Hệ vận động ở người bao gồm hai thành phần chính là hệ xương và hệ cơ. Cả hai hệ thống này phối hợp chặt chẽ với nhau để giúp cơ thể duy trì tư thế, di chuyển và thực hiện các hoạt động cần thiết trong cuộc sống hàng ngày. Hệ vận động là một phần rất quan trọng trong việc duy trì sự sống và đảm bảo các chức năng của cơ thể.
Hệ xương là bộ khung vững chắc của cơ thể, nó có nhiệm vụ bảo vệ các cơ quan quan trọng, như não, tim và phổi, đồng thời cũng là nơi lưu trữ các khoáng chất như canxi và phốt pho. Hệ xương bao gồm khoảng 206 xương, phân thành nhiều loại xương khác nhau, như xương dài, xương ngắn, xương dẹt và xương không đều. Mỗi xương đều có chức năng và vai trò riêng trong cơ thể, tạo thành một bộ khung vững chắc giúp cơ thể đứng thẳng và bảo vệ các cơ quan bên trong.
Hệ cơ là các mô có khả năng co lại, giúp cơ thể di chuyển và thực hiện các động tác. Hệ cơ bao gồm ba loại cơ chính: cơ vân, cơ tim và cơ trơn. Cơ vân là loại cơ có khả năng co duỗi, gắn liền với xương, giúp cơ thể thực hiện các chuyển động chủ động. Cơ tim có mặt trong tim và chịu trách nhiệm co bóp tim để bơm máu đi khắp cơ thể. Cơ trơn xuất hiện trong các cơ quan nội tạng như dạ dày, ruột, mạch máu, giúp các cơ quan này hoạt động một cách tự động.
Sự kết hợp giữa hệ xương và hệ cơ tạo thành hệ vận động hoàn chỉnh. Các cơ gắn liền với xương thông qua các khớp và gân, khi các cơ co lại, chúng tạo ra lực tác động lên các xương, giúp cơ thể di chuyển. Các khớp là những điểm nối giữa hai hoặc nhiều xương, cho phép các xương di chuyển linh hoạt nhưng vẫn giữ được sự ổn định. Các loại khớp như khớp bản lề, khớp cầu, khớp xoay giúp cơ thể thực hiện các chuyển động khác nhau từ đơn giản đến phức tạp.
Các khớp trong cơ thể có vai trò quan trọng trong việc tạo ra các chuyển động. Khớp bản lề, chẳng hạn, cho phép sự chuyển động một chiều như ở khớp khuỷu tay hay đầu gối. Khớp cầu, như khớp vai và khớp hông, cho phép chuyển động linh hoạt và đa chiều. Khớp xoay, như khớp cổ, cho phép xoay quanh trục, giúp đầu di chuyển qua lại.
Hệ vận động không chỉ giúp cơ thể di chuyển mà còn có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của cơ thể. Các cơ và xương phối hợp giúp cơ thể duy trì tư thế thẳng đứng, đi lại, nâng vác và thực hiện các hoạt động thể chất khác. Đồng thời, hệ vận động còn tham gia vào các chức năng bảo vệ cơ thể, chẳng hạn như bảo vệ các cơ quan nội tạng khỏi tác động từ bên ngoài.
Ngoài ra, hệ vận động còn có khả năng phục hồi và thích nghi theo thời gian. Khi cơ thể hoạt động thể chất, các cơ xương có thể phát triển và mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, nếu cơ thể không vận động, các cơ xương có thể yếu đi, ảnh hưởng đến khả năng vận động và sức khỏe tổng thể.
Hệ vận động đóng một vai trò không thể thiếu trong cơ thể người, giúp duy trì các chức năng sinh lý cơ bản như di chuyển, duy trì tư thế và bảo vệ các cơ quan. Vì vậy, việc duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc tập thể dục thường xuyên và duy trì chế độ ăn uống hợp lý, là rất quan trọng để giữ cho hệ vận động luôn khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả.
Tài liệu sinh học 8