Câu hỏi 1: Một số loại thuế có ở Việt Nam gồm thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu, thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường, và thuế sử dụng đất.
Thuế và vai trò của thuế
a)
Câu hỏi 1: Chị P phải nộp thuế vì thuế là nghĩa vụ bắt buộc đối với mọi công dân và tổ chức có thu nhập hoặc tham gia các hoạt động kinh doanh. Đây là một trong những cách để đóng góp vào ngân sách nhà nước, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội.
Câu hỏi 2: Chị P nộp thuế cho cơ quan thuế nhà nước. Các khoản thuế này sẽ được chuyển vào ngân sách nhà nước để chi trả cho các hoạt động công ích như giáo dục, y tế, cơ sở hạ tầng.
b)
Câu hỏi 1: Nhà nước thu thuế để có nguồn tài chính duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước, đầu tư cơ sở hạ tầng, thực hiện an sinh xã hội, điều tiết kinh tế, và kiềm chế các tác động tiêu cực của thị trường như lạm phát hay chênh lệch giàu nghèo.
Một số loại thuế phổ biến
Câu hỏi 1: Ngoài thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp X còn phải nộp các loại thuế như thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế tài nguyên nếu sử dụng tài nguyên thiên nhiên, thuế bảo vệ môi trường nếu có tác động đến môi trường, và thuế xuất nhập khẩu nếu tham gia giao dịch quốc tế.
Thuế giá trị gia tăng là loại thuế đánh trên giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ trong quá trình sản xuất, lưu thông và tiêu dùng. Thuế bảo vệ môi trường nhằm hạn chế các hoạt động gây hại đến môi trường.
Quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân trong việc thực hiện đóng thuế
Câu hỏi 1: Nộp thuế là quyền và nghĩa vụ của công dân vì đó là cách mỗi cá nhân đóng góp vào ngân sách nhà nước, từ đó hưởng lại các dịch vụ công ích như an ninh, giáo dục, y tế và cơ sở hạ tầng.
Câu hỏi 2:
Quyền lợi: Được sử dụng các dịch vụ công, tham gia giám sát việc thu, chi thuế.
Nghĩa vụ: Tuân thủ đúng quy định pháp luật về thuế, kê khai trung thực và nộp thuế đúng hạn.
Luyện tập
Câu hỏi 1:
a. Đồng tình, vì cá nhân và tổ chức có trách nhiệm nộp thuế cho nhà nước.
b. Đồng tình, vì thuế thu nhập cá nhân giúp điều tiết thị trường, hướng dẫn tiêu dùng hợp lý và giảm bất bình đẳng thu nhập.
c. Đồng tình, vì doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ không có lợi nhuận sẽ không thuộc diện chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
d. Không đồng tình, vì người tiêu dùng nộp thuế VAT thông qua giá hàng hóa nhưng trách nhiệm kê khai và nộp thuế thuộc về doanh nghiệp.
e. Đồng tình, vì thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm hạn chế tiêu dùng các hàng hóa xa xỉ hoặc không lành mạnh.
Câu hỏi 2:
a. Thuế thu nhập cá nhân. Vai trò: Điều tiết thu nhập, giảm bất bình đẳng.
b. Thuế thu nhập cá nhân. Vai trò: Góp phần cân đối ngân sách nhà nước.
c. Thuế tiêu thụ đặc biệt. Vai trò: Điều chỉnh cung cầu, hạn chế tiêu dùng hàng hóa xa xỉ, không lành mạnh.
d. Thuế nhập khẩu. Vai trò: Bảo vệ sản xuất trong nước, điều tiết thị trường.
Câu hỏi 3:
a. Giám đốc N vi phạm pháp luật vì thay đổi số liệu để giảm thuế là hành vi trốn thuế, gây thất thoát ngân sách nhà nước.
b. Anh X vi phạm pháp luật khi kê khai không trung thực bằng cách nhờ người khác đứng tên các khoản thu nhập.
c. Công ty A vi phạm khi cố tình chia nhỏ thu nhập để lách thuế, không đúng với quy định pháp luật.
d. Nhà nước hỗ trợ miễn, giảm thuế là đúng, nhằm tháo gỡ khó khăn kinh tế cho người dân và doanh nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh.
Câu hỏi 4:
a. H cần hiểu rằng, nộp thuế là quyền lợi vì nó mang lại các dịch vụ công ích. Tuy nhiên, việc trốn thuế xảy ra khi cá nhân/tổ chức muốn trục lợi hoặc không hiểu rõ trách nhiệm của mình.
b. M cần biết thuế thu nhập cá nhân nhằm điều tiết bất bình đẳng, đảm bảo cân đối nguồn lực xã hội. Người có thu nhập cao thường hưởng lợi nhiều hơn từ các dịch vụ công nên cần đóng góp tương xứng.
c. N cần hiểu rằng, thuế đánh trên thu nhập từ khai thác tài nguyên (cá biển) để đảm bảo công bằng và điều tiết nguồn lợi tự nhiên.
d. Q cần nhận ra rằng, thuế thu nhập từ ca sĩ góp phần duy trì các dịch vụ công ích mà họ hưởng như giao thông, y tế, và giáo dục.
Vận dụng
Câu hỏi 1: Bài tuyên truyền có thể tập trung vào thông điệp: "Nộp thuế là trách nhiệm và quyền lợi của mỗi công dân, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh và phát triển bền vững".
Câu hỏi 2: Tìm hiểu về việc thực hiện nghĩa vụ thuế của gia đình như nộp thuế thu nhập cá nhân, thuế sử dụng đất, hoặc các khoản phí liên quan. Đánh giá mức độ tuân thủ, sự minh bạch và đóng góp của gia đình trong xây dựng ngân sách nhà nước.
