CH1: Kẻ bảng vào vở và điền các từ in đậm trong đoạn văn vào ô phù hợp.
Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch, giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn.
CH2: Trong Bài học đường đời đầu tiên có những từ láy mô phỏng âm thanh như véo von, hừ hừ. Hãy tìm thêm những từ láy thuộc loại này trong văn bản.
CH3: Tìm và nêu tác dụng của từ láy trong các câu sau:
Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi cô cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ.
Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.
NGHĨA CỦA TỪ
CH4: Từ ngữ trong bài Bài học đường đời đầu tiên được dùng rất sáng tạo. Một số từ ngữ được dùng theo nghĩa khác với nghĩa thông thường. Chẳng hạn nghèo trong nghèo sức, mưa dầm sùi sụt trong điệu hát mưa dầm sùi sụt. Hãy giải thích nghĩa thông thường của nghèo, mưa dầm sùi sụt và nghĩa trong văn bản của những từ này.
CH 5: Đặt câu với thành ngữ: ăn xôi ở thì, tắt lửa tối đèn, hôi như cú mèo.
BIỆN PHÁP TU TỪ
CH 6: Trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên có những hình ảnh so sánh thú vị, sinh động. Hãy tìm một số câu văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong văn bản này và chỉ ra tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Phần II. Trả lời câu hỏi
PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
TỪ ĐƠN VÀ TỪ PHỨC
CH1: Kẻ bảng vào vở và điền các từ in đậm trong đoạn văn vào ô phù hợp.
CH2: Trong Bài học đường đời đầu tiên có những từ láy mô phỏng âm thanh như véo von, hừ hừ. Hãy tìm thêm những từ láy thuộc loại này trong văn bản.
Một số từ láy mô phỏng âm thanh trong văn bản: phành phạch, ngoàm ngoạp, phanh phách.
CH3: Tìm và nêu tác dụng của từ láy trong các câu sau:
Câu: Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ.
Từ láy "phanh phách" mô phỏng âm thanh động tác mạnh, dứt khoát của Dế Mèn, giúp hình ảnh nhân vật thêm sinh động và mạnh mẽ.
Câu: Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.
Từ láy "ngoàm ngoạp" gợi âm thanh nhai thức ăn, nhấn mạnh dáng vẻ chăm chỉ, bận rộn nhưng có phần hài hước của Dế Mèn.
NGHĨA CỦA TỪ
CH4: Từ ngữ trong bài Bài học đường đời đầu tiên được dùng rất sáng tạo. Một số từ ngữ được dùng theo nghĩa khác với nghĩa thông thường. Chẳng hạn nghèo trong nghèo sức, mưa dầm sùi sụt trong điệu hát mưa dầm sùi sụt. Hãy giải thích nghĩa thông thường của nghèo, mưa dầm sùi sụt và nghĩa trong văn bản của những từ này.
Nghèo:
Nghĩa thông thường: chỉ sự thiếu thốn về tiền bạc, của cải.
Nghĩa trong văn bản: yếu đuối, thiếu sức mạnh.
Mưa dầm sùi sụt:
Nghĩa thông thường: mô tả hiện tượng mưa dai dẳng, nhỏ giọt liên tục.
Nghĩa trong văn bản: gợi cảm giác ảm đạm, buồn bã qua điệu hát u sầu.
CH5: Đặt câu với thành ngữ: ăn xôi ở thì, tắt lửa tối đèn, hôi như cú mèo.
Anh ta chỉ biết ăn xôi ở thì, chẳng chịu làm gì để xây dựng tương lai.
Trong lúc tắt lửa tối đèn, hàng xóm vẫn luôn giúp đỡ gia đình tôi hết lòng.
Sau cả ngày làm việc ngoài đồng, anh ấy về nhà mồ hôi nhễ nhại, trông hôi như cú mèo.
BIỆN PHÁP TU TỪ
CH6: Trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên có những hình ảnh so sánh thú vị, sinh động. Hãy tìm một số câu văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong văn bản này và chỉ ra tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Câu: Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc.
Tác dụng: So sánh răng của Dế Mèn với lưỡi liềm máy giúp người đọc hình dung rõ ràng hơn về đặc điểm chăm chỉ, bận rộn của nhân vật.
Câu: Màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn.
Tác dụng: So sánh bóng mỡ với khả năng "soi gương được" làm nổi bật vẻ ngoài bóng bẩy, tự tin của Dế Mèn.
Câu: Đôi càng mẫm bóng, cái đầu to như cái tày cái hũ cua.
Tác dụng: So sánh kích thước cơ thể của Dế Mèn với vật thực giúp tăng tính sinh động, phóng đại vẻ mạnh mẽ của nhân vật.
