Tháng 12/1972, Mỹ sử dụng máy bay B-52 đánh phá mãnh liệt vào Hà Nội (Hình 5.1). Khi đó, người dân thường nghe thấy trên loa truyền thanh phát ra thông báo: “... máy bay địch cách Hà Nội 70 km, đồng bào chú ý! Máy bay địch cách Hà Nội 50 km...”.
Theo em, khi nghe thấy thông báo trên, người dân sẽ làm gì?
KHÁM PHÁ
CH1: Thế nào là phòng không nhân dân, thế trận phòng không nhân dân, địa bàn phòng không nhân dân?
CH2: Cho biết vị trí, chức năng và nguyên tắc tổ chức, hoạt động của phòng không nhân dân.
CH3: Em hãy nêu những lực lượng chuyên môn của phòng không nhân dân.
CH4. Địch thường tập trung đánh phá đường không vào những mục tiêu nào? Thủ đoạn ra sao?
CH5. Trình bày các nội dung của hoạt động phòng không nhân dân thời bình.
CH6. Trình bày nội dung hoạt động phòng không nhân dân thời chiến.
CH7. Nêu trách nhiệm của công dân và học sinh trong thực hiện phòng không nhân dân.
LUYỆN TẬP
CH1. Em không đồng ý với những ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a) Phòng không nhân dân chỉ có ý nghĩa và được tổ chức thực hiện trong thời chiến.
b) Phòng không nhân dân nhằm bảo vệ tài sản của Nhà nước, tính mạng và tài sản của nhân dân.
c) Thực hiện nhiệm vụ phòng không nhân dân lấy bộ đội Phòng không - Không quân làm nòng cốt.
d) Địa bàn phòng không nhân dân chỉ được xác định ở những vị trí trọng yếu trong hệ thống phòng thủ cấp tỉnh.
CH2. Sau khi được tuyên truyền về phòng không nhân dân, các bạn trong lớp tranh luận về mục tiêu, thủ đoạn đánh phá đường không của địch và có một số ý kiến như sau:
Ý kiến 1: Địch tiến công đường không chủ yếu vào các mục tiêu quân sự, nhằm tiêu diệt và phá huỷ phương tiện chiến đấu của ta.
Ý kiến 2: Hoả lực phòng không của địch tập trung đánh phá vào các cơ quan của Đảng và Nhà nước.
Ý kiến 3: Địch sẽ giành quyền làm chủ trên biển và tiến công hoả lực đường không vào đất liền.
Em đồng ý với ý kiến nào ở trên? Vì sao?
CH3. Có quan điểm cho rằng: Tổ chức tuyên truyền, giáo dục, huấn luyện phòng không nhân dân chỉ dành cho bộ đội và dân quân tự vệ.
Ý kiến của em về quan điểm đó như thế nào?
CH4: Để phòng, tránh tiến công đường không của địch cần tổ chức sơ tán, phân tán như thế nào?
VẬN DỤNG
CH1. Hãy sưu tầm những câu chuyện về đơn vị, cá nhân bắn rơi máy bay, bắt sống giặc lái trong chiến tranh chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta và chia sẻ với các bạn.
CH2. Khi có thông báo, báo động (bằng loa, kèn, kẻng,...) về máy bay địch ném bom, em sẽ hành động như thế nào?
CH3. Hãy kể những nơi có thể phòng, tránh địch tiến công bằng đường không ở địa phương em.
PHẦN II: LỜI GIẢI
Ở ĐẦU: Vào tháng 12/1972, trong lúc Mỹ dùng máy bay B-52 để đánh phá Hà Nội, các loa truyền thanh đã phát đi những thông báo cảnh báo về sự tiến gần của máy bay địch. Người dân nghe thấy thông báo như "Máy bay địch cách Hà Nội 70 km" sẽ ngay lập tức phản ứng bằng cách tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn như các hầm trú ẩn hoặc các khu vực kiên cố, đồng thời chuẩn bị tâm lý và hành động để đối phó với tình huống khẩn cấp. Đây là một phần của chiến lược phòng không nhân dân mà tất cả mọi người đều cần phải tham gia và chuẩn bị cho các tình huống nguy cấp do địch gây ra.
KHÁM PHÁ:
CH1: Phòng không nhân dân là hệ thống phòng vệ được tổ chức bởi nhân dân nhằm đối phó với các cuộc tấn công từ đường không của kẻ thù. Thế trận phòng không nhân dân là sự bố trí các lực lượng phòng không và các phương tiện phòng vệ trong một khu vực rộng lớn, đảm bảo rằng tất cả các khu vực có thể bị tấn công từ trên không đều có sự bảo vệ đầy đủ. Địa bàn phòng không nhân dân là các khu vực cụ thể đã được xác định để thực hiện các biện pháp bảo vệ phòng không, bảo vệ an toàn cho các cơ sở quan trọng, dân cư và các tài sản của nhà nước và nhân dân.
CH2: Vị trí của phòng không nhân dân nằm trong hệ thống quốc phòng toàn dân, là một phần quan trọng của các chiến lược bảo vệ đất nước. Chức năng của phòng không nhân dân là bảo vệ tài sản, tính mạng của nhân dân, cũng như bảo vệ các cơ sở quan trọng của nhà nước và các cơ sở hạ tầng. Nguyên tắc tổ chức phòng không nhân dân là sự tham gia rộng rãi của toàn dân, với sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng quân đội, công an và dân quân tự vệ để đảm bảo sự phòng vệ hiệu quả trong mọi tình huống.
CH3: Các lực lượng chuyên môn của phòng không nhân dân bao gồm các lực lượng dân quân tự vệ, bộ đội phòng không và công an. Các lực lượng này đều có nhiệm vụ bảo vệ các khu vực dân cư, cơ sở hạ tầng và những khu vực quan trọng khác trong trường hợp có các cuộc tấn công từ đường không.
CH4: Địch thường tập trung đánh phá vào các mục tiêu quân sự, các cơ quan của Đảng và Nhà nước, cũng như các cơ sở hạ tầng quan trọng như các nhà máy sản xuất vũ khí, các công trình giao thông quan trọng. Thủ đoạn của địch là sử dụng máy bay ném bom, tên lửa dẫn đường, hoặc các phương tiện tấn công từ trên không khác để tiêu diệt các mục tiêu này, làm suy yếu khả năng phòng thủ của đối phương.
CH5: Trong thời bình, hoạt động phòng không nhân dân chủ yếu tập trung vào việc tuyên truyền, giáo dục về phòng không cho nhân dân, tổ chức các buổi tập huấn và diễn tập để mọi người có thể thực hành và chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp. Đồng thời, việc xây dựng các cơ sở hạ tầng phòng không cũng được chú trọng nhằm đảm bảo sự sẵn sàng phòng thủ khi cần thiết.
CH6: Trong thời chiến, hoạt động phòng không nhân dân bao gồm các hoạt động cảnh giới, báo động về sự xuất hiện của máy bay địch, tổ chức sơ tán dân cư, cứu hộ những người bị thương, và phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng để tổ chức phòng thủ, ngăn chặn các cuộc tấn công từ đường không của địch.
CH7: Trách nhiệm của công dân và học sinh trong phòng không nhân dân là tham gia vào các buổi tập huấn và diễn tập, nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng không, giúp bảo vệ bản thân và cộng đồng trong tình huống khẩn cấp. Các công dân và học sinh cần phối hợp tốt với các lực lượng phòng không để đảm bảo an toàn cho chính họ và những người xung quanh.
LUYỆN TẬP:
CH1: Em không đồng ý với ý kiến a và d. Phòng không nhân dân không chỉ có ý nghĩa và được tổ chức trong thời chiến mà còn cần được duy trì trong thời bình để sẵn sàng đối phó với bất kỳ tình huống khẩn cấp nào. Địa bàn phòng không nhân dân cũng không chỉ giới hạn ở các vị trí trọng yếu mà cần phải được xác định trên toàn quốc để đảm bảo rằng không có khu vực nào thiếu sự bảo vệ trong mọi tình huống.
CH2: Em đồng ý với ý kiến 1 và 2. Địch thường tấn công vào các mục tiêu quân sự và các cơ quan của Đảng và Nhà nước vì đây là những mục tiêu quan trọng giúp làm suy yếu khả năng phòng thủ và sự điều hành của chính phủ. Đối với ý kiến 3, địch sẽ tiến công vào các khu vực đất liền nếu họ có thể kiểm soát vùng biển, nhưng việc này không phải là mục tiêu chính trong các chiến lược tấn công từ đường không.
CH3: Em không đồng ý với quan điểm rằng chỉ bộ đội và dân quân tự vệ mới được tổ chức tuyên truyền và huấn luyện phòng không nhân dân. Việc này cần được thực hiện cho tất cả mọi người, vì phòng không nhân dân là trách nhiệm của toàn dân, không chỉ của một bộ phận quân đội hay dân quân.
CH4: Để phòng tránh các cuộc tấn công từ đường không, việc tổ chức sơ tán là cần thiết. Sơ tán người dân đến các khu vực an toàn, tránh tập trung quá đông ở một nơi. Phân tán lực lượng và tài sản giúp giảm thiểu tổn thất khi có sự tấn công. Điều này giúp bảo vệ tốt hơn trong các tình huống nguy cấp.
VẬN DỤNG:
CH1: Em có thể tự sưu tầm và chia sẻ các câu chuyện về những cá nhân và đơn vị đã bắn rơi máy bay hoặc bắt sống giặc lái trong chiến tranh chống Mỹ, đây là những hành động anh dũng và là những tấm gương sáng về lòng dũng cảm và sáng tạo trong chiến đấu.
CH2: Khi có báo động về máy bay địch, em sẽ hành động bằng cách tìm nơi trú ẩn an toàn và giữ bình tĩnh, tuân theo các hướng dẫn của cơ quan chức năng. Việc này giúp bảo vệ bản thân và những người xung quanh trong tình huống khẩn cấp.
CH3: Những nơi có thể phòng tránh địch tiến công bằng đường không ở địa phương có thể là hầm trú ẩn, các công trình ngầm, hoặc các nhà kiên cố có thể cung cấp sự bảo vệ trong những tình huống khẩn cấp. Những nơi này cần được chuẩn bị trước để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống.
