Cách chơi: Mỗi đội gồm 5 – 7 người, quần trò sẽ nói nhỏ một câu nói dễ nhằm cho người đầu hàng. Nhiệm vụ của người nghe là phải truyền tại nhau câu nói đó. Người cuối cùng sẽ nói to câu đó, đội nối đúng sẽ thắng cuộc.
1/ Đề trở thành người thắng cuộc, các thành viên tham gia trò chơi cần tuân thủ điều gì?
2/ Em rút ra bài học gì từ trò chơi?
KHÁM PHÁ
1. Tôn trọng sự thật và biểu hiện của tôn trọng sự thật:
Câu 1: Nhà bác học Ga-li-lê đã tôn trọng sự thật như thế nào?
Câu 2: - Em hãy tìm biểu hiện của tôn trọng sự thật trong các bức hình dưới đây?
- Em hãy kể thêm các biểu hiện của tôn trọng sự thật?
2. Ý nghĩa của tôn trọng sự thật
a) Nêu suy nghĩ của em về nội dung đoạn hội thoại?
b) Theo em, việc tôn trọng sự thật có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống?
3. Cách tôn trọng sự thật
Em hãy đọc các thông tin dưới đây để:
- Nhận xét về cách ứng xử của mỗi nhân vật trong các thông tin?
- Thảo luận về cách tôn trọng sự thật?
1. Thấy tên trộm đang móc túi của hành khách trên xe buýt, Vũ đi đến bên chủ phụ xe, thì thầm: "Chú ơi, cháu nhìn thấy người áo đen kia đang móc túi ạ".
2. Giờ ra chơi, Nam ném đá làm vỡ của kinh lớp học. Thầy giáo biết sự việc xảy ra nên hỏi cả lớp. "Ai đã làm vỡ cửa kính lớp học? . Cả lớp im lặng, căng thẳng. Dũng nhắc khẽ: "Nam, cậu nhận lỗi đi!". Nam tỉnh bơ: “Thầy không biết, chẳng tội gì tớ phải nhận". Thầy giáo hỏi “Nam, em có biết là ai không?". Nam vội trả lời: “Thưa thầy, em thấy có một anh ném đá vào cửa kính lớp học rồi chạy đi ạ!”. Thầy hỏi Dũng “Lớp trưởng, đúng là như vậy chứ?". Dũng đứng dậy. "Thưa thầy, em đã biết người làm điều đó. Sau giờ học, bạn ấy sẽ gặp riêng thầy để nhận lỗi ạ”.
3. Dung cùng mẹ đến nhà bác Mai chơi Bác bóc bánh giò mời hai mẹ con. Dung lắc đầu, từ chối: “Cháu cảm ơn bác, nhưng nhà cháu không có ai thích món này. Ấn bánh giò béo, ngẫy lắm a!". Me Dung từ tốn: “Bác cho em xin miếng nhỏ thôi, mẹ con em vừa mới ăn sáng ở nhà”.
LUYỆN TẬP
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi:
Mai là người thông minh, chân thành, cởi mở nên được bạn bè yêu quý, tin cậy. Nếu bạn nào có lỗi, Mai nhẹ nhàng góp ý để bạn nhận lỗi và sửa lỗi. Nhiều bạn tâm sự những nỗi niềm thầm kín, riêng tư, Mai lắng nghe, chia sẻ và không bao giờ nói lại những chuyện đó với người khác.
Theo em, vì sao Mai được bạn bè yêu quý?
Câu 2: Xử lí tình huống:
1. Hà tâm sự với Hùng về những mâu thuẫn, khó khăn trong gia đình mình và muốn Hùng không nói với ai. Gần đây, Hà học hành sa sút, bị cô giáo nhắc nhở. Hùng rất muốn nói sự thật về hoàn cảnh của Hà cho cô giáo biết để cô cảm thông và giúp đỡ. Nhưng Hùng bản khoăn không biết có nên nói không.
Sao gần đây em không chủ tâm học vậy?
a) Theo em, Hùng có nên nói với cô giáo về hoàn cảnh của Hà không? Vì sao?
b) Nếu là Hùng, em sẽ làm gi?
2. Lan thấy có một người đàn ông mới chuyển đến khu tập thể. Ông ta lân la làm quen với các bé gái, cho bánh kẹo, đồ chơi rồi rủ về nhà chơi. Lan băn khoăn không biết có nên nói với người lớn không.
Theo em, Lan nên làm gì trong tình huống trên?
VẬN DỤNG
Câu 1: Em hãy viết về việc làm thể hiện tôn trọng sự thật hoặc chưa tôn trọng sự thật của bản thân và chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của em sau mỗi việc làm đó.
Câu 2: Em hãy viết cảm nhận của em về câu ca dao dưới đây:
Những người tính nết thật thà
Đi đâu cũng được người ta tin dùng
PHẦN II: LỜI GIẢI
KHỞI ĐỘNG
Câu hỏi: Em cùng các bạn chơi trò chơi “truyền tin”
Cách chơi: Mỗi đội gồm 5 – 7 người, người trò chơi sẽ nói nhỏ một câu nói dễ dàng cho người đầu tiên. Nhiệm vụ của người nghe là phải truyền đạt lại câu nói đó cho người tiếp theo. Người cuối cùng sẽ nói to câu đó, đội nào nối đúng sẽ thắng cuộc.
Để trở thành người thắng cuộc, các thành viên tham gia trò chơi cần tuân thủ điều gì?
Để trở thành người thắng cuộc trong trò chơi "truyền tin", các thành viên trong đội phải tuân thủ một số yêu cầu cơ bản. Thứ nhất, mỗi thành viên cần phải tập trung lắng nghe kỹ lời người nói đầu tiên để truyền đạt thông tin một cách chính xác. Thứ hai, cần phải chú ý trong suốt quá trình truyền đạt thông tin, tránh xao nhãng và hiểu sai nội dung. Cuối cùng, mỗi thành viên cần truyền đạt thông tin một cách rõ ràng, trung thực để người tiếp theo dễ dàng hiểu và chuyển tải lại chính xác.
Em rút ra bài học gì từ trò chơi?
Trò chơi "truyền tin" không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn giúp em nhận thức được tầm quan trọng của việc truyền đạt thông tin chính xác. Bài học rút ra là cần phải trung thực và cẩn thận khi truyền đạt thông tin, bởi nếu thông tin bị thay đổi trong quá trình truyền đi sẽ dẫn đến hiểu lầm hoặc sai sót. Đồng thời, trò chơi cũng giúp em hiểu rằng việc lắng nghe kỹ càng và sự chú ý đến chi tiết là yếu tố quan trọng trong việc duy trì tính chính xác của thông tin.
KHÁM PHÁ
Tôn trọng sự thật và biểu hiện của tôn trọng sự thật:
Câu 1: Nhà bác học Ga-li-lê đã tôn trọng sự thật như thế nào?
Nhà bác học Ga-li-lê đã tôn trọng sự thật bằng cách kiên quyết bảo vệ những phát hiện khoa học của mình, mặc dù chúng mâu thuẫn với quan điểm truyền thống và sự chỉ trích của Giáo hội. Ga-li-lê đã dám đứng lên nói lên sự thật về vũ trụ và những lý thuyết mới, từ đó đóng góp lớn cho khoa học hiện đại.
Câu 2: - Em hãy tìm biểu hiện của tôn trọng sự thật trong các bức hình dưới đây?
Em hãy kể thêm các biểu hiện của tôn trọng sự thật?
Biểu hiện của tôn trọng sự thật có thể thấy trong các hành động dũng cảm và quyết đoán của các nhân vật trong các bức tranh hoặc câu chuyện. Những hành động như thẳng thắn nhận lỗi khi mắc sai lầm, dám đứng lên nói sự thật dù có thể gặp phải khó khăn, hoặc bảo vệ những giá trị đúng đắn trong xã hội đều thể hiện sự tôn trọng sự thật. Các biểu hiện khác có thể là việc luôn nói thật và không che giấu sự thật, bất kể tình huống có thể khó xử.
[Kết nối tri thức và cuộc sống] Giải GDCD 6 bài 4: Tôn trọng sự thật
Ý nghĩa của tôn trọng sự thật
a) Nêu suy nghĩ của em về nội dung đoạn hội thoại?
Đoạn hội thoại này giúp em nhận thức rằng việc nói thật không chỉ giúp cho bản thân cảm thấy thanh thản mà còn giúp cho mối quan hệ giữa người với người trở nên chân thật và sâu sắc hơn. Khi sống trung thực và tôn trọng sự thật, con người sẽ cảm thấy tâm hồn nhẹ nhàng, thoải mái và không bị gánh nặng bởi sự che giấu hay dối trá.
b) Theo em, việc tôn trọng sự thật có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống?
Việc tôn trọng sự thật là rất quan trọng trong cuộc sống, vì nó giúp xây dựng niềm tin và sự tôn trọng giữa mọi người. Tôn trọng sự thật cũng giúp bảo vệ giá trị đạo đức, tránh sự hiểu lầm, làm giảm nguy cơ oan sai và tạo điều kiện cho mọi người sống thật với chính mình. Hơn nữa, khi chúng ta tôn trọng sự thật, chúng ta sẽ sống một cuộc sống bình an hơn, không phải lo lắng về những bí mật hay những lời nói dối.
Cách tôn trọng sự thật
Em hãy đọc các thông tin dưới đây để:
Nhận xét về cách ứng xử của mỗi nhân vật trong các thông tin?
Thảo luận về cách tôn trọng sự thật?
Thấy tên trộm đang móc túi của hành khách trên xe buýt, Vũ đi đến bên chủ phụ xe, thì thầm: "Chú ơi, cháu nhìn thấy người áo đen kia đang móc túi ạ".
Giờ ra chơi, Nam ném đá làm vỡ cửa kính lớp học. Thầy giáo biết sự việc xảy ra nên hỏi cả lớp. "Ai đã làm vỡ cửa kính lớp học?" Cả lớp im lặng, căng thẳng. Dũng nhắc khẽ: "Nam, cậu nhận lỗi đi!". Nam tỉnh bơ: “Thầy không biết, chẳng tội gì tớ phải nhận". Thầy giáo hỏi “Nam, em có biết là ai không?". Nam vội trả lời: “Thưa thầy, em thấy có một anh ném đá vào cửa kính lớp học rồi chạy đi ạ!”. Thầy hỏi Dũng “Lớp trưởng, đúng là như vậy chứ?". Dũng đứng dậy. "Thưa thầy, em đã biết người làm điều đó. Sau giờ học, bạn ấy sẽ gặp riêng thầy để nhận lỗi ạ”.
Dung cùng mẹ đến nhà bác Mai chơi Bác bóc bánh giò mời hai mẹ con. Dung lắc đầu, từ chối: “Cháu cảm ơn bác, nhưng nhà cháu không có ai thích món này. Ấn bánh giò béo, ngẫy lắm a!". Mẹ Dung từ tốn: “Bác cho em xin miếng nhỏ thôi, mẹ con em vừa mới ăn sáng ở nhà”.
Cả ba tình huống trên đều thể hiện sự tôn trọng sự thật theo những cách khác nhau. Vũ đã dũng cảm nói lên sự thật về hành động của tên trộm, giúp bảo vệ người khác. Dũng, mặc dù là bạn của Nam, đã trung thực và đứng ra nói sự thật, giúp Nam nhận lỗi. Mẹ của Dung thể hiện sự tôn trọng sự thật khi từ chối một cách lịch sự và không nói dối về lý do không ăn bánh giò.
LUYỆN TẬP
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi:
Mai là người thông minh, chân thành, cởi mở nên được bạn bè yêu quý, tin cậy. Nếu bạn nào có lỗi, Mai nhẹ nhàng góp ý để bạn nhận lỗi và sửa lỗi. Nhiều bạn tâm sự những nỗi niềm thầm kín, riêng tư, Mai lắng nghe, chia sẻ và không bao giờ nói lại những chuyện đó với người khác.
Theo em, vì sao Mai được bạn bè yêu quý?
Mai được bạn bè yêu quý vì cô ấy có tính cách chân thành, cởi mở và biết lắng nghe, chia sẻ những khó khăn của bạn bè mà không phán xét hay làm tổn thương họ. Mai cũng biết cách giữ bí mật và tôn trọng những tâm sự của bạn bè, điều này giúp bạn bè cảm thấy an toàn và tin tưởng vào Mai.
Câu 2: Xử lý tình huống:
Hà tâm sự với Hùng về những mâu thuẫn, khó khăn trong gia đình mình và muốn Hùng không nói với ai. Gần đây, Hà học hành sa sút, bị cô giáo nhắc nhở. Hùng rất muốn nói sự thật về hoàn cảnh của Hà cho cô giáo biết để cô cảm thông và giúp đỡ. Nhưng Hùng băn khoăn không biết có nên nói không.
a) Theo em, Hùng có nên nói với cô giáo về hoàn cảnh của Hà không? Vì sao?
Em nghĩ Hùng nên nói với cô giáo về hoàn cảnh của Hà, vì khi cô giáo hiểu được khó khăn của Hà, cô giáo sẽ thông cảm và tìm cách giúp đỡ Hà vượt qua những khó khăn trong học tập. Tuy nhiên, Hùng cũng cần phải cân nhắc cách nói sao cho tế nhị và bảo vệ sự riêng tư của Hà.
b) Nếu là Hùng, em sẽ làm gì?
Nếu là Hùng, em sẽ nói với cô giáo về hoàn cảnh của Hà nhưng sẽ hỏi ý kiến của Hà trước để đảm bảo Hà đồng ý và không cảm thấy bị xâm phạm quyền riêng tư.
Lan thấy có một người đàn ông mới chuyển đến khu tập thể. Ông ta lân la làm quen với các bé gái, cho bánh kẹo, đồ chơi rồi rủ về nhà chơi. Lan băn khoăn không biết có nên nói với người lớn không.
Theo em, Lan nên làm gì trong tình huống trên?
Lan nên nói với người lớn biết về sự việc để mọi người có thể cảnh giác và phòng tránh những tình huống nguy hiểm có thể xảy ra. Việc này không chỉ giúp bảo vệ các bạn nhỏ mà còn giúp cộng đồng đề phòng những mối nguy hiểm tiềm tàng.
VẬN DỤNG
Câu 1: Em hãy viết về việc làm thể hiện tôn trọng sự thật hoặc chưa tôn trọng sự thật của bản thân và chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của em sau mỗi việc làm đó.
Câu 2: Em hãy viết cảm nhận của em về câu ca dao dưới đây:
Những người tính nết thật thà
Đi đâu cũng được người ta tin dùng
Câu ca dao này thể hiện rằng những người sống thật thà, trung thực sẽ được người khác tin tưởng và quý trọng. Trong xã hội hiện nay, khi mà nhiều giá trị bị xói mòn, những người trung thực vẫn là tấm gương sáng, luôn được mọi người yêu mến và tin tưởng giao cho những nhiệm vụ quan trọng.
![[Kết nối tri thức và cuộc sống] Giải GDCD 6 bài 4: Tôn trọng sự thật](https://tech12h.com/sites/default/files/ck5/2024-07/05/image_295a10226e0.png)