công cụ cần thiết trong công việc, học tập, nghiên cứu, và giải trí.
Tivi màn hình phẳng: Mang lại trải nghiệm giải trí đa phương tiện, giúp cập nhật tin tức và kiến thức.
Robot hút bụi: Tự động hóa việc dọn dẹp, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Máy giặt: Làm sạch quần áo một cách hiệu quả, tiết kiệm thời gian và nước.
Tủ lạnh: Bảo quản thực phẩm lâu hơn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Những sản phẩm này góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, tối ưu hóa thời gian và công sức, đồng thời mang lại sự tiện nghi cho con người.
Khám phá trang 6 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Quan sát Hình 1.2 em hãy cho biết phát minh nổi bật tương ứng với ba nhà khoa học dưới đây
1. Thomas Edison: Phát minh ra bóng đèn điện. Đây là phát minh quan trọng giúp con người có nguồn sáng nhân tạo, thay đổi thói quen sinh hoạt và làm việc.
2. Alexander Graham Bell: Phát minh ra điện thoại. Phát minh này cách mạng hóa giao tiếp, giúp kết nối con người ở mọi khoảng cách.
3. James Watt: Cải tiến động cơ hơi nước. Phát minh này thúc đẩy cuộc cách mạng công nghiệp, nâng cao hiệu suất sản xuất và vận tải.
Các phát minh này đều đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển khoa học và đời sống con người.
Khám phá trang 7 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Quan sát Hình 1.3 và cho biết
1. Vấn đề cần giải quyết trong mỗi tình huống là gì?
Cung cấp nước sạch cho những khu vực không có nguồn nước tự nhiên ổn định.
Tăng năng suất nông nghiệp trong điều kiện đất đai hạn chế.
Đảm bảo giao thông thuận tiện trong khu vực có địa hình khó khăn.
2. Vấn đề đã được giải quyết như thế nào?
Sử dụng máy lọc nước và các công nghệ tái chế nước để cung cấp nguồn nước sạch.
Áp dụng công nghệ trồng cây không dùng đất như thủy canh và khí canh.
Xây dựng cầu vượt, hầm đường bộ, và sử dụng công nghệ xây dựng hiện đại để cải thiện giao thông.
3. Cơ sở khoa học nào đã được sử dụng để giải quyết vấn đề?
Nguyên lý lọc và khử trùng nước bằng hóa học và vật lý.
Kỹ thuật sinh học và vật lý trong công nghệ thủy canh, khí canh.
Ứng dụng các nguyên lý cơ học, vật liệu xây dựng và địa chất trong kỹ thuật giao thông.
Khám phá trang 8 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Quan sát Hình 1.4 em hãy mô tả các phương pháp trồng cây và đánh giá ưu, nhược điểm của mỗi phương pháp này
1. Phương pháp trồng cây truyền thống:
Mô tả: Cây trồng trực tiếp trên đất, phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên.
Ưu điểm: Đơn giản, chi phí thấp, dễ thực hiện ở mọi địa phương.
Nhược điểm: Phụ thuộc vào thời tiết, đất dễ bị thoái hóa, sâu bệnh khó kiểm soát.
2. Phương pháp trồng cây trong nhà lưới:
Mô tả: Cây được trồng trong môi trường được bảo vệ bởi nhà lưới.
Ưu điểm: Hạn chế sâu bệnh, kiểm soát tốt hơn các yếu tố môi trường.
Nhược điểm: Chi phí đầu tư ban đầu cao, yêu cầu kỹ thuật lắp đặt.
3. Phương pháp trồng cây thủy canh:
Mô tả: Cây trồng không dùng đất, rễ được ngâm trong dung dịch dinh dưỡng.
Ưu điểm: Tăng năng suất, tiết kiệm nước, không phụ thuộc vào đất.
Nhược điểm: Đầu tư cao, cần kỹ thuật chuyên môn.
Khám phá trang 9 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Quan sát Hình 1.5 và cho biết mối quan hệ giữa khoa học, kĩ thuật, công nghệ
Mối quan hệ giữa khoa học, kỹ thuật, và công nghệ:
Khoa học: Là nền tảng lý thuyết, cung cấp các nguyên lý và quy luật tự nhiên.
Kỹ thuật: Là ứng dụng của khoa học để thiết kế và chế tạo sản phẩm.
Công nghệ: Là việc sử dụng kỹ thuật và sản phẩm để đáp ứng các nhu cầu cụ thể của con người.
Khoa học cung cấp kiến thức, kỹ thuật dựa trên kiến thức đó để sáng tạo, và công nghệ ứng dụng thành tựu kỹ thuật để tạo ra giá trị thực tiễn.
Khám phá trang 10 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Quan sát các Hình 1.6, 1.7, 1.8 hãy cho biết mối quan hệ giữa tự nhiên, con người, xã hội
Hình 1.6: Công nghệ hỗ trợ phòng chống thiên tai
Mối quan hệ giữa tự nhiên, con người, xã hội: Hình 1.6 minh họa hệ thống chống sét bảo vệ tòa nhà, thể hiện cách con người ứng dụng công nghệ để giảm thiểu tác động tiêu cực từ các hiện tượng thiên nhiên (sét). Công nghệ này bảo vệ tính mạng con người, tài sản và góp phần duy trì sự ổn định trong xã hội. Nhờ việc hiểu và ứng dụng các quy luật của tự nhiên, con người đã xây dựng được giải pháp phòng ngừa và ứng phó với rủi ro từ môi trường.
Hình 1.7: Công nghệ mang lại sự tiện nghi
Mối quan hệ giữa tự nhiên, con người, xã hội: Hình 1.7 minh họa ngôi nhà thông minh tích hợp nhiều thiết bị và công nghệ hiện đại như hệ thống chiếu sáng tự động, điều hòa nhiệt độ, an ninh giám sát, và tiết kiệm năng lượng. Các công nghệ này cải thiện điều kiện sống của con người, tiết kiệm năng lượng và tài nguyên tự nhiên. Mối quan hệ thể hiện ở việc công nghệ đóng vai trò trung gian, giúp con người khai thác và sử dụng tài nguyên tự nhiên hiệu quả để đáp ứng nhu cầu cá nhân và xã hội.
Hình 1.8: Công nghệ giúp khai thác năng lượng từ thiên nhiên
Mối quan hệ giữa tự nhiên, con người, xã hội: Hình 1.8 mô tả các tua-bin gió khai thác năng lượng từ gió, một nguồn năng lượng tái tạo tự nhiên. Công nghệ này giúp con người tận dụng nguồn tài nguyên bền vững, giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường và đáp ứng nhu cầu năng lượng của xã hội. Điều này cho thấy mối quan hệ mật thiết giữa việc khai thác tài nguyên thiên nhiên và phát triển bền vững của con người và xã hội.
Tổng kết mối quan hệ giữa tự nhiên, con người, xã hội:
Tự nhiên: Cung cấp nguồn tài nguyên và tạo ra các hiện tượng cần được khai thác hoặc đối phó.
Con người: Là chủ thể sáng tạo và ứng dụng công nghệ để khai thác, bảo vệ và thích ứng với tự nhiên.
Xã hội: Là nơi hưởng lợi từ các thành quả công nghệ, góp phần thúc đẩy sự tiến bộ và ổn định của cộng đồng.
Mối quan hệ này nhấn mạnh vai trò của công nghệ trong việc giúp con người hài hòa giữa khai thác tài nguyên tự nhiên và phát triển xã hội bền vững.
Luyện tập trang 10 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Lấy các ví dụ về tác động tích cực, tiêu cực của công nghệ đối với tự nhiên, con người và xã hội trong phạm vi gia đình, cộng đồng nơi em đang sinh sống
Tác động tích cực:
Tự nhiên: Công nghệ lọc nước giúp bảo vệ nguồn nước sạch.
Con người: Các thiết bị thông minh như điện thoại và máy tính giúp kết nối và hỗ trợ học tập, làm việc.
Xã hội: Công nghệ năng lượng tái tạo như điện mặt trời giúp giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường.
Tác động tiêu cực:
Tự nhiên: Rác thải điện tử từ các thiết bị công nghệ gây ô nhiễm môi trường.
Con người: Lạm dụng thiết bị công nghệ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như cận thị hoặc nghiện internet.
Xã hội: Sự chênh lệch trong việc tiếp cận công nghệ làm gia tăng bất bình đẳng xã hội.
Vận dụng trang 10 SGK Công nghệ 10 Kết nối tri thức - KNTT: Hãy liệt kê một số công nghệ, sản phẩm sử dụng trong gia đình em, đánh giá về tác động của công nghệ, sản phẩm công nghệ đó với cuộc sống của em và gia đình
Các công nghệ và sản phẩm trong gia đình:
Điện thoại thông minh: Giúp liên lạc, giải trí, học tập và làm việc từ xa.
Máy giặt: Tiết kiệm thời gian và công sức trong việc giặt giũ.
Tủ lạnh: Bảo quản thực phẩm lâu hơn, giúp tiết kiệm chi phí mua sắm.
Bếp từ: Tiết kiệm năng lượng, đảm bảo an toàn hơn so với bếp gas.
Đánh giá tác động:
Tích cực: Nâng cao chất lượng cuộc sống, tiết kiệm thời gian và công sức, tạo sự tiện nghi trong sinh hoạt hàng ngày.
Tiêu cực: Một số thiết bị tiêu tốn điện năng, nếu không sử dụng hợp lý có thể gây lãng phí và tăng chi phí sinh hoạt.
Công nghệ trong gia đình không chỉ đáp ứng nhu cầu cơ bản mà còn giúp cải thiện cuộc sống về mọi mặt, từ sức khỏe, tiện nghi đến hiệu quả kinh tế.
