Giải BT SGK môn Lịch sử 6 chân trời sáng tạo BÀI 16: CHÍNH SÁCH CAI TRỊ CỦA CÁC TRIỀU ĐẠI PHONG KIẾN PHƯƠNG BẮC VÀ SỰ CHUYỂN BIẾN CỦA VIỆT NAM THỜI KỲ BẮC THUỘC
BÀI 16: CHÍNH SÁCH CAI TRỊ CỦA CÁC TRIỀU ĐẠI PHONG KIẾN PHƯƠNG BẮC VÀ SỰ CHUYỂN BIẾN CỦA VIỆT NAM THỜI KỲ BẮC THUỘC
PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
1. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc
Câu hỏi:
Tại sao nhà Hán gộp Âu Lạc với 6 quận của Trung Quốc thành Giao Châu? Nhà Hán gộp Âu Lạc với 6 quận của Trung Quốc thành Giao Châu nhằm mục đích:
Dễ dàng kiểm soát toàn bộ khu vực.
Đồng hóa và thôn tính lâu dài vùng đất này vào lãnh thổ Trung Quốc.
Chính quyền đô hộ phương Bắc thi hành những chính sách cai trị nào đối với nước ta?
Về tổ chức hành chính:
Chia Âu Lạc thành 3 quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam và gộp chung với 6 quận khác của Trung Quốc thành Giao Châu.
Bổ nhiệm các quan lại người Hán trực tiếp cai trị từ cấp quận đến huyện.
Về kinh tế:
Thi hành chính sách bóc lột cống nạp:
Chiếm đoạt ruộng đất, thành lập đồn điền.
Độc quyền khai thác tài nguyên như muối, sắt.
Bắt nhân dân nộp thuế khóa nặng nề và lao dịch.
Bắt hàng nghìn thợ thủ công giỏi đưa về Trung Quốc phục vụ.
Về văn hóa và xã hội:
Tiến hành chính sách đồng hóa:
Đưa người Hán sang sinh sống lâu dài tại nước ta.
Bắt dân ta thay đổi phong tục, tập quán theo người Hán.
Truyền bá Nho giáo, đưa chữ Hán vào sử dụng thay thế chữ viết và phong tục của người Việt.
Tại sao chính quyền phong kiến phương Bắc thực hiện chính sách đồng hóa?
Chính quyền phong kiến phương Bắc thực hiện chính sách đồng hóa nhằm:
Xóa bỏ bản sắc văn hóa dân tộc Việt.
Biến người Việt thành người Hán, khiến nước ta trở thành một phần của Trung Quốc.
2. Những chuyển biến về kinh tế, xã hội
Câu hỏi:
Những chuyển biến trong nông nghiệp nước ta thời Bắc thuộc:
Người dân sử dụng cày, công cụ bằng sắt và sức kéo của trâu bò trong sản xuất nông nghiệp.
Phát triển các loại cây trồng mới như cây ăn quả, cây dâu và cây bông.
Biết đắp đê phòng chống lũ lụt, mở rộng diện tích canh tác.
Vai trò của đồ đồng Đông Sơn trong thời Bắc thuộc:
Đồ đồng Đông Sơn tiếp tục được sản xuất và sử dụng, thể hiện:
Trình độ kỹ thuật luyện đồng cao.
Giá trị văn hóa và truyền thống lâu đời của người Việt.
Những chuyển biến trong cơ cấu xã hội:
Xã hội có sự thay đổi rõ rệt:
Tầng lớp trên: Quan lại đô hộ, địa chủ người Hán, hào trưởng người Việt.
Tầng lớp dưới: Nông dân công xã, nông dân lệ thuộc, và nô tì.
Mâu thuẫn xã hội gia tăng, đặc biệt là mâu thuẫn giữa nhân dân Việt với chính quyền đô hộ phương Bắc.
Ai sẽ lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa giành độc lập?
Thành phần lãnh đạo là nông dân công xã và các hào trưởng người Việt, vì họ chịu sự bóc lột nặng nề nhất và mong muốn thoát khỏi ách đô hộ.
LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG
LUYỆN TẬP
Câu 1: Hoàn thành sơ đồ tư duy về chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc đối với nước ta thời Bắc thuộc.
Về chính trị:
Sáp nhập lãnh thổ thành quận, huyện của Trung Quốc.
Đặt quan lại cai trị trực tiếp.
Về kinh tế:
Chiếm đoạt ruộng đất, lập đồn điền.
Bắt cống nạp sản vật, thu thuế cao.
Độc quyền khai thác tài nguyên.
Về văn hóa:
Truyền bá Nho giáo, đưa chữ Hán vào sử dụng.
Xóa bỏ phong tục, tập quán người Việt.
Về xã hội:
Thực hiện chính sách đồng hóa.
Đưa người Hán sang định cư lâu dài.
Câu 2: Những chuyển biến về kinh tế, xã hội, văn hóa thời Bắc thuộc.
Lĩnh vực
Chuyển biến
Chính trị
Gộp nước ta thành quận, huyện của Trung Quốc, áp dụng luật pháp hà khắc, kiểm soát chặt chẽ.
Kinh tế
Phát triển nông nghiệp lúa nước, xuất hiện nhiều nghề thủ công mới. Bị bóc lột tài nguyên và lao động.
Văn hóa
Tiếp nhận Nho giáo, chữ Hán; phong tục và tín ngưỡng truyền thống bị xóa bỏ một phần.
VẬN DỤNG
Câu 3:
Lĩnh vực
Thông tin chính sách
Suy luận hậu quả
Chính trị
Sáp nhập nước ta vào Trung Quốc, áp dụng luật pháp hà khắc.
Âm mưu xóa bỏ quốc gia Việt Nam, đồng hóa dân tộc ta.
Kinh tế
Chiếm đoạt ruộng đất, đồn điền áp trại; bắt cống nạp sản vật quý hiếm.
Làm kiệt quệ tài nguyên, kinh tế trì trệ, đời sống nhân dân cực khổ.
Xã hội
Cai trị hà khắc, đưa người Hán sang định cư.
Xung đột văn hóa, mâu thuẫn xã hội gia tăng, nhân dân bị áp bức nặng nề.
Văn hóa
Truyền bá Nho giáo, ép dân theo phong tục Hán.
Phong tục truyền thống bị mai một, âm mưu đồng hóa dân tộc và biến người Việt thành người Hán.
Kết Luận
Thời kỳ Bắc thuộc là giai đoạn đầy thử thách trong lịch sử Việt Nam, khi người dân phải đối mặt với sự bóc lột, đồng hóa và áp bức của chính quyền phong kiến phương Bắc. Tuy nhiên, chính trong giai đoạn này, tinh thần yêu nước, ý chí độc lập và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc đã không ngừng được hun đúc. Những chính sách hà khắc của phong kiến phương Bắc không chỉ tạo nên mâu thuẫn xã hội sâu sắc mà còn là động lực thúc đẩy các cuộc khởi nghĩa giành độc lập, khẳng định ý chí và sức mạnh của người Việt.
