Khoa học tự nhiên là một nhánh của khoa học, tập trung nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên, nhằm tìm ra các tính chất và quy luật chi phối chúng. Đây là nền tảng quan trọng để giải thích các hiện tượng trong đời sống và phát triển công nghệ.
Ví dụ:
Nghiên cứu sự lên xuống của thủy triều.
Phân tích cơ chế tạo ra sấm sét.
II. Vật sống và vật không sống
Khoa học tự nhiên phân biệt rõ giữa vật sống và vật không sống dựa trên các đặc điểm sau:
Đặc điểm
Vật sống
Vật không sống
Trao đổi chất với môi trường
Có (ví dụ: cây hút nước, con người hô hấp)
Không (ví dụ: bàn ghế không trao đổi chất)
Lớn lên
Có (ví dụ: động vật và thực vật phát triển kích thước)
Không (ví dụ: đá không lớn lên)
Sinh sản
Có (ví dụ: con ong đẻ trứng)
Không (ví dụ: ghế không sinh sản)
Ví dụ:
Con ong là vật sống vì nó trao đổi chất, lớn lên, và sinh sản.
Cái bàn là vật không sống vì nó không có các đặc tính trên.
III. Các lĩnh vực chính của khoa học tự nhiên
Khoa học tự nhiên gồm nhiều lĩnh vực chính, mỗi lĩnh vực nghiên cứu một khía cạnh cụ thể của tự nhiên:
Lĩnh vực
Nội dung nghiên cứu
Ví dụ
Vật lí học
Chuyển động, lực, năng lượng.
Bay bằng khinh khí cầu, phẫu thuật mắt bằng tia laser.
Hóa học
Các chất và sự biến đổi của chúng.
Dùng axit HF để khắc thủy tinh, chữa cháy xăng dầu bằng cát.
Sinh học
Các vật sống và các quy luật của sự sống.
Lai tạo giống cây trồng cho năng suất cao, nghiên cứu cấu trúc DNA.
Khoa học Trái Đất
Cấu tạo của Trái Đất và bầu khí quyển.
Dự báo thời tiết, nghiên cứu sự hình thành núi lửa.
Thiên văn học
Các thiên thể và hiện tượng trong vũ trụ.
Quan sát các ngôi sao bằng kính thiên văn, nghiên cứu hố đen vũ trụ.
IV. Khoa học tự nhiên với công nghệ và đời sống
Khoa học tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển công nghệ và cải thiện đời sống.
Lĩnh vực
Thời xưa
Hiện đại
Đun nấu
Dùng rơm rạ đun thức ăn.
Dùng bếp gas, bếp điện, bếp từ.
Thắp sáng
Dùng đèn dầu để thắp sáng.
Dùng bóng đèn điện, đèn LED.
Di chuyển
Đi bộ, dùng ngựa kéo.
Xe máy, ô tô, tàu cao tốc.
Ứng dụng của khoa học tự nhiên trong đời sống:
Chế tạo máy bay, điện thoại, tàu vũ trụ.
Tạo ra các loại thuốc chữa bệnh.
Cải tiến các công cụ sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, nếu không được sử dụng đúng cách, các thành tựu khoa học tự nhiên có thể gây hại:
Tác hại
Ví dụ
Gây ô nhiễm môi trường
Khí thải từ nhà máy nhiệt điện, khai thác dầu gây tràn dầu trên biển.
Gây tổn hại đến sức khỏe con người
Sử dụng hóa chất độc hại không đúng cách dẫn đến ngộ độc hoặc ung thư.
