Mở đầu
CH: Bên trong đèn pin có những bộ phận nào? Vì sao bóng đèn pin phát sáng?
Hoạt động khám phá
CH1: Từ các dụng cụ ở hình 2, mắc được mạch điện thắp sáng đơn giản như hình 3. Hãy:
Chỉ ra điểm khác nhau của hai mạch điện hình 3a và 3b.
Chỉ trên hình 3a và 3b, mô tả cấu tạo, hoạt động của mạch điện thắp sáng.
Luyện tập, vận dụng
CH1: Vì sao đèn sáng ở mạch điện hình 3a, đèn không sáng ở mạch điện hình 3b? Làm thế nào để đèn sáng?
CH2: Vì sao bóng đèn ở hình 4 không sáng?
CH3: Nếu em bật đèn pin nhưng đèn không sáng, hãy chỉ ra các lí do có thể làm đèn không sáng và cách khắc phục để đèn sáng.
CH4: Lấy ví dụ về mạch điện thắp sáng đơn giản trong cuộc sống.
Hoạt động khám phá:
CH1: Lắp vào mạch điện hình 3b hai cái kẹp dây điện như hình 5. Dùng hai kẹp dây điện kẹp vào hai đầu miếng bìa (hình 6) và đóng khoá K thì đèn sáng hay không sáng? Miếng bìa là vật dẫn điện hay vật cách điện?
CH2: Thí nghiệm tìm hiểu vật dẫn điện và vật cách điện.
Làm thế nào để biết trong các vật làm từ đồng, nhựa, sắt, da, thiếc, cao su, thuỷ tinh,... vật nào dẫn điện và vật nào cách điện?
Đề xuất cách làm thí nghiệm.
Thực hiện thí nghiệm.
Từ kết quả thí nghiệm rút ra kết luận: vật nào dẫn điện, vật nào cách điện.
CH3: Tìm hiểu mạch điện hình 3 (trang 35), chỉ ra những bộ phận làm bằng vật dẫn điện, vật cách điện.
Luyện tập, vận dụng
CH1: Quan sát hình 7.
Chỉ ra những bộ phận làm bằng vật dẫn điện, vật cách điện ở mỗi đồ dùng. Vì sao lại sử dụng vật dẫn điện hoặc vật cách điện ở mỗi bộ phận đó?
PHẦN II: LỜI GIẢI
Mở đầu
Câu hỏi: Bên trong đèn điện có những bộ phận nào? Vì sao phát sáng đèn pin?
Giải thích: Bên trong đèn pin bao gồm các bộ phận cơ bản như pin, dây dẫn điện, công quy và bóng đèn. Khi kích hoạt quy tắc, mạch điện kín được tạo ra, cho phép dòng điện chạy qua bóng đèn. Nguồn năng lượng từ pin chuyển hóa thành năng lượng sáng thông qua bóng đèn, làm cho đèn phát sáng.
Hoạt động khám phá
Câu 1: Từ các công cụ ở hình 2, mắc mạch điện hoa sáng đơn giản như hình 3. Hãy:
Chỉ các điểm khác nhau của hai mạch điện 3a và 3b.
Chỉ trên hình 3a và 3b, mô tả công việc tạo cấu hình và hoạt động của mạch điện hoa sen.
Giải thích: Mạch điện 3a là mạch điện kín, công tắc ở trạng thái đóng, cho phép dòng điện chạy qua và làm đèn điện. Trong khi đó, mạch điện 3b là một đoạn, công tắc ở trạng thái mở, không có dòng điện chạy qua nên đèn điện không sáng.
Cấu hình của card điện bao gồm:
Nguồn điện (pin): Cung cấp dòng điện.
Bóng đèn: Chuyển đổi năng lượng điện thành ánh sáng.
Dây điện: Kết nối các bộ phận trong mạch.
Công tắc: Trạng thái điều khiển của card.
Hoạt động của mạch:
Khi công tắc đóng (3a), dòng điện từ cực dương của pin chạy qua dây dẫn, qua bóng đèn và trở về cực âm, làm đèn sáng.
Khi công tắc mở (3b), dòng điện bị ngắt quãng, đèn không sáng.
Luyện tập, vận dụng
Câu 1: Vì sao đèn sáng ở mạch điện 3a, nhưng không sáng ở mạch điện 3b? Làm thế nào để đèn sáng?
Giải thích: Ở mạch điện 3a, công tắc đóng thành mạch kín, cho phép dòng điện chạy qua bóng đèn, làm đèn điện. Ở mạch điện 3b, công tắc mở, mạch bị ngắt quãng, dòng điện không thể chạy qua bóng đèn nên đèn không sáng. Để đèn sáng, cần phải đóng quy tắc để tạo mạch kín.
Câu 2: Vì sao bóng đèn ở hình 4 không sáng?
Giải thích: Bóng đèn không sáng vì dòng điện không chạy được. Nguyên nhân có thể là:
Pin đã hết hoặc yếu.
Đầu căng tiếp theo của pin và dây dẫn được oxy hóa hoặc hoàn thiện.
Path bị hỏng hoặc bị gián đoạn.
Câu 3: Nếu bật đèn pin nhưng đèn không sáng, hãy chỉ ra các nhân vật và cách giải quyết.
Giải thích: Các nguyên nhân phổ biến và cách giải quyết bao gồm:
Pin yếu hoặc hết: Thay pin mới hoặc sạc lại pin.
Lỗi bóng đèn: Kiểm tra giao thông và thay bóng đèn mới.
Tiếp xúc gần gũi: Làm sạch các đầu tiếp xúc của pin và đèn.
Bên trong sự kiện bị hỏng: Kiểm tra và thay thế sự kiện.
Câu 4: Lấy ví dụ về mạch điện đơn giản trong cuộc sống.
Giải thích: Ví dụ về mạch điện đơn giản:
Mạch điện trong pin đèn:
Nguồn cung cấp điện: Pin.
Công tắc: Kích hoạt/tắt đèn flash.
Dây dẫn: Kết nối các bộ phận.
Bóng đèn: Phát sáng.
Mạch điện của pin chạy trò chơi: Cấu hình tương tự nhưng có thêm cơ sở để tạo chuyển động.
Hoạt động khám phá
Câu hỏi 1: Khóa vào mạch điện hình 3b hai cái kẹp dây điện như hình 5. Dùng hai kẹp dây điện kẹp vào hai đầu tấm tấm (hình 6) và khóa K thì đèn sáng hay không sáng? Miếng đệm là vật liệu điện hay cách điện?
Giải thích: Đèn không sáng vì tấm bìa là vật liệu điện, không cho dòng điện chạy qua.
Câu hỏi 2: Làm thế nào để biết các vật làm từ đồng, nhựa, sắt, da, cao su, thủy tinh,... vật nào dẫn điện và vật nào cách điện? Đề xuất cách làm thí nghiệm. Thực hiện thí nghiệm. Từ kết quả thí nghiệm, rút ra kết luận.
Giải thích: Cách tiến hành thí nghiệm:
Chuẩn bị một mạch điện đơn giản bao gồm pin, bóng đèn, dây dẫn và hai đầu kẹp.
đầu dây tóc vào vật phẩm cần kiểm tra.
Quan sát:
Nếu đèn sáng thì đó là vật liệu điện.
Nếu đèn không sáng thì vật đó là vật điện. Kết luận:
Cấu trúc điện: Đồng, sắt, nhôm.
Vật liệu cách điện: Nhựa, cao su, thủy tinh, da.
Câu hỏi 3: Tìm hiểu mạch điện hình 3 (trang 35), chỉ ra những bộ phận làm bằng vật liệu điện và vật liệu cách điện.
Giải thích:
Điện vật liệu: Dây điện, đầu nối.
Vật liệu cách điện: vỏ ngoài của dây điện, bóng đèn, vỏ pin. Những bộ phận này dùng vật liệu điện để đảm bảo an toàn, tránh vi phạm hoặc điện giật.
Luyện tập, vận dụng
Câu 1: Quan sát hình 7. Chỉ ra những bộ phận làm bằng vật liệu dẫn điện và cách điện ở mỗi đồ dùng. Vì sao lại sử dụng vật liệu điện hoặc cách điện ở mỗi bộ phận đó?
Giải thích:
Quạt điện:
Cấu trúc điện: Dây điện, động cơ quạt để truyền điện và tạo chuyển động.
Cách điện: Cánh quạt, vỏ ngoài để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Bàn là:
Vật liệu điện: Dây điện, phần gia nhiệt để tạo nhiệt.
Thiết bị cách điện: Tay cầm, vỏ ngoài để tránh hoặc giật điện.
TÌM KIẾM HỌC TẬP MÔN KHOA HỌC 5