Câu hỏi: Hãy trao đổi với các bạn xung quanh và chia sẻ trước lớp: “Em mong ước mua một món đồ nhưng không đủ tiền và cũng không muốn xin tiền bố mẹ. Em sẽ làm gì để thực hiện được mong muốn đó?”.
KHÁM PHÁ
1. Thế nào là tiết kiệm
Câu 1: a) Cảm nhận của em về Bác Hồ sau khi đọc thông tin trên?
b) Lối sống tiết kiệm của Bác Hồ được thể hiện qua lời nói, việc làm nào?
c) Qua thông tin trên, em hiểu thế nào là tiết kiệm? Người như thế nào được gọi là người có lối sống tiết kiệm?
d) Em học tập được gì từ tấm gương của Bác Hồ về lối sống tiết kiệm?
2. Biểu hiện tiết kiệm
Câu a: Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:
a) Hãy nêu nội dung và cảm nghĩ của em khi quan sát các hình ảnh trên.
b) Tiết kiệm được biểu hiện như thế nào trong cuộc sống hằng ngày của con người?
c) Hãy lấy ví dụ từ bản thân hoặc từ những người xung quanh để minh hoạ về lối sống tiết kiệm.
Câu b: Phân biệt tiết kiệm và không tiết kiệm
Nam sinh ra trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Bố Nam mất từ khi cậu mới 5 tuổi. Mẹ Nam làm thuê, vất vả kiếm tiền nuôi con ăn học. Nhưng Nam hay đua đòi, không muốn thua kém bạn bè nên luôn đòi hỏi mẹ mua nhiều thứ từ đỏ chơi, quần áo đẹp đến điện thoại thông minh. Mỗi khi Nam đòi mua đỏ mới mà mẹ nói nhà không có tiền thì Nam thường giận dỗi, có khi còn doạ bỏ học.
a) Em có nhận xét gì về hành vi đua đòi của Nam?
b) Hãy đưa ra lời khuyên của em với Nam.
c} Theo em, trải với tiết kiệm là gì? Hãy cùng các bạn thảo luận và liệt kê những biểu hiện trái với hết kiệm mà em biết trong cuộc sống hằng ngày.
3. Ý nghĩa của tiết kiệm
Câu hỏi: a. Em hãy thực hiện các nội dung sau:
Liệt kê tất cả các hoạt động trong một ngày của em theo thời gian biểu.
Vì em và mọi người phải xây dựng thời gian biểu cho riêng mình? Nếu lãng phí thời gian sẽ dẫn đến những hậu quả gì?
Những ai cần tiết kiệm thời gian? Tiết kiệm thời gian có phải tiết kiệm tiền bạc không? Tiết kiệm thời gian sẽ đem lại lợi ích gì cho bản thân trong học tập và trong cuộc sống?
b. Thảo luận về các lí do cần sống tiết kiệm của bản thân (trong sinh hoạt hàng ngày sử dụng quỹ thời gian: hiệu quả học tập, làm việc:...).
4. Rèn luyện lối sống tiết kiệm
Câu a: Giải quyết tình huống
Thời tiết mùa hè nóng bức nên Hoà muốn bật điều hoà cả ngày. Thể mà nhiều buổi tới chị Hiền lại thường tắt đi một lúc. Chị bảo hôm nay trời không nóng nữa nên tắt điều hoà đi, bật quạt cho thoáng, vừa không bị khô da, vừa tiết kiệm tiền điện cho gia đình. Hoà nói: Chị cổ hủ thế? Có điều hoà thì cứ bật cả ngày, có hết bao nhiêu tiền điện đâu mà tiếc.
Em đồng ý với ý kiến của ai? Vì sao?
Câu b: Thực hiện mục tiêu tiết kiệm
Viết ra giấy một mục tiêu tiết kiệm mà em mong muốn đạt được nhất.
Liệt kê những việc cần làm đề đạt mục tiêu, nguyện vọng tiết kiệm của em bằng cách kẻ bảng và hoàn thiện theo gợi ý dưới đây:
LUYỆN TẬP
Câu 1: Những việc làm nào dưới đây là biểu hiện của tiết kiệm? Vì sao?
A. Giữ gìn quần áo, đồ dùng, đô chơi
B. Vẽ, bôi bàn ra sách vở, bàn ghế, tường lớp học.
C. Hoàn thành công việc đúng hạn.
D. Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.
E. Thường xuyên quên khoá vòi nước.
Câu 2: Hà đang dùng hộp bút màu rất tốt, nay lại được bạn tặng thêm một hộp giống hệt hộp đang dùng nhân dịp sinh nhật. Hà định bỏ hộp bút màu đang sử dụng để dùng hộp mới
a) Bạn nghĩ của Hà đúng hay sai? Vì sao?
b) Em sẽ khuyên Hà như thế nào ?
Câu 3: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
A. Tiết kiệm tiền của là keo kiệt, bủn xin.
B. Tiết kiệm tiền của là chỉ tiêu hợp lý, không hoang phí.
C. Tiết kiệm tiền của vừa ích nước, vừa lợi nhà.
D. Tiết kiệm tiền của chỉ là việc của gia đình nghèo.
Câu 4: Em hãy cùng các bạn trao đổi, bày tỏ thái độ về các ý kiến dưới đây (tán thành hoặc không tán thành). Vì sao?
A. Tiết kiệm là việc giảm bớt hao phí trong sử dụng tài sản, lao động, thời gian và đồ dùng nhưng vấn đạt được mục tiêu đã định.
B. Tiết kiệm không có nghĩa là sóng qua loa, đại khái, cầu thả, tuỳ tiện trong nếp sống, nếp nghĩ, nói năng cộc lốc, trống không, tâm hồn nghèo nàn, trống rỗng.
C. Hành vi thể hiện lối sống tiết kiệm phải phù hợp với lứa tuổi, điều kiện của gia đình, bản thân và mới trường xã hội xung quanh
VẬN DỤNG
Câu 1: Lập kế hoạch tiết kiệm:
Em sẽ rèn luyện như thế nào để trở thành người có lối sống tiết kiệm?
Hãy xây dựng kế hoạch rèn luyện lôi sóng tiết kiệm của bản thân và chia sẻ với bố mẹ hoặc thầy cô giáo về kế hoạch của mình.
Câu 2: Sưu tâm: Em hãy sưu tâm và chia sẻ với các bạn trong nhóm, lớp những câu chuyện, tấm gương về lối sống tiết kiệm mà em biết. Em học được điều gì từ những câu chuyện, tấm gương đó?
Câu 3: Vẽ các bức tranh về chủ đề “Tiết kiệm”:
Dưới mỗi bức tranh, em hãy viết một thông điệp dễ ghi nhớ đề nhắc nhở bản thân và mọi người thường xuyên thực hành tiết kiệm trong cuộc sống. Hãy chia sẻ với thầy cô và bạn bè về bức tranh và thông điệp của em.
PHẦN II: LỜI GIẢI
KHỞI ĐỘNG
Câu hỏi: Hãy trao đổi với các bạn xung quanh và chia sẻ trước lớp: “Em mong ước mua một món đồ nhưng không đủ tiền và cũng không muốn xin tiền bố mẹ. Em sẽ làm gì để thực hiện điều mong muốn?”
Trả lời: Trong trường hợp này, em có thể xin đi làm thêm sau giờ học để kiếm tiền mua món đồ mình mong muốn. Việc làm thêm giúp em có thể tự động kiếm tiền một cách chính đáng mà không cần phải phụ thuộc vào sự hỗ trợ tài chính từ gia đình. Đây cũng là cách để em học được kỹ năng quản lý tài chính và giá trị của đồng tiền, từ đó phát triển tính tự lập.
KHÁM PHÁ
1. Thế nào là tiết kiệm
Câu 1:
a)Cảm nhận của em về Bác Hồ sau khi đọc thông tin trên?
Bác Hồ là một người có đức tính tiết kiệm, luôn lo lắng cho đồng bào và quốc gia. Mặc dù đã nắm giữ một đất nước, Bác Hồ không hề sống xa hoa, lãng phí. Người ta có thể biết được tài nguyên quý giá, tiền bạc, thời gian và sức lực của mọi người, luôn tìm cách sử dụng chúng một cách hiệu quả nhất. Bác là tấm gương sáng về đường sống giản dị và tiết kiệm mà tất cả chúng ta cần học hỏi.
b) Lối sống tiết kiệm của Bác Hồ có thể thực hiện qua lời nói, việc làm nào?
Lối sống tiết kiệm của Bác Hồ có thể hiện rất rõ qua việc Người tận dụng mọi thứ, kể cả những vật liệu nhỏ xíu như giấy cắt, phong bì. Bác luôn nhắc nhở về việc không lãng phí tài nguyên, ví dụ như việc sử dụng giấy cũ để làm phong bì hoặc giấy viết, giúp tiết kiệm tiền bạc cho các công việc khác. Bác cũng có những dụng cụ chỉ dẫn như vậy trong một lần Người nói rằng thay vì lãng phí tiền bạc để tuyên truyền về sinh nhật mình, hãy dùng nó để mua sách giáo khoa và dụng cụ học tập cho các cháu.
c) Qua thông tin trên, em hiểu thế nào là tiết kiệm? Người như thế nào được gọi là người có lối sống tiết kiệm?
Tiết kiệm là việc sử dụng hợp lý và mang lại hiệu quả cho những tài nguyên mà mình có, bao gồm tiền bạc, thời gian, sức lực và tài sản. Một người có đường sống tiết kiệm là người biết sử dụng những thứ mình có một cách tiết kiệm nhất, không phung phí và luôn tìm cách tận dụng mọi thứ sao cho có lợi nhất. Họ sống một cách giản dị, không sống xa hoa hay hoang phí.
d)Em học tập gì từ tấm kính của Bác Hồ về lối sống tiết kiệm?
Em học được từ Bác Hồ cách tiết kiệm tài nguyên và thời gian. Bác sĩ không chỉ sống tiết kiệm với tiền bạc mà còn quý giá từng giây phút của cuộc sống. Em cũng được học rằng tiết kiệm không phải là ki bo, mà được biết là sử dụng tài nguyên một cách thông minh và hiệu quả, giúp cho bản thân và cộng đồng.
2. Biểu hiện tiết kiệm
Câu a:
a) Hãy nêu nội dung và cảm nghĩ của em khi quan sát các hình ảnh trên.
Các hình ảnh về tiết kiệm có thể thực hiện các hành động cụ thể trong cuộc sống hàng ngày như tiết kiệm nước, tiết kiệm điện, bảo quản đồ dùng cẩn thận. Em cảm thấy rằng những hành động này tuy đơn giản nhưng rất quan trọng trong công việc duy trì sự bền vững của tài nguyên và trợ giúp gia đình, cộng đồng trong việc tiết kiệm chi phí.
b) Tiết kiệm các biểu hiện như thế nào trong cuộc sống hằng ngày của con người?
Tiết kiệm trong cuộc sống hàng ngày biểu hiện qua việc sử dụng tài nguyên hiệu quả như tắt đèn điện khi không cần thiết, sử dụng điện thoại, máy tính hoặc các thiết bị điện khác một cách tiết kiệm. Ngoài ra, tiết kiệm cũng có thể hiện thực hóa việc sử dụng công thức ăn cách hợp lý, tránh lãng phí đồ dùng cá nhân, hoặc tiết kiệm thời gian bằng cách lập kế hoạch công việc hợp lý.
c) Hãy lấy ví dụ từ bản thân hoặc từ những người xung quanh để minh họa về lối sống tiết kiệm.
Ví dụ từ bản thân em là việc luôn tắt đèn khi không sử dụng, dùng hết thức ăn trước khi lấy thêm, hoặc bảo quản đồ dùng học tập để sử dụng lâu dài. Em cũng thấy bố mẹ em thường xuyên tìm cách tiết kiệm điện nước trong gia đình bằng cách tắt các thiết bị điện khi không dùng đến và chỉ bật điều hòa khi thực sự cần thiết.
Câu 2:
a)Em có nhận xét gì về hành vi đua đòi của Nam?
Hành vi đua đòi của Nam là không nên. Vì Nam đang trong độ tuổi học sinh nên phải hiểu rằng gia đình mình có hoàn cảnh khó khăn. Việc Đòi hỏi mẹ phải mua nhiều thứ không cần thiết sẽ tạo gia đình gặp khó khăn hơn. Nam cần phải học cách tôn trọng sự hy sinh của mẹ và biết quý những gì mình có.
b)Hãy đưa ra lời khuyên của em với Nam
Em Khuyên Nam nên xem lại hoàn cảnh của gia đình và học cách tiết kiệm. Nam cần phải hiểu rằng việc tiêu dùng vô bổ sẽ gây ảnh hưởng đến gia đình. Thay vì đua đòi, Nam nên tập trung vào học tập và học cách tiết kiệm, giúp đỡ gia đình khi có thể.
c)Theo em, trái với tiết kiệm là gì?
Theo em, trái tiết kiệm là phung phí. Phụng vụ là việc sử dụng tài nguyên, thời gian và tiền bạc một cách lãng phí, không có mục tiêu rõ ràng và không hợp lý.
3. Ý nghĩa của tiết kiệm
a) Liệt kê tất cả các hoạt động trong một ngày của em theo biểu hiện thời gian. Vì em và mọi người phải xây dựng biểu tượng thời gian cho riêng mình? Nếu lãng phí thời gian sẽ dẫn đến hậu quả gì?
Thời gian biểu hiện của em có thể bao gồm các hoạt động như: 6h sáng thức dậy, vệ sinh cá nhân, tập thể dục, ăn sáng, đến trường, học tập, nghỉ dài, chiều tham gia các hoạt động ngoại khóa, tối làm bài tập và giúp đỡ gia đình. Việc xây dựng biểu tượng thời gian giúp sắp xếp công việc một cách hợp lý và hiệu quả. Nếu lãng phí thời gian, em sẽ không thể đạt được mục tiêu học tập và công việc của mình, và cuộc sống sẽ thiếu hiệu quả.
b)Những ai cần tiết kiệm thời gian? Tiết kiệm thời gian có phải tiết kiệm tiền bạc không? Tiết kiệm thời gian sẽ mang lại lợi ích gì cho bản thân trong học tập và trong cuộc sống?
Ai cũng cần tiết kiệm thời gian, đặc biệt là học sinh, sinh viên, và những người đang làm việc. Tiết kiệm thời gian không chỉ giúp tiết kiệm tiền bạc mà còn giúp chúng tôi hoàn thành công việc nhanh chóng, hiệu quả hơn. Tiết kiệm thời gian giúp em có nhiều thời gian hơn để học tập và tham gia các hoạt động khác trong cuộc sống, đồng thời cũng giúp em đạt được những mục tiêu dài hạn.
4.Rèn luyện lối sống tiết kiệm
Câu a:Giải thích vấn đề
Em đồng ý với ý kiến của chị Hiền. Việc tiết kiệm điện không chỉ giúp gia đình giảm chi phí mà còn giúp bảo vệ môi trường. Nếu không tiết kiệm, chúng tôi sẽ lãng phí tài nguyên và tăng lượng khí thải có hại cho trái đất.
Câu b:Thực hiện mục tiêu tiết kiệm
Mục tiêu tiết kiệm của em là tiết kiệm bac tàn đồng để mua một bộ Váy. Em sẽ thực hiện bằng cách không ăn vặt, bảo quản đồ dùng học tập và tiết kiệm tiền bằng cách bỏ vào lợn đất. Em cũng sẽ thiết lập thời gian để tiết kiệm thời gian và dành nhiều thời gian hơn cho việc học tập và giúp đỡ gia đình.
LUYỆN TẬP
Câu 1: D. Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng là hành động tiết kiệm vì nó giúp giảm chi phí điện.
Câu 2: a) Em nghĩ bạn Hà sai vì bút màu cũ của bạn vẫn được sử dụng, nên sử dụng hết rồi hãy sang hộp mực mới như thế sẽ tiết kiệm màu hơn.
b) Em nên khuyên Hà là hộp màu của bạn vẫn còn được sử dụng, hãy dùng hết rồi hãy sang hộp mới.
Câu 3: Em đồng tình với ý kiến B và C. Tiết kiệm giúp ích cho bản thân và gia đình trong công việc giảm chi phí và sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn. Em không đồng tình với D và A vì tiết kiệm là công việc cần thiết với mọi người, không chỉ với gia đình nghèo.
Câu 4: Em giải quyết thành các ý kiến trúc tiết kiệm là công việc hữu ích cho bản thân và gia đình nhưng cần phải tiết kiệm đúng mức và phù hợp với điều kiện sống của mỗi người.
VẬN DỤNG
Câu 1:Kế hoạch tiết kiệm: Mỗi ngày em sẽ dành ra 5 trận đồng tiền ăn sáng để bỏ vào đất sâu với mục tiêu tiết kiệm cho đồ dùng học tập.
Câu 2:
Thời gian quý báu lắm- 10 phút cũng là quá trễ
Sinh thời, Bác Hồ của chúng ta yêu cái gì nhất, ghét cái gì nhất? Kể cũng hơi khó trả lời cho thật chính xác, bởi ở ta không có thói quen “tự bạch” và kín đáo, ý nhị vốn là một đặc điểm của lối ứng xử phương Đông.
Tuy nhiên, theo dõi qua tác phẩm, hoạt động và sinh hoạt đời thường, điều ta có thể thấy rõ cái mà Người ghét nhất, “ghét cay, ghét đắng, ghét vào tận tâm” là các thói quan liêu, tham nhũng, xa hoa, lãng phí tiền bạc và thời gian của nhân dân. Đồng chí Vũ Kỳ, Thư ký riêng của Bác thì nói, không ít người tiếp xúc và làm việc với Bác Hồ đều thấy rõ nhất là Bác rất khó chịu khi cán bộ làm việc không đúng giờ. Nhưng thay vì phê bình nặng lời, bao giờ Bác cũng nhắc nhở ôn tồn như người anh, người cha khiến nhiều người dù bị góp ý vẫn rất cảm động và ghi nhớ mãi.
Năm 1945, mở đầu bài nói chuyện tại lễ tốt nghiệp khoá V Trường Huấn luyện cán bộ Việt Nam, Người thẳng thắn góp ý: “Trong giấy mời tới đây nói 8 giờ bắt đầu, bây giờ 8 giờ 10 phút rồi mà nhiều người chưa đến. Tôi khuyên anh em phải làm việc cho đúng giờ, vì thời gian quý báu lắm”.
Một lần khác, Bác và đồng bào phải đợi một đồng chí cán bộ đến để bắt đầu cuộc họp. Bác hỏi:
- Chú đến chậm mấy phút?
- Thưa Bác, chậm mất 10 phút ạ!
- Chú tính thế không đúng, 10 phút của chú phải nhân với 500 người đợi ở đây.
Trong kháng chiến chống Pháp, một đồng chí cấp tướng đến làm việc với Bác sai hẹn mất 15 phút, tất nhiên là có lý do: Mưa to, suối lũ, ngựa không qua được. Bác bảo: "Chú làm tướng mà chậm đi mất 15 phút thì bộ đội của chú sẽ hiệp đồng sai đi bao nhiêu? Hôm nay chú đã chủ quan, không chuẩn bị đầy đủ các phương án, nên chú đã không giành được chủ động”. Câu chuyện ấy là lời nhắc nhở có ý nghĩa sâu sắc đối với người chỉ huy quân đội nói riêng và cán bộ lãnh đạo nói chung. Nếu người lãnh đạo mà chậm một bước sẽ mất cơ hội, không chủ động sẽ dễ bị thua thiệt và tính sai một ly thì sự nghiệp chung sẽ đi lệch một dặm.
LUYỆN TẬP