1. XU THẾ PHÁT TRIỂN CHÍNH CỦA THẾ GIỚI SAU CHIẾN TRANH LẠNH
CH: Nêu các xu thế phát triển của thế giới sau Chiến tranh lạnh.
2. XU THẾ ĐA CỰC TRONG QUAN HỆ QUỐC TẾ
CH: Hãy phân biệt trật tự đơn cực và trật tự đa cực.
CH: Nêu những nét chính về xu thế đa cực trong quan hệ quốc tế từ sau Chiến tranh lạnh.
LUYỆN TẬP
CH: Vẽ sơ đồ tư duy về các xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh.
VẬN DỤNG
CH: Theo em, các xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh tạo ra thuận lợi gì cho sự phát triển của quan hệ quốc tế?
PHẦN II .Lời giải tham khảo
BÀI 3. TRẬT TỰ THẾ GIỚI SAU CHIẾN TRANH LẠNH
PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
XU THẾ PHÁT TRIỂN CHÍNH CỦA THẾ GIỚI SAU CHIẾN TRANH LẠNH
Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990, thế giới đã chứng kiến nhiều xu thế phát triển chính. Các xu thế này bao gồm:
Sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh: Sau sự sụp đổ của Liên Xô và các quốc gia xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu, trật tự thế giới đã chuyển từ một hệ thống đối đầu giữa hai siêu cường (Mỹ và Liên Xô) sang một trật tự đa cực, trong đó Mỹ đóng vai trò là siêu cường duy nhất. Điều này dẫn đến sự thay đổi trong quan hệ quốc tế và sự chuyển hướng sang việc hợp tác, hòa bình, cũng như đẩy mạnh toàn cầu hóa.
Sự nổi lên của các nền kinh tế mới và các quốc gia đang phát triển: Các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, và Brazil bắt đầu đóng vai trò ngày càng quan trọng trên trường quốc tế về mặt kinh tế và chính trị.
Toàn cầu hóa: Quá trình này đã đẩy mạnh sự kết nối giữa các quốc gia, cả về kinh tế, văn hóa và xã hội. Các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), và các tổ chức khu vực đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác quốc tế.
Sự thay đổi trong hệ thống chính trị và xã hội ở nhiều quốc gia: Các quốc gia đã có xu hướng chuyển từ chế độ độc tài sang dân chủ hoặc có những cải cách mạnh mẽ về chính trị, kinh tế.
XU THẾ ĐA CỰC TRONG QUAN HỆ QUỐC TẾ
Trật tự đơn cực và trật tự đa cực có sự khác biệt rõ rệt. Trật tự đơn cực là khi một quốc gia duy nhất chi phối và dẫn dắt các quan hệ quốc tế. Trong khi đó, trật tự đa cực là một hệ thống mà trong đó có nhiều quốc gia quyền lực, với sự cạnh tranh và hợp tác giữa các cường quốc và các khu vực khác nhau trên thế giới.
Xu thế đa cực trong quan hệ quốc tế từ sau Chiến tranh Lạnh thể hiện qua một số điểm chính:
Mặc dù Mỹ vẫn giữ vai trò lãnh đạo toàn cầu, nhưng các quốc gia như Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Nga và các nền kinh tế lớn khác ngày càng đóng vai trò quan trọng trong các quyết định toàn cầu.
Các tổ chức quốc tế và khu vực như Liên Hợp Quốc, EU, ASEAN, và BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi) đã trở thành những diễn đàn quan trọng, thể hiện sự hợp tác và đối trọng giữa các quốc gia.
Mối quan hệ quốc tế không còn chỉ là sự cạnh tranh giữa các cường quốc, mà còn là sự hợp tác để giải quyết các vấn đề chung như biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, và an ninh mạng.
LUYỆN TẬP
Vẽ sơ đồ tư duy về các xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh sẽ giúp khái quát các xu thế này một cách rõ ràng và dễ hiểu. Sơ đồ tư duy có thể bao gồm các nhánh chính như: sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh, toàn cầu hóa, sự nổi lên của các nền kinh tế mới, và sự thay đổi trong hệ thống chính trị, xã hội của nhiều quốc gia.
VẬN DỤNG
Các xu thế phát triển chính của thế giới sau Chiến tranh lạnh tạo ra nhiều thuận lợi cho sự phát triển của quan hệ quốc tế, bao gồm:
Tăng cường hợp tác quốc tế: Sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh và sự chuyển đổi sang một thế giới đa cực đã tạo ra cơ hội để các quốc gia hợp tác với nhau, giải quyết các vấn đề toàn cầu như môi trường, thương mại, và an ninh.
Đẩy mạnh toàn cầu hóa: Các quốc gia có thể tiếp cận các thị trường toàn cầu dễ dàng hơn, dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ trong thương mại, đầu tư và trao đổi văn hóa.
Hòa bình và ổn định: Dù thế giới không còn tồn tại hai cực đối đầu như trước, nhưng các quốc gia có thể tìm thấy những cơ hội hợp tác, giảm căng thẳng và xung đột, từ đó tạo ra một môi trường quốc tế hòa bình hơn
