BÀI 4. SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA HIỆP HỘI CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á (ASEAN)
PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ MỤC ĐÍCH THÀNH LẬP CỦA ASEAN.
CH: Trình bày quá trình hình thành tổ chức ASEAN.
CH: Trình bày mục đích thành lập của ASEAN.
2. HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ASEAN.
CH: Trình bày hành trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10.
CH: Trình bày hành trình phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
LUYỆN TẬP
CH1: Lựa chọn và phân tích một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của ASEAN.
VẬN DỤNG
CH2: Sưu tầm tư liệu (tranh ảnh, văn kiện, các bản tuyên bố, ...) về ASEAN và quan hệ Việt Nam- ASEAN. Giới thiệu những tư liệu đó với thầy cô và bạn học.
PHẦN II .Lời giải tham khảo
BÀI 4: SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA HIỆP HỘI CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á (ASEAN)
PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK
1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ MỤC ĐÍCH THÀNH LẬP CỦA ASEAN
Câu hỏi 1: Trình bày quá trình hình thành tổ chức ASEAN.
Tổ chức ASEAN (Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á) được thành lập vào ngày 8 tháng 8 năm 1967 tại Bangkok, Thái Lan, với việc ký kết Tuyên bố Bangkok. Năm quốc gia sáng lập bao gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, và Thái Lan. Tuyên bố Bangkok đã đánh dấu bước khởi đầu cho một tổ chức khu vực có mục tiêu chính là thúc đẩy hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển trong khu vực Đông Nam Á.
Bối cảnh ra đời của ASEAN là thời kỳ Chiến tranh Lạnh, khi khu vực Đông Nam Á đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự xâm nhập của các cường quốc bên ngoài và các cuộc xung đột nội bộ. Các quốc gia sáng lập nhận thức được tầm quan trọng của việc hợp tác để duy trì hòa bình và tăng cường vị thế khu vực.
Câu hỏi 2: Trình bày mục đích thành lập của ASEAN.
Mục đích thành lập của ASEAN được nêu rõ trong Tuyên bố Bangkok, bao gồm:
Thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hóa trong khu vực thông qua các nỗ lực chung.
Đẩy mạnh hòa bình và ổn định trong khu vực bằng cách tôn trọng công lý và luật pháp quốc tế, cũng như tuân thủ nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.
Tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội và khoa học kỹ thuật.
Đóng vai trò là một tổ chức đại diện cho khu vực Đông Nam Á trên trường quốc tế.
2. HÀNH TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ASEAN
Câu hỏi 1: Trình bày hành trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10.
Từ khi thành lập với 5 thành viên ban đầu, ASEAN đã mở rộng số lượng quốc gia thành viên, trở thành ASEAN 10 với sự tham gia của tất cả các quốc gia Đông Nam Á. Các giai đoạn mở rộng cụ thể như sau:
1984: Brunei Darussalam trở thành thành viên thứ 6, một năm sau khi giành độc lập từ Anh.
1995: Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN, trở thành thành viên thứ 7.
1997: Lào và Myanmar gia nhập ASEAN, nâng số thành viên lên 9.
1999: Campuchia trở thành thành viên thứ 10, hoàn thiện khối ASEAN 10.
Việc mở rộng thành ASEAN 10 thể hiện nỗ lực của các nước thành viên trong việc xây dựng một cộng đồng thống nhất, thúc đẩy sự hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực và giải quyết các khác biệt nội bộ.
Câu hỏi 2: Trình bày hành trình phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
Hành trình phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay được chia thành các giai đoạn chính:
1967–1976: Giai đoạn thành lập và củng cố ban đầu. ASEAN tập trung xây dựng nền tảng hợp tác khu vực và tăng cường sự ổn định trong khu vực Đông Nam Á.
1976–1991: Giai đoạn mở rộng hợp tác và đối thoại. Hội nghị thượng đỉnh ASEAN đầu tiên được tổ chức tại Bali năm 1976. Trong thời gian này, ASEAN tăng cường quan hệ với các đối tác bên ngoài và đóng vai trò quan trọng trong giải quyết vấn đề Campuchia.
1992–2007: Giai đoạn xây dựng cộng đồng ASEAN. Hiệp định Khu vực Thương mại Tự do ASEAN (AFTA) được ký kết năm 1992. Tuyên bố Bali II (2003) đặt mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2020, sau đó được rút ngắn xuống 2015.
2008 đến nay: Giai đoạn xây dựng Cộng đồng ASEAN. Hiến chương ASEAN có hiệu lực từ năm 2008, định nghĩa ASEAN là một tổ chức liên chính phủ với tư cách pháp nhân. Cộng đồng ASEAN chính thức được thành lập vào ngày 31/12/2015, dựa trên ba trụ cột: Chính trị-An ninh, Kinh tế, và Văn hóa-Xã hội.
ASEAN ngày nay là một tổ chức khu vực có vai trò quan trọng, duy trì hòa bình và thúc đẩy hợp tác phát triển tại khu vực và trên thế giới.
LUYỆN TẬP
Câu hỏi 1: Lựa chọn và phân tích một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của ASEAN.
Một trong những dấu mốc quan trọng là việc Việt Nam gia nhập ASEAN năm 1995. Đây là một bước ngoặt lịch sử, đánh dấu sự hòa nhập của Việt Nam vào cộng đồng khu vực sau nhiều năm chiến tranh và cấm vận. Sự gia nhập của Việt Nam không chỉ mở rộng phạm vi của ASEAN mà còn giúp tăng cường hợp tác kinh tế, chính trị và văn hóa trong khu vực. Điều này cũng góp phần thúc đẩy sự ổn định và phát triển toàn diện tại Đông Nam Á, đồng thời nâng cao vị thế quốc tế của ASEAN.
VẬN DỤNG
Câu hỏi 2: Sưu tầm tư liệu (tranh ảnh, văn kiện, các bản tuyên bố, ...) về ASEAN và quan hệ Việt Nam-ASEAN. Giới thiệu những tư liệu đó với thầy cô và bạn học.
Để thực hiện yêu cầu này, bạn có thể tìm kiếm các tài liệu sau:
Tuyên bố Bangkok 1967: Văn kiện sáng lập ASEAN.
Hiến chương ASEAN 2008: Định nghĩa cơ cấu tổ chức và mục tiêu của ASEAN.
Các hình ảnh về sự kiện Việt Nam gia nhập ASEAN năm 1995.
Bản đồ các nước thành viên ASEAN và các dự án hợp tác kinh tế, giáo dục, môi trường của khối.
Thông tin về các Hội nghị cấp cao ASEAN và vai trò của Việt Nam trong việc tổ chức Hội nghị (ví dụ: Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 năm 2020 do Việt Nam làm Chủ tịch).
Những tư liệu này có thể được giới thiệu dưới dạng bài thuyết trình hoặc trưng bày tại lớp học để giúp mọi người hiểu rõ hơn về vai trò của ASEAN và mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và tổ chức này.
