Phong Trào Yêu Nước Chống Pháp Ở Việt Nam Từ Đầu Thế Kỷ XX Đến 1917
Phong trào yêu nước chống Pháp ở Việt Nam trong giai đoạn từ đầu thế kỷ XX đến năm 1917 diễn ra trong bối cảnh đất nước đã bị thực dân Pháp đô hộ hoàn toàn. Tuy nhiên, dưới sự áp bức tàn bạo của thực dân, tinh thần yêu nước của nhân dân Việt Nam vẫn không ngừng bùng cháy. Đây là thời kỳ chứng kiến sự hình thành và phát triển của nhiều phong trào yêu nước, điển hình là phong trào Duy Tân, phong trào Đông Du, và phong trào Cần Vương.
Ngay từ đầu thế kỷ XX, khi mà nền cai trị của Pháp càng ngày càng siết chặt, nhiều trí thức và lãnh đạo yêu nước nhận thấy rằng con đường cải cách và đấu tranh bằng phương pháp hòa bình dường như không còn hiệu quả. Họ nhận thức rằng để giành lại độc lập cho dân tộc, cần phải áp dụng những biện pháp mạnh mẽ hơn. Chính vì vậy, những phong trào yêu nước trong giai đoạn này không chỉ tập trung vào việc chống lại sự thống trị của Pháp mà còn là sự thức tỉnh về một phương thức đấu tranh mới, kết hợp giữa việc duy trì truyền thống văn hóa dân tộc và tiếp thu các yếu tố hiện đại để phục vụ cho công cuộc giải phóng dân tộc.
Phong trào Duy Tân do Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu và các sĩ phu yêu nước khác phát động là một trong những phong trào tiêu biểu của thời kỳ này. Phan Châu Trinh, một trong những nhân vật tiêu biểu, kêu gọi cải cách đất nước và vận động cho một chính quyền độc lập với mục tiêu xây dựng một xã hội tiến bộ hơn thông qua cải cách. Ông chủ trương phát triển giáo dục, đặc biệt là việc mở các trường học, khuyến khích sự phát triển của tư duy khoa học và công nghiệp. Phan Bội Châu, một người đồng chí trong phong trào Duy Tân, lại theo đuổi một phương pháp mạnh mẽ hơn là kêu gọi nhân dân đứng lên chống lại ách thống trị của thực dân. Ông đã sáng lập ra Hội Duy Tân để phát động những cuộc khởi nghĩa, tuy nhiên các cuộc khởi nghĩa này không thành công và ông bị Pháp bắt giữ và lưu đày.
Một trong những sự kiện lớn khác trong giai đoạn này là phong trào Đông Du do Phan Bội Châu phát động vào năm 1905. Mục tiêu của phong trào Đông Du là đưa những thanh niên Việt Nam sang Nhật Bản để học tập, nhằm phát triển đất nước theo mô hình hiện đại, đồng thời tìm kiếm sự hỗ trợ quốc tế trong cuộc đấu tranh giành độc lập. Tuy nhiên, phong trào này gặp phải sự phản đối mạnh mẽ của thực dân Pháp và đã bị đàn áp dã man. Phan Bội Châu cùng nhiều lãnh đạo phong trào bị bắt và đưa ra xét xử.
Bên cạnh những phong trào đấu tranh của các trí thức, trong nhân dân cũng nổ ra nhiều cuộc khởi nghĩa yêu nước. Một trong những cuộc khởi nghĩa lớn là khởi nghĩa Yên Thế, do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo. Khởi nghĩa này diễn ra từ năm 1884 và kéo dài đến đầu thế kỷ XX, nhằm chống lại sự xâm lược của Pháp tại vùng núi Yên Thế (Bắc Giang). Mặc dù cuộc khởi nghĩa không thành công và Hoàng Hoa Thám phải hy sinh, nhưng những chiến công của ông đã trở thành niềm tự hào dân tộc, thể hiện sự kiên cường, bất khuất của nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến chống ngoại xâm.
Ở miền Nam, sau những thất bại của các cuộc khởi nghĩa trước đó, các phong trào yêu nước vẫn tiếp tục diễn ra. Những cuộc đấu tranh của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là tầng lớp nông dân, vẫn diễn ra sôi nổi ở nhiều khu vực. Các cuộc khởi nghĩa như khởi nghĩa của Phan Liêm, Trương Định vẫn giữ vững ngọn lửa đấu tranh yêu nước. Tuy nhiên, do sự tấn công mạnh mẽ từ quân đội Pháp và sự thiếu hụt về nguồn lực, nhiều phong trào này không thể phát triển lâu dài.
Đặc biệt, trong giai đoạn từ 1905 đến 1917, phong trào Cần Vương, mặc dù đã bị thất bại từ lâu, vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ sau. Tinh thần yêu nước không hề tắt lịm mà vẫn tồn tại trong lòng nhân dân. Chính trong bối cảnh đó, những người yêu nước đã bắt đầu hướng tới một con đường đấu tranh vũ trang quyết liệt hơn.
Đặc biệt, vào những năm 1911, phong trào yêu nước ở Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ khi những ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga 1917 lan tỏa đến Đông Dương. Những nhân vật như Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh) đã có những bước đi quan trọng đầu tiên trong việc tìm kiếm con đường đấu tranh giành độc lập cho dân tộc Việt Nam.
Mặc dù các phong trào yêu nước trong giai đoạn này chưa thành công, nhưng chúng đã để lại những dấu ấn sâu sắc trong lịch sử đấu tranh của dân tộc. Những tổ chức và nhân vật lãnh đạo của các phong trào đã tạo ra một nền tảng vững chắc cho các cuộc kháng chiến sau này, khẳng định quyết tâm giành lại độc lập và tự do cho đất nước. Những phong trào này không chỉ là những cuộc kháng chiến về mặt quân sự mà còn là sự đấu tranh không ngừng nghỉ về tư tưởng, về con đường giải phóng dân tộc, mang lại một sự chuyển mình mạnh mẽ cho đất nước vào những năm sau đó.
