CH: Em đã bao giờ quan sát quá trình lớn lên của một cái cây, một bông hoa hay một con vật chưa? Điều đó gợi cho em suy nghĩ hoặc cảm xúc gì?
TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
CH 1: Em hình dung thế nào về hiện tượng nảy mầm qua hình ảnh "nhú lên giọt sữa"?
CH 2: Chú ý những động từ miêu tả quá trình lớn lên của hạt mầm ở các khổ thơ 2, 3, 4.
SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
CH 1: Năm khổ thơ đầu là lời của ai? Khổ thơ cuối là lời của ai? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?
CH 2: Tìm một số hình ảnh, từ ngữ đặc sắc mà tác giả đã sử dụng trong bài thơ để miêu tả quá trình từ hạt thành cây và thể hiện quá trình đó bằng sơ đồ.
CH 3: Theo em, những dòng thơ như "Ghé tai nghe rõ", "Nghe mầm mở mắt" thể hiện mối quan hệ như thế nào giữa hạt mầm và nhân vật đang "ghé tai nghe rõ"?
CH 4: Tìm những hình ảnh, từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc mà tác giả dành cho những mầm cây. Hãy cho biết đó là tình cảm gì.
CH 5: Xác định các biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong văn bản. Nêu tác dụng của chúng.
CH 6: Nhận xét về cách gieo vần, ngắt nhịp trong bài thơ trên và cho biết vần và nhịp đã có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện "lời của cây"?
CH 7: Xác định chủ đề và thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc.
CH 8: Hãy tưởng tượng mình là một cái cây, một bông hoa hoặc một con vật cưng trong nhà và viết khoảng năm câu thể hiện cảm xúc khi hóa thân vào chúng.
Phần II. Trả lời câu hỏi
CHUẨN BỊ ĐỌC
CH: Em đã bao giờ quan sát quá trình lớn lên của một cái cây, một bông hoa hay một con vật chưa? Điều đó gợi cho em suy nghĩ hoặc cảm xúc gì?
Khi quan sát quá trình lớn lên của một cái cây, một bông hoa hoặc một con vật, em có thể cảm nhận được sự phát triển dần dần của chúng qua từng giai đoạn. Điều này làm em suy nghĩ về sự sống, sự đổi thay không ngừng của tự nhiên và sự kỳ diệu của quá trình sinh trưởng. Cảm giác này có thể khiến em cảm thấy trân trọng sự sống và biết ơn thiên nhiên, cũng như nhận ra sự liên kết giữa con người và thiên nhiên.
TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
CH 1: Em hình dung thế nào về hiện tượng nảy mầm qua hình ảnh "nhú lên giọt sữa"?
Câu thơ "nhú lên giọt sữa" miêu tả hiện tượng nảy mầm của cây rất sinh động. Hình ảnh này giúp em hình dung được sự mong manh và tinh tế khi hạt mầm vươn lên từ mặt đất, giống như một giọt sữa non mỏng manh, tinh khiết. Điều này tạo ra một cảm giác nhẹ nhàng, mềm mại, gần gũi với tự nhiên.
CH 2: Chú ý những động từ miêu tả quá trình lớn lên của hạt mầm ở các khổ thơ 2, 3, 4.
Các động từ miêu tả quá trình lớn lên của hạt mầm trong các khổ thơ như "nhú lên", "vươn lên", "mở mắt", "bập bẹ" thể hiện sự phát triển dần dần của hạt mầm thành cây. Mỗi động từ mang một sắc thái riêng biệt, từ sự khởi đầu nhẹ nhàng cho đến sự mạnh mẽ khi cây trưởng thành. Các động từ này góp phần tạo nên một bức tranh sinh động về sự lớn lên của cây cối.
SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
CH 1: Năm khổ thơ đầu là lời của ai? Khổ thơ cuối là lời của ai? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?
Năm khổ thơ đầu là lời của hạt mầm, diễn tả quá trình từ khi nảy mầm cho đến khi cây bắt đầu vươn lên. Khổ thơ cuối là lời của nhân vật quan sát, có thể là con người hoặc một sinh vật khác, thể hiện sự kết nối với cây và cảm xúc khi chứng kiến sự trưởng thành của cây. Điều này được khẳng định qua cách tác giả dùng các từ ngữ, hình ảnh, và các động từ phản ánh quá trình phát triển của cây, đồng thời có sự thay đổi trong cảm nhận và nhận thức từ những sinh vật khác.
CH 2: Tìm một số hình ảnh, từ ngữ đặc sắc mà tác giả đã sử dụng trong bài thơ để miêu tả quá trình từ hạt thành cây và thể hiện quá trình đó bằng sơ đồ.
Một số hình ảnh, từ ngữ đặc sắc trong bài thơ như "giọt sữa", "nhú lên", "vươn lên", "mở mắt", "bập bẹ" thể hiện quá trình chuyển từ hạt thành cây. Quá trình này có thể được biểu diễn trong sơ đồ như sau:
Hạt mầm (giọt sữa)
Nhú lên
Vươn lên
Mở mắt
Bắt đầu cây phát triển (bập bẹ)
CH 3: Theo em, những dòng thơ như "Ghé tai nghe rõ", "Nghe mầm mở mắt" thể hiện mối quan hệ như thế nào giữa hạt mầm và nhân vật đang "ghé tai nghe rõ"?
Những dòng thơ "Ghé tai nghe rõ", "Nghe mầm mở mắt" thể hiện một mối quan hệ rất gần gũi giữa hạt mầm và nhân vật đang quan sát. Nhân vật trong bài thơ không chỉ là người quan sát mà còn như một người bạn đồng hành, lắng nghe, chăm sóc sự phát triển của hạt mầm. Hình ảnh này làm nổi bật sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên, thể hiện sự trân trọng và yêu thương.
CH 4: Tìm những hình ảnh, từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc mà tác giả dành cho những mầm cây. Hãy cho biết đó là tình cảm gì.
Một số từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc mà tác giả dành cho mầm cây bao gồm "nghe rõ", "mở mắt", "ghé tai", "bập bẹ", "nhú lên". Những từ này không chỉ miêu tả sự phát triển của cây mà còn thể hiện sự dịu dàng, sự chăm sóc, trân trọng và sự nâng niu đối với sự sống. Tình cảm này có thể được xem là sự yêu thương, nâng niu, và sự kì diệu của tự nhiên.
CH 5: Xác định các biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong văn bản. Nêu tác dụng của chúng.
Các biện pháp tu từ chủ yếu trong văn bản bao gồm nhân hóa (cây "mở mắt", hạt mầm "nghe", "bập bẹ"), so sánh (so sánh quá trình lớn lên của cây với sự trưởng thành của con người), và ẩn dụ (hạt mầm "nhú lên giọt sữa"). Các biện pháp này làm cho bài thơ trở nên sinh động, gần gũi và dễ cảm nhận, giúp người đọc cảm thấy sự sống của cây không chỉ là vật chất mà còn là một quá trình sống động và đầy cảm xúc.
CH 6: Nhận xét về cách gieo vần, ngắt nhịp trong bài thơ trên và cho biết vần và nhịp đã có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện "lời của cây"?
Vần và nhịp trong bài thơ này khá đều đặn, tạo ra sự êm ái và mềm mại, giống như một bản nhạc du dương. Nhịp điệu đều đặn, kết hợp với vần, giúp thể hiện sự nhẹ nhàng, mượt mà của quá trình lớn lên của cây. Điều này làm cho lời của cây trở nên gần gũi, dễ dàng đi vào cảm xúc của người đọc.
CH 7: Xác định chủ đề và thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc.
Chủ đề của bài thơ là quá trình phát triển từ hạt mầm thành cây, thể hiện sự kỳ diệu của sự sống và sự phát triển tự nhiên. Thông điệp mà văn bản gửi gắm là sự quan tâm, trân trọng và yêu thương đối với thiên nhiên, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của sự kiên trì và quá trình trưởng thành.
CH 8: Hãy tưởng tượng mình là một cái cây, một bông hoa hoặc một con vật cưng trong nhà và viết khoảng năm câu thể hiện cảm xúc khi hóa thân vào chúng.
Nếu tôi là một bông hoa, tôi sẽ cảm thấy mình được chăm sóc và nâng niu mỗi ngày. Ánh sáng mặt trời, những cơn gió nhẹ nhàng giúp tôi lớn lên từng ngày. Tôi thích cảm giác được ngắm nhìn mọi thứ xung quanh, cảm nhận sự sống từ đất trời. Mỗi khi tôi nở hoa, tôi cảm thấy vui và tự hào về bản thân. Cảm giác này làm tôi muốn lan tỏa sắc đẹp và tình yêu đến mọi người xung quanh.
Bài thơ "Lời của cây" mang đến một thông điệp sâu sắc về mối liên kết giữa con người và thiên nhiên, cũng như quá trình sinh trưởng kỳ diệu của sự sống.
