Giải BT SGK môn Lịch sử 11 Kết nối tri thức Bài 3. Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết SGK Lịch sử 11 Kết nối tri thức

Giải BT SGK môn Lịch sử 11 Kết nối tri thức Bài 3. Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết SGK Lịch sử 11 Kết nối tri thức

Bài 3. Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết SGK Lịch sử 11 Kết nối tri thức

Trình bày quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết?

Quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô) là một sự kiện quan trọng trong lịch sử thế giới, đánh dấu sự chuyển biến mạnh mẽ từ chế độ phong kiến sang xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Bolshevik. Quá trình này không chỉ đơn giản là sự thành lập một nhà nước mới mà còn là một cuộc cách mạng toàn diện về chính trị, kinh tế và xã hội, có ảnh hưởng sâu rộng đến cả khu vực và toàn thế giới trong suốt thế kỷ 20.

Bối cảnh trước khi hình thành Liên Xô

Trước khi Liên Xô được thành lập, đế quốc Nga dưới triều đại của Sa hoàng Nicholas II là một chế độ phong kiến lạc hậu, trong khi các tư tưởng cách mạng của chủ nghĩa xã hội và các phong trào công nhân đang lan rộng ở châu Âu. Sự bất mãn của quần chúng đối với chính quyền Sa hoàng đã dẫn đến Cách mạng Tháng Hai năm 1917, khi người dân Nga buộc Sa hoàng phải thoái vị và thành lập một Chính phủ lâm thời. Tuy nhiên, Chính phủ lâm thời lại không giải quyết được những vấn đề cấp bách như hòa bình, ruộng đất và quyền lợi của công nhân, điều này khiến cho sự bất mãn của quần chúng ngày càng gia tăng.

Cách mạng Tháng Mười 1917 và sự ra đời của Chính phủ Xô viết

Vào tháng 10 năm 1917 (theo lịch Julius, tức tháng 11 theo lịch Gregorian), Đảng Bolshevik dưới sự lãnh đạo của Vladimir Lenin đã tổ chức Cách mạng Tháng Mười, lật đổ Chính phủ lâm thời và thiết lập chính quyền Xô viết, tức là chính quyền của những người công nhân và nông dân. Với khẩu hiệu "Tất cả quyền lực thuộc về các Xô viết", các lực lượng cách mạng đã chiếm giữ các cơ quan quyền lực, tạo nên một sự chuyển giao quyền lực từ tay quý tộc, giai cấp tư sản sang tay giai cấp công nhân và nông dân.

Sau khi chiếm được chính quyền, Đảng Bolshevik bắt đầu thực hiện những cải cách xã hội chủ nghĩa sâu rộng như xóa bỏ quyền sở hữu tư nhân, quốc hữu hóa các tài sản lớn, tổ chức sản xuất theo kế hoạch và xây dựng một nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này gặp phải rất nhiều khó khăn, trong đó có cuộc nội chiến giữa các lực lượng Bolshevik (còn gọi là Hồng quân) và các thế lực đối lập (gọi là Trắng quân), kéo dài từ năm 1918 đến năm 1921. Mặc dù gặp phải sự chống đối mạnh mẽ từ nhiều phía, nhưng cuối cùng, Đảng Bolshevik và Hồng quân đã chiến thắng, và quyền lực của họ được củng cố trên toàn lãnh thổ Nga.

Các yếu tố dẫn đến sự hình thành Liên Xô

Sau khi chiến thắng trong cuộc nội chiến, Đảng Bolshevik nhận thức rằng để xây dựng một nhà nước xã hội chủ nghĩa ổn định và vững mạnh, họ cần phải tổ chức lại đất nước một cách hợp lý, không chỉ ở cấp quốc gia mà còn phải tính đến các vấn đề dân tộc và vùng miền. Đặc biệt, các khu vực ở ngoài nước Nga cũng muốn có quyền tự quyết, dẫn đến nhu cầu cần thiết phải xây dựng một liên bang các nước cộng hòa.

Năm 1922, Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Liên bang (Liên Xô) chính thức ra đời, được hình thành từ sự kết hợp của các nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa gồm Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Nga, Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Ukraina, Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Belarus và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết Transcaucasia (bao gồm Armenia, Azerbaijan và Georgia). Đây là bước đầu tiên trong quá trình xây dựng một liên bang các nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa, tạo tiền đề cho việc mở rộng Liên Xô trong những năm sau đó.

Quá trình mở rộng và củng cố Liên Xô

Sau khi Liên Xô được thành lập, các khu vực khác cũng được phép gia nhập liên bang nếu đáp ứng các yêu cầu về tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Trong những năm 1920 và 1930, các quốc gia và khu vực khác, bao gồm các nước ở Trung Á và các quốc gia ở phía Bắc, đã gia nhập Liên Xô, mở rộng diện tích lãnh thổ và ảnh hưởng của Liên bang. Liên Xô trở thành một nhà nước khổng lồ với các nước cộng hòa tự trị, mỗi nước đều có chính quyền và bộ máy riêng, nhưng tất cả đều nằm dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô và các cơ quan trung ương của nhà nước.

Cùng với việc mở rộng lãnh thổ, Liên Xô cũng phải đối mặt với nhiều thách thức về chính trị và kinh tế. Trong suốt thời gian tồn tại, Liên Xô đã thực hiện các chính sách tập trung hóa, xây dựng nền kinh tế kế hoạch, thực hiện công nghiệp hóa và phát triển khoa học kỹ thuật. Tuy nhiên, quá trình này cũng tạo ra nhiều mâu thuẫn nội bộ, đặc biệt là trong vấn đề dân tộc và quyền tự do của các cộng hòa thành viên.

Tổng kết về sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

Liên Xô được thành lập dựa trên các nguyên lý của chủ nghĩa Mác-Lênin và đã thực hiện một cuộc cách mạng toàn diện trong lĩnh vực chính trị, kinh tế và xã hội. Dù trải qua nhiều biến cố và khó khăn, Liên Xô vẫn tồn tại hơn 70 năm và trở thành một trong những cường quốc lớn của thế kỷ 20, có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với lịch sử thế giới. Liên Xô không chỉ là một nhà nước mà còn là biểu tượng của phong trào cách mạng xã hội chủ nghĩa trên toàn cầu. Tuy nhiên, vào năm 1991, Liên Xô chính thức tan rã, và các nước cộng hòa thành viên trở thành các quốc gia độc lập.

Phân tích ý nghĩa việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết?

Việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô) vào năm 1922 là một sự kiện quan trọng trong lịch sử thế giới, không chỉ đối với Nga mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ hệ thống chính trị và xã hội của nhiều quốc gia trong thế kỷ 20. Sự ra đời của Liên Xô đã tạo nên một cột mốc lớn trong phong trào cách mạng xã hội chủ nghĩa, đồng thời cũng đánh dấu sự chuyển biến mạnh mẽ về phương diện chính trị, kinh tế và xã hội. Để hiểu rõ ý nghĩa của sự kiện này, cần phân tích dưới các góc độ khác nhau:

1. Ý nghĩa về mặt chính trị

Việc thành lập Liên Xô là kết quả của cuộc Cách mạng Tháng Mười năm 1917, với sự lãnh đạo của Đảng Bolshevik dưới quyền Vladimir Lenin. Chính quyền Xô viết, đại diện cho giai cấp công nhân và nông dân, đã thay thế chính quyền Sa hoàng và Chính phủ lâm thời, khôi phục quyền lực cho người dân lao động. Sự thành lập Liên Xô có ý nghĩa rất lớn trong việc:

Củng cố chính quyền công nông: Liên Xô là một nhà nước do công nhân và nông dân làm chủ, phản ánh sự thành công của cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa trong việc xóa bỏ chế độ phong kiến và chế độ tư sản. Chính quyền Xô viết, với nền tảng là các Xô viết (hội đồng công nhân và nông dân), đảm bảo quyền lực thuộc về quần chúng nhân dân.

Tạo ra một hình mẫu nhà nước xã hội chủ nghĩa: Liên Xô trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới áp dụng các nguyên lý của chủ nghĩa Mác-Lênin vào thực tiễn, với mục tiêu xây dựng một xã hội không có giai cấp và không có sự bóc lột. Đây là hình mẫu cho các phong trào cách mạng trên toàn cầu, truyền cảm hứng cho các cuộc đấu tranh giành độc lập và tự do ở nhiều quốc gia khác, đặc biệt là trong các nước thuộc địa của các đế quốc phương Tây.

Củng cố sức mạnh chính trị: Việc Liên Xô được thành lập đã kết thúc một thời kỳ bất ổn chính trị, đặc biệt là sau Cách mạng Tháng Mười và cuộc nội chiến kéo dài. Hệ thống chính trị mới này không chỉ khôi phục trật tự xã hội mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

2. Ý nghĩa về mặt kinh tế

Liên Xô được thành lập trên nền tảng của một nền kinh tế xã hội chủ nghĩa, hướng tới việc xóa bỏ nền kinh tế thị trường và tư bản. Việc này có những ảnh hưởng sâu sắc đến nền kinh tế không chỉ ở trong nước mà còn tác động đến các quốc gia khác:

Chuyển đổi từ nền kinh tế phong kiến sang nền kinh tế xã hội chủ nghĩa: Trước khi Liên Xô ra đời, Nga là một quốc gia phong kiến lạc hậu, với nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và sự phân hóa sâu sắc giữa các tầng lớp xã hội. Sau khi lên nắm quyền, chính quyền Xô viết tiến hành các cải cách mạnh mẽ trong nền kinh tế, quốc hữu hóa các tài sản lớn, xóa bỏ sở hữu tư nhân và chuyển sang nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung.

Phát triển công nghiệp hóa và nông nghiệp: Liên Xô thực hiện các chính sách công nghiệp hóa và tập thể hóa nông nghiệp với mục tiêu hiện đại hóa nền kinh tế. Trong thập niên 1920 và 1930, Liên Xô đã đạt được những thành tựu lớn về công nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất thép, năng lượng và các ngành công nghiệp nặng. Dù gặp phải nhiều khó khăn và thử thách, quá trình này đã tạo ra một nền công nghiệp mạnh mẽ, đáp ứng yêu cầu quốc phòng trong chiến tranh và hỗ trợ sự phát triển kinh tế lâu dài.

Ảnh hưởng đến các nước khác: Mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa của Liên Xô đã trở thành hình mẫu cho nhiều quốc gia khác trong phong trào cộng sản quốc tế. Các nước như Trung Quốc, Cuba, Việt Nam và nhiều quốc gia Đông Âu đã học hỏi và áp dụng các chính sách tương tự trong quá trình xây dựng xã hội chủ nghĩa.

3. Ý nghĩa về mặt xã hội

Liên Xô không chỉ có ý nghĩa lớn về chính trị và kinh tế mà còn có ảnh hưởng sâu sắc đến cấu trúc xã hội và cuộc sống của người dân:

Chấm dứt sự phân hóa xã hội: Một trong những mục tiêu chính của cuộc cách mạng Bolshevik là xóa bỏ sự phân hóa xã hội giữa giai cấp công nhân và nông dân với các tầng lớp thượng lưu. Chính quyền Xô viết thực hiện các chính sách tái phân phối đất đai, thu nhập và tài sản, nhằm xây dựng một xã hội công bằng hơn. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, các chính sách này cũng gây ra nhiều tranh cãi và bất bình trong xã hội, đặc biệt là trong thời kỳ tập thể hóa nông nghiệp.

Cải cách giáo dục và y tế: Chính quyền Xô viết chú trọng đến việc phát triển giáo dục và y tế. Các chính sách giáo dục đại chúng được thực hiện, làm giảm tỉ lệ mù chữ và nâng cao trình độ dân trí. Hệ thống y tế cũng được phát triển, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn và vùng xa xôi.

Sự hình thành một xã hội mới: Liên Xô cố gắng xây dựng một xã hội mới, trong đó quyền lực không thuộc về một giai cấp hay nhóm người cụ thể mà thuộc về quần chúng nhân dân. Các Xô viết, các hội đồng công nhân và nông dân, là cơ chế quyền lực chính trong nhà nước Xô viết. Mặc dù mô hình này không hoàn toàn thành công và phải đối mặt với nhiều thách thức, nhưng nó cũng là một nỗ lực tạo dựng một xã hội không có sự phân biệt và bóc lột.

4. Ý nghĩa về mặt quốc tế

Liên Xô đã trở thành một cường quốc có ảnh hưởng lớn trên trường quốc tế, không chỉ trong phong trào cách mạng mà còn trong quan hệ quốc tế:

Mô hình cách mạng xã hội chủ nghĩa: Liên Xô là quốc gia đầu tiên trên thế giới áp dụng chủ nghĩa xã hội, và sự ra đời của nó đã trở thành một sự kiện mang tính biểu tượng trong phong trào cách mạng. Mô hình Liên Xô đã ảnh hưởng đến các phong trào công nhân và các cuộc cách mạng ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia thuộc địa và các quốc gia đang phát triển.

Đối đầu với các quốc gia tư bản: Liên Xô trở thành đối thủ cạnh tranh với các cường quốc tư bản, đặc biệt là trong cuộc Chiến tranh Lạnh với Hoa Kỳ. Sự đối đầu này không chỉ diễn ra trên các mặt trận quân sự mà còn trong các lĩnh vực như khoa học, công nghệ, thể thao và văn hóa, góp phần định hình lại cấu trúc chính trị thế giới trong suốt nửa sau của thế kỷ 20.

Việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết có ý nghĩa rất sâu rộng trong lịch sử, đánh dấu sự ra đời của một nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên, là biểu tượng của phong trào cách mạng quốc tế. Mặc dù Liên Xô gặp phải nhiều khó khăn và vấn đề trong quá trình xây dựng và phát triển, nhưng nó vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi cục diện chính trị, kinh tế và xã hội thế giới trong suốt thế kỷ 20.

Lập bảng tóm tắt quá trình hình thành Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết.

Dưới đây là bảng tóm tắt quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết:

Quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết là một sự kiện lịch sử quan trọng, liên quan đến những biến động chính trị sâu rộng tại Nga và trên thế giới, ảnh hưởng đến nhiều quốc gia và tạo ra một mô hình xã hội chủ nghĩa kéo dài trong suốt thế kỷ 20.

Vì sao nói: Liên Xô trở thành chỗ dựa tinh thần, vật chất cho phong trào cách mạng thế giới?

Liên Xô, sau khi thành lập vào năm 1922, đã trở thành một chỗ dựa tinh thần và vật chất quan trọng cho phong trào cách mạng thế giới, đặc biệt là đối với các lực lượng cộng sản và cách mạng ở nhiều quốc gia. Đây là kết quả của những đặc điểm nổi bật và ảnh hưởng sâu rộng mà Liên Xô đã tạo ra trên trường quốc tế trong suốt phần lớn thế kỷ 20. Để hiểu rõ hơn về lý do vì sao Liên Xô lại trở thành "chỗ dựa" này, cần phân tích dưới các khía cạnh chính trị, kinh tế, quân sự và văn hóa.

1. Chỗ dựa tinh thần cho phong trào cách mạng thế giới

Liên Xô là quốc gia đầu tiên thực hiện thành công cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa, thay đổi hoàn toàn chế độ chính trị và xã hội. Điều này mang lại một thông điệp mạnh mẽ và đầy cảm hứng cho các phong trào cách mạng trên toàn thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia thuộc địa và những quốc gia đang phát triển. Các yếu tố tinh thần này thể hiện qua những điểm sau:

Mô hình của một quốc gia xã hội chủ nghĩa đầu tiên: Việc Liên Xô trở thành quốc gia đầu tiên xây dựng một chính quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của công nhân và nông dân là một biểu tượng mạnh mẽ cho những ai mong muốn lật đổ chế độ tư bản và phong kiến. Liên Xô là minh chứng cho khả năng của những giai cấp bị áp bức trong việc tạo dựng một xã hội công bằng hơn, không có sự bóc lột. Điều này đã truyền cảm hứng cho nhiều phong trào công nhân và các phong trào cách mạng khác trên thế giới, đặc biệt là trong các quốc gia thuộc địa, nơi mà nhân dân đấu tranh giành độc lập khỏi sự thống trị của các đế quốc phương Tây.

Hỗ trợ tư tưởng và lý luận cách mạng: Liên Xô đã trở thành trung tâm lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, nơi các nhà cách mạng từ khắp nơi trên thế giới tìm đến để học hỏi và nghiên cứu. Các lý thuyết và tư tưởng cách mạng của Lenin, cùng với các tài liệu học thuật, đã được phổ biến rộng rãi, trở thành cẩm nang cho các phong trào cách mạng ở nhiều quốc gia. Liên Xô không chỉ là nơi áp dụng lý luận mà còn là nơi phát triển các quan điểm mới về cách mạng và xây dựng xã hội chủ nghĩa, giúp những người đấu tranh cho tự do và công lý có niềm tin vào tương lai.

Phong trào quốc tế công nhân: Liên Xô là trung tâm của phong trào cộng sản quốc tế (Comintern), một tổ chức quốc tế do Đảng Cộng sản Liên Xô sáng lập vào năm 1919. Comintern có nhiệm vụ hỗ trợ và chỉ đạo các phong trào cộng sản ở các quốc gia khác, giúp các đảng cộng sản xây dựng và tổ chức các cuộc cách mạng, thúc đẩy sự liên kết giữa các lực lượng cộng sản trên toàn thế giới. Liên Xô cung cấp một nền tảng lý luận và tổ chức cho phong trào công nhân quốc tế, khiến nó trở thành chỗ dựa vững chắc về mặt tinh thần.

2. Chỗ dựa vật chất cho phong trào cách mạng thế giới

Bên cạnh vai trò tinh thần, Liên Xô còn đóng vai trò quan trọng như một chỗ dựa vật chất, cung cấp sự hỗ trợ tài chính, quân sự và các nguồn lực khác cho các phong trào cách mạng trên toàn thế giới. Những hỗ trợ này đã giúp các phong trào cộng sản và cách mạng giành được thắng lợi trong cuộc đấu tranh giành độc lập và quyền lực, đặc biệt là trong các quốc gia đang phát triển và các quốc gia bị thực dân chiếm đóng. Cụ thể:

Hỗ trợ tài chính và viện trợ quân sự: Liên Xô đã cung cấp viện trợ tài chính, quân sự và huấn luyện cho các phong trào cách mạng ở nhiều quốc gia, đặc biệt là trong giai đoạn sau Thế chiến II. Các phong trào cách mạng ở Trung Quốc, Việt Nam, Cuba và nhiều quốc gia châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh đã nhận được sự giúp đỡ về tài chính, trang bị vũ khí, đào tạo quân sự và chiến lược cách mạng từ Liên Xô. Đặc biệt, trong Chiến tranh Việt Nam, Liên Xô đã cung cấp viện trợ quân sự đáng kể cho Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và quân đội nhân dân Việt Nam, giúp họ đối phó với sự tấn công của quân đội Mỹ.

Viện trợ cho các cuộc đấu tranh giành độc lập: Liên Xô không chỉ hỗ trợ các đảng cộng sản mà còn cung cấp viện trợ cho các phong trào đấu tranh giành độc lập ở các quốc gia thuộc địa. Các quốc gia như Việt Nam, Lào, Campuchia, và các quốc gia châu Phi đã nhận được sự hỗ trợ từ Liên Xô trong cuộc đấu tranh giành độc lập khỏi các đế quốc phương Tây. Liên Xô đã gửi vũ khí, huấn luyện quân sự và các chuyên gia hỗ trợ các phong trào cách mạng trong khu vực, góp phần vào việc giải phóng các quốc gia khỏi sự cai trị của thực dân và đế quốc.

Giúp đỡ các quốc gia xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa: Sau khi các quốc gia giành được độc lập, Liên Xô đã cung cấp sự hỗ trợ về mặt kinh tế, bao gồm các khoản vay ưu đãi, chuyển giao công nghệ và kiến thức để giúp các quốc gia xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Liên Xô cũng giúp xây dựng cơ sở hạ tầng công nghiệp và nông nghiệp tại các quốc gia này, thúc đẩy sự phát triển của các nền kinh tế xã hội chủ nghĩa.

3. Liên Xô như là một hình mẫu về đối ngoại

Liên Xô không chỉ là chỗ dựa cho các phong trào cách mạng mà còn là một đối thủ lớn trong cuộc đấu tranh chính trị quốc tế. Chính sách đối ngoại của Liên Xô đã đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cục diện thế giới trong suốt thế kỷ 20:

Đối đầu với chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa tư bản: Liên Xô đã tham gia vào cuộc chiến tranh lạnh với các quốc gia tư bản, đặc biệt là Hoa Kỳ, để thúc đẩy ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội và đồng thời chống lại các thế lực đế quốc và tư bản. Sự đối đầu này thể hiện qua các cuộc chiến tranh ủy nhiệm, các cuộc đua vũ khí hạt nhân, và cuộc tranh giành ảnh hưởng trên toàn cầu, đặc biệt là tại các khu vực châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh. Liên Xô đã phát triển một lực lượng quân sự mạnh mẽ và có sức ảnh hưởng trong việc hỗ trợ các quốc gia đấu tranh chống lại chủ nghĩa đế quốc.

Liên kết quốc tế: Liên Xô đã xây dựng các mối quan hệ liên kết với các quốc gia xã hội chủ nghĩa và các phong trào cách mạng, tạo thành một khối mạnh mẽ, cùng nhau đấu tranh chống lại các thế lực đế quốc và tư bản. Điều này không chỉ nâng cao ảnh hưởng của Liên Xô mà còn giúp các quốc gia khác trong hệ thống cộng sản có sự đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau.

Liên Xô trở thành chỗ dựa tinh thần và vật chất cho phong trào cách mạng thế giới vì sự thành công của cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa, là hình mẫu cho các phong trào cộng sản và cách mạng ở nhiều quốc gia, đồng thời cung cấp sự hỗ trợ tài chính, quân sự và chính trị cho các phong trào này. Liên Xô không chỉ là trung tâm của lý luận cách mạng mà còn là một lực lượng đối kháng mạnh mẽ với các thế lực đế quốc và tư bản, tạo ra một tác động sâu rộng trong việc thay đổi cục diện chính trị, kinh tế và xã hội của thế giới trong suốt thế kỷ 20.

Vận dụng

Theo kết quả cuộc khảo sát (năm 2021) của Trung tâm Nghiên cứu dư luận xã hội toàn Nga, khi đặt câu hỏi có muốn khôi phục lại Liên Xô hay không, khoảng 67% người được hỏi có mong muốn duy trì Liên Xô. Theo em, vì sao cho đến nay có nhiều người dân Nga vẫn tôn trọng và mong muốn gìn giữ những giá trị của Liên bang cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết?

Để trả lời câu hỏi này, ta cần phân tích các yếu tố có thể giải thích vì sao nhiều người dân Nga vẫn tôn trọng và mong muốn gìn giữ các giá trị của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết, ngay cả sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991.

Tự hào về sức mạnh quốc gia và vai trò quốc tế: Trong thời kỳ Liên Xô, Nga và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về quân sự, khoa học, công nghiệp và văn hóa. Liên Xô là một siêu cường quốc và là đối trọng mạnh mẽ với các nước phương Tây, đặc biệt là trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Nhiều người dân Nga nhớ về Liên Xô như một biểu tượng của sức mạnh và ảnh hưởng toàn cầu.

Những giá trị xã hội và phúc lợi cộng đồng: Liên Xô được xây dựng trên nền tảng chủ nghĩa xã hội, với các chính sách tập trung vào việc bảo đảm quyền lợi cho tất cả công dân, nhất là về giáo dục, y tế, và phúc lợi xã hội. Mặc dù có những vấn đề lớn trong nền kinh tế và chính trị, nhiều người dân vẫn cảm thấy hài lòng với các dịch vụ công cộng miễn phí hoặc giá rẻ mà họ nhận được trong thời kỳ này. Một phần người dân vẫn ưa thích mô hình đó vì nó mang lại một hệ thống bảo vệ xã hội vững mạnh.

Nỗi nhớ về sự ổn định: Trước khi Liên Xô tan rã, nhiều người dân sống trong một xã hội tương đối ổn định, dù có nhiều khó khăn về kinh tế. Sự chuyển đổi từ Liên Xô sang nước Nga độc lập và các quốc gia hậu Liên Xô khác đã dẫn đến sự thay đổi mạnh mẽ, bao gồm những khó khăn kinh tế, bất ổn chính trị và xã hội. Nhiều người dân cảm thấy hoài niệm về thời kỳ Liên Xô, khi họ cảm nhận được sự ổn định và an toàn.

Lòng tự hào về các thành tựu khoa học và văn hóa: Liên Xô cũng ghi dấu ấn lớn trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, và văn hóa. Những thành tựu như việc phóng tàu vũ trụ đầu tiên, phát triển công nghệ hạt nhân, và những đóng góp cho khoa học thế giới đã để lại một di sản vĩ đại mà người dân Nga có thể tự hào. Những giá trị này vẫn tiếp tục được trân trọng và có ảnh hưởng đến quan niệm của người dân Nga về Liên Xô.

Sự luyến tiếc về cộng đồng và tình đoàn kết: Liên Xô bao gồm nhiều dân tộc và quốc gia khác nhau, và trong một số thời kỳ, những giá trị về tình đoàn kết giữa các dân tộc đã được coi là thành tựu lớn. Mặc dù sau khi Liên Xô tan rã, các quốc gia thuộc Liên Xô đã độc lập và có sự phân tách về chính trị và văn hóa, nhưng nhiều người dân Nga vẫn cảm thấy sự mất mát về sự đoàn kết và tinh thần chung của các dân tộc trong Liên Xô.

Tóm lại, nhiều người dân Nga vẫn tôn trọng và mong muốn gìn giữ những giá trị của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết vì những lý do về lòng tự hào về sức mạnh quốc gia, các thành tựu xã hội, ổn định, và sự đoàn kết giữa các dân tộc, cùng với những kỷ niệm đẹp về một thời kỳ mà họ cảm thấy tự hào và được bảo vệ.

Tìm kiếm học tập môn lịch sử 11