Hoạt động: Có một bài thơ lục bát khá phổ biến trong các thế hệ học sinh:
Muốn tính diện tích hình thang
Đáy lớn đáy nhỏ ta mang cộng vào
Rồi đem nhân với chiều cao
Chia đôi lấy nửa thế nào cũng ra
Bài thơ trên cho biết cách giải quyết bài toán nào?
Hãy nêu lại từng bước giải toán đó, đánh số thứ tự cho các bước
LUYỆN TẬP
Luyện tập 1: Trong một bài tập làm theo nhóm, bạn Mai được giao nhiệm vụ tìm một ảnh đồng hồ thông minh trên internet. Em hãy:
Phát biểu nhiệm vụ giao cho bạn Mai dưới dạng một bài toán và đặt tên cho bài toán đó
Nêu một thuật toán cho bài toán em vừa phát biểu ở trên, đánh số cho ác bước của thuật toán
Luyện tập 2: Theo kiểu mô tả một thuật toán, em hãy chỉ cho bạn Tuấn cách đi từ trường học về nhà bạn Quân (nhà có mũi tên chỉ vào) sau khi quan sát hình trên
VẬN DỤNG
Khi còn học ở cấp tiểu học, em đã từng tạo một chương trình trong môi trường lập trình trực quan (ví dụ Scratch) để thể hiện một nhân vật chuyển động. Bản liệt kê tuần tự các bước làm cho nhân vật chuyển động có phải là một thuật toán không? Vì sao?
TỰ KIỂM TRA
Tự kiểm tra 1:
Em hãy chọn câu trả lời đúng cho câu hỏi "Cần làm thế nào để lên kế hoạch cụ thể, từng bước rõ ráng nhằm hoàn thành một nhiệm vụ, giải quyết một vấn đề?"
Xác định nó như một bài toán
Chia bài toán làm nhiều phần, nêu việc phải làm để giải quyết mỗi phần
Sắp xếp lại các trình trự các việc phải làm cho hợp lý
Tự kiểm tra 2:
Trong các câu sau đây, câu nào đúng?
1. Bài toán là một vấn đề phải giải quyết bằng tính toán
2. Bài toán là một nhiệm vụ cần hoàn thành, đã xác định rõ ràng đầu vào và đầu ra
3. Thuật toán là cách để tính toán nhanh
4. Thuật toán là một quy trình chặt chẽ gồm một số bước, có chỉ rõ trình tự thực hiện để hoàn thành một nhiệm vụ, giải quyết một vấn đề nào đó
PHẦN II .Lời giải tham khảo
1. THUẬT TOÁN TRONG ĐỜI SỐNG HẰNG NGÀY
Hoạt động:
Bài thơ lục bát nêu lên cách tính diện tích hình thang.
Cách giải quyết bài toán:
Bài toán được nêu trong bài thơ là "Tính diện tích hình thang".
Các bước giải toán cụ thể:
Xác định độ dài của đáy lớn (a) và đáy nhỏ (b) của hình thang.
Cộng đáy lớn và đáy nhỏ lại với nhau: \(a+b\)
Nhân kết quả vừa tính với chiều cao (h): \((a+b)×h\)
Chia đôi kết quả vừa tính để ra diện tích: \(\frac{(a + b) \times h}{2}\).
Ghi lại kết quả.
LUYỆN TẬP
Luyện tập 1:
Phát biểu bài toán và đặt tên:
Tên bài toán: Tìm kiếm ảnh đồng hồ thông minh trên internet.
Phát biểu: Tìm một bức ảnh của đồng hồ thông minh trên internet và tải ảnh đó về thiết bị.
Thuật toán cho bài toán:
Mở thiết bị có kết nối internet (máy tính, điện thoại, v.v.).
Mở trình duyệt web (ví dụ: Google Chrome, Firefox).
Truy cập vào công cụ tìm kiếm (Google, Bing, v.v.).
Nhập từ khóa "đồng hồ thông minh" vào ô tìm kiếm.
Chọn tab "Hình ảnh" trong kết quả tìm kiếm.
Duyệt qua các hình ảnh và chọn một ảnh phù hợp.
Nhấn chuột phải vào hình ảnh và chọn "Lưu hình ảnh" (hoặc nhấn giữ nếu sử dụng điện thoại).
Lưu ảnh vào một thư mục trên thiết bị.
Luyện tập 2:
Quan sát bản đồ đường đi từ trường học về nhà bạn Quân.
Mô tả thuật toán dưới dạng các bước (giả sử đường đi rõ ràng trên bản đồ):
Xuất phát từ cổng trường học.
Đi thẳng trên đường chính đến ngã ba đầu tiên.
Rẽ trái tại ngã ba.
Tiếp tục đi thẳng cho đến khi gặp ngã tư.
Rẽ phải tại ngã tư và đi thẳng thêm 200m.
Nhà bạn Quân ở bên tay trái (có mũi tên chỉ vào).
VẬN DỤNG
Câu hỏi: Danh sách các bước làm cho nhân vật chuyển động trong Scratch có phải là thuật toán không? Vì sao?
Trả lời: Danh sách các bước đó là một thuật toán, vì:
Nó bao gồm các bước rõ ràng và cụ thể.
Có trình tự thực hiện từng bước một.
Kết quả cuối cùng là làm cho nhân vật chuyển động như mong muốn.
Đáp ứng định nghĩa của thuật toán: quy trình chặt chẽ, gồm một số bước để hoàn thành nhiệm vụ.
TỰ KIỂM TRA
Tự kiểm tra 1:
Câu trả lời đúng:Xác định nó như một bài toán.
Chia bài toán làm nhiều phần, nêu việc phải làm để giải quyết mỗi phần.
Sắp xếp lại các trình tự các việc phải làm cho hợp lý.
Tự kiểm tra 2:
Câu trả lời đúng:
Sai, vì bài toán không chỉ giới hạn trong tính toán mà bao gồm nhiều loại nhiệm vụ khác.
Đúng, vì bài toán phải có đầu vào và đầu ra rõ ràng.
Sai, vì thuật toán không chỉ để tính toán nhanh mà còn giải quyết các vấn đề khác.
Đúng, vì thuật toán là một quy trình chặt chẽ, có thứ tự cụ thể để thực hiện nhiệm vụ.
