Mở đầu
CH: Khi dùng năng lượng điện đề thắp sáng, chạy máy,... người ta thường lấy điện từ đâu? Nêu một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện mà em biết.
Hoạt động khám phá
CH1: Thảo luận và chia sẻ với bạn.
Ngoài thắp sáng, chạy máy thì điện còn được sử dụng vào những việc gì?
Quan sát hình 1, cho biết điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học,... như thế nào.
CH2: Quan sát hình 2 và cho biết việc nên làm, không nên làm để đảm bảo an toàn cho con người.
CH3: Quan sát hình 3, 4 và cho biết trường hợp nào sử dụng điện an toàn, trường hợp nào không an toàn. Vì sao?
CH4: Kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn?
Luyện tập, vận dụng
CH1: Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc gì?
Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh.
Hoạt động khám phá:
CH1: Quan sát hình 6, nêu những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện.
CH2: Nêu các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường của em. Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường.
Luyện tập, vận dụng
CH1: Vì sao nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút và tắt trước khi tắm?
CH2: Vì sao không nên là (ủi) quần áo trong phòng có bật máy điều hoà nhiệt độ?
CH3: Xây dựng bảng "Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm” đơn giản, dễ nhớ và vận động mọi người cùng thực hiện.
PHẦN II: LỜI GIẢI
MỞ ĐẦU
Câu hỏi: Khi dùng năng lượng điện để giải trí, chạy máy,... người ta thường lấy điện từ đâu? nêu một số vấn đề không an toàn khi sử dụng điện mà em biết.
Năng lượng được lấy từ nhiều nguồn khác nhau như hệ thống mạng điện quốc gia, máy phát điện hoặc các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió. Một số vấn đề không an toàn khi sử dụng điện bao gồm điện quá tải gây cháy nổ, sử dụng dây điện bị hỏng hoặc không đủ cách điện, sử dụng điện trong môi trường ẩm ướt hoặc đặt thiết bị điện gần nguồn nước hoặc chất dễ cháy.
1. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Hoạt động khám phá
Câu 1: Ngoài sáng, chạy máy, thì điện còn được sử dụng vào những công việc gì? Quan sát hình 1, cho biết điện được truyền từ nhà máy đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học,... như thế nào.
Ngoài ra, sáng và chạy máy, điện còn được sử dụng để vận hành các thiết bị như điều hòa nhiệt độ, máy giặt, máy sấy, nấu ăn bằng bếp điện, tủ lạnh, quạt điện và thiết bị công nghệ. Điện từ nhà máy điện được truyền qua dây dẫn của hệ thống mạng điện quốc gia đến các trạm biến áp. Tại các trạm biến áp, điện năng được giảm xuống mức áp dụng thấp hơn để phù hợp với các thiết bị sử dụng trong gia đình, trường học hoặc cơ quan.
Câu 2: Quan sát hình 2 và cho biết việc nên làm, không nên làm để đảm bảo an toàn cho con người.
Để đảm bảo an toàn, cần trang bị đầy đủ công cụ bảo vệ khi sửa chữa điện, tắt nguồn điện trước khi sửa chữa và tránh để rút nước khi cắm hoặc rút cắm điện. Không nên chơi đùa gần trạm biến áp, thả diều hoặc phơi đồ gần đường dây điện và sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt.
Câu 3: Quan sát hình 3, 4 và biết trường hợp nào sử dụng điện an toàn, trường hợp nào không an toàn. Vì sao?
Hình 3a và 4b có thể sử dụng điện an toàn vì các thiết bị được sử dụng đúng cách và các biện pháp bảo vệ đã được áp dụng. Hình 3b, 3c, 3d, và 4a là không an toàn vì dây điện trễ, sử dụng điện gần nước, hoặc dùng dây điện cũ, dễ gây giật điện hoặc chớp cháy.
Câu 4: Nhắc thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn.
Một số trường hợp sử dụng điện an toàn bao gồm ổ cắm và thiết bị điện chất lượng, có bộ chống giật điện (RCD) và bảo trì thiết bị điện định kỳ. Các trường hợp không an toàn bao gồm việc sử dụng dây điện bị hỏng, đặt thiết bị điện gần chất dễ cháy và sử dụng điện trong môi trường ẩm ướt mà không có biện pháp bảo vệ.
Luyện tập, vận dụng
Câu 1: Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tặng thủ những quy tắc gì? Đề xuất công việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh.
Để sử dụng điện an toàn, cần sử dụng thiết bị điện và ổ cắm chất lượng, bảo dưỡng định kỳ mọi thiết bị điện, không sử dụng dây điện bị hỏng và trang bị chống giật điện khi cần thiết. Gia đình nên đảm bảo các thiết bị điện được lắp đặt đúng cách, giữ không gian sẽ và hướng dẫn trẻ nhỏ về các giải pháp an toàn khi tiếp xúc với thiết bị điện.
2. TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG ĐIỆN
Hoạt động khám phá
Câu 1: Quan sát hình 6, nêu những công việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện.
Để tiết kiệm năng lượng điện, cần tắt các thiết bị điện khi không sử dụng, sử dụng đèn điện tiết kiệm như đèn LED, cài đặt nhiệt độ điều hòa hợp lý, và hạn chế mở tủ lạnh nhiều lần hoặc quá lâu. Ngoài ra, nên bảo dưỡng định kỳ các thiết bị để tăng hiệu suất sử dụng.
Câu 2: ném các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường của em. Đề xuất giải pháp tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường.
Các trường hợp sử dụng các bộ phận điện lãng phí để đèn điện và quạt hoạt động khi không có người, sử dụng các thiết bị điện cũ hoặc gây hao tổn năng lượng và sử dụng đèn halogen thay vì đèn LED. Để tiết kiệm điện, cần tắt thiết bị khi không sử dụng, thay thế bóng đèn tiết kiệm năng lượng và bảo trì bất kỳ thiết bị điện nào.
Luyện tập, vận dụng
Câu hỏi 1: Vì sao nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút và tắt trước khi tắm?
Bật bình nóng lạnh trước khi tắm 15 phút giúp nước trong bình đạt nhiệt độ mong muốn. Tắt trước khi tắm để tránh nguy cơ bị giật điện nếu bình nóng lạnh cố gắng rò rỉ điện.
Câu 2: Vì sao không nên là (ủi) Quần áo trong phòng có bật máy điều hòa nhiệt độ?
Không nên quần áo trong phòng bật điều hòa vì nhiệt từ bàn làm tăng công suất làm mát của điều hòa, gây lãng phí điện.
Câu 3: Xây dựng bảng "Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm" đơn giản, dễ nhớ và vận động mọi người cùng thực hiện.
Quy tắc sử dụng bảng điện:
Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.
Sử dụng đèn LED để tiết kiệm điện.
Bảo trì và sửa chữa bất kỳ thiết bị điện nào.
Tránh sử dụng dây điện bị hỏng hoặc cũ.
Không sử dụng thiết bị trong môi trường ẩm ướt mà không có biện pháp bảo vệ.
Hãy sử dụng nguồn năng lượng tái tạo khi có thể.
Hướng dẫn trẻ em về an toàn khi sử dụng điện.
Khuyến khích mọi người tận thu các giải pháp tiết kiệm điện trong gia đình và trường học.
TÌM KIẾM HỌC TẬP MÔN KHOA HỌC 5