1. Ý nghĩa của việc quản lý tiền hiệu quả
Câu 1: Em hãy đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (trang 44 phần 1 SGK)
a) Em có nhận xét gì về việc quản lý tiền của Thúy?
b) Theo em, việc quản lý tiền hiệu quả có ý nghĩa gì trong cuộc sống?
2. Một số nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả
Câu 1: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 45 mục 2 sgk)
a) Trong các sản phẩm trên, đâu là thứ em mong muốn có? Đâu là thứ em rất cần? Nếu chỉ có một số tiền có hạn không mua được tất cả những thứ em muốn thì em sẽ chọn mua những sản phẩm nào? Vì sao?
b) Nếu chi tiêu tùy tiện, vượt quá mức cho phép sẽ dẫn đến hậu quả gì? Theo em, có cách nào để tránh việc chi tiêu quá mức?
Câu 2: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 45 mục 2 sgk)
a) Vì sao H khó vay tiền của các bạn trong lớp?
b) Theo em, khi vay mượn tiền cần chú ý điều gì? Vì sao?
Câu 3: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 46 mục 2 sgk)
a) Trong đoạn hội thoại trên, chị Hà đã đặt ra mục tiêu tiết kiệm tiền và thực hiện mục tiêu đó như thế nào?
b) Em đã bao giờ đặt mục tiêu tiết kiệm tiền chưa? Nếu có, em đã thực hiện mục tiêu đó như thế nào?
c) Hãy nêu lợi ích của việc đặt mục tiêu tiết kiệm tiền.
Câu 4: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 46 mục 2 sgk)
a) Vì sao tiết kiệm thức ăn, điện, nước,... lại giúp chúng ta tiết kiệm được tiền? Nêu ý nghĩa của việc tiết kiệm thức ăn, điện, nước,... trong cuộc sống?
b) Em hãy nêu cách tiết kiệm thức ăn, điện, nước,... mà em biết.
Câu 5: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 47 mục 2 sgk)
a) Việc làm của Hằng đem lại lợi ích gì?
b) Em hãy kể thêm những vật khác có thể tái chế.
Câu 6: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 47 mục 2 sgk)
a) Em hãy kể tên các sản phẩm học sinh có thể tranh thủ thời gian rảnh, tự làm để bán lấy tiền trong các trường hợp trên.
b) Em hãy giới thiệu thêm những mặt hàng khác mà học sinh ở địa phương em có thể làm để bán.
Câu 7: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 48 mục 2 sgk)
a) Các bạn trong tranh đã làm những việc gì để có thu nhập cá nhân?
b) Em hãy kể thêm những việc học sinh có thể làm phụ giúp bố mẹ vào thời gian rảnh rỗi để có tiền.
Câu 8: Em hãy quan sát các hình ảnh, đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi: (Trang 48 mục 2 sgk)
Theo em, gửi tiền vào ngân hàng mang lại lợi ích gì?
Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a) Học sinh nên tập trung vào học hành, không nên quan tâm đến tiền bạc.
b) Học sinh không nên giữ tiền vì không giữ được tiền cẩn thận và hay chi vào những việc không cần thiết.
c) Tiết kiệm tiền thường chỉ dành cho người chi tiêu quá nhiều.
d) Biết quản lý tiền sẽ có một cuộc sống đủ đầy.
Câu 2: Em có nhận xét gì về hành vi của các bạn dưới đây?
a) Cả tuần vừa rồi K đều nhịn ăn sáng để dành tiền mua cuốn truyện yêu thích.
b) Ngay tuần đầu tiên, H đã dùng hết số tiền mẹ cho để chi tiêu trong cả tháng. Bạn hỏi xin thêm nhưng mẹ từ chối.
c) Tháng nào, Q cũng đặt ra mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền nhất định.
d) B có thói quen ghi ra giấy những thứ cần mua trước khi đi chợ.
Câu 3: Xử lý tình huống:
a) M muốn mua một quả bóng đá giá 100 000 đồng nhưng chỉ có 40.000 đồng. M hỏi vay Q 60 000 đồng và hứa sẽ trả khi được mẹ cho tiền và sẽ cho Q chơi cùng.
Nếu em là Q, em sẽ xử lý thế nào? Vì sao?
b) N vui mừng khoe với các bạn rằng mình vừa được thưởng 200 000 đồng vì thành tích học tập và tích cực phụ giúp mẹ ở xưởng may tuần vừa rồi. Thấy vậy, các bạn muốn N mua kem khao cả nhóm. N lúng túng vì muốn dùng tiền để mua quà tặng bà ngoại và truyện tranh cho em gái.
Theo em, N nên xử sự thế nào?
Câu 4: Mẹ cho em 150.000 đồng để tổ chức sinh nhật cùng 3 người bạn thân. Em sẽ sử dụng số tiền đó như thế nào để có buổi sinh nhật thật vui vẻ và tiết kiệm.
Câu 1: Em hãy lập kế hoạch thực hiện mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền trong một thời gian nhất định theo gợi ý dưới đây và chia sẻ với bố mẹ và các bạn:…
Câu 2: Em hãy lập kế hoạch thực hiện mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền trong một thời gian nhất định theo gợi ý dưới đây và chia sẻ với bố mẹ và các bạn:…
PHẦN II: LỜI GIẢI
QUẢN LÝ TIỀN ( PHẦN 1)
KHÁM PHÁ
Ý nghĩa của việc quản lý tiền hiệu quả
Câu 1
a) Em có nhận xét gì về việc quản lý tiền của Thúy?
Thúy biết lên kế hoạch quản lý tiền của mình một cách rất khoa học, Thúy chỉ tiêu tiền cho những công việc thực sự cần thiết và Thúy biết lên kế hoạch kiếm thêm tiền bằng những công việc phù hợp với năng lực của bản thân. Nhờ vậy mà Thúy giữ được cân bằng trong công việc chi tiêu, quản lý tiền rất hiệu quả.
b) Theo em, việc quản lý tiền hiệu quả có ý nghĩa gì trong cuộc sống?
Quản lý tiền hiệu quả giúp em rèn luyện thói quen chi tiêu hợp lý, tiết kiệm, biết cách kiếm tiền phù hợp với khả năng của mình,... để tạo dựng cuộc sống ổn định, tự chủ và không ngừng phát triển .
Một số nguyên tắc quản lý tiền hiệu quả
Câu 1
a) Trong các sản phẩm trên, đâu là thứ em mong muốn có? Đâu là thứ em rất cần thiết? Nếu chỉ có một số tiền có giới hạn không thể mua được tất cả những thứ em muốn thì em sẽ chọn mua những sản phẩm nào? Vì sao?
Thứ mong muốn có: ví dụ (5), (6), (8), (9), (11),...
Thứ rất cần thiết (nếu chỉ có một số tiền có giới hạn): (1), (4), (8),... Số (1) là do cần ghi vở để phục vụ công việc học tập, số (4 ) vì cần phải ăn đồ để có đủ năng lượng học tập.
b) If chi tiêu tiện ích, vượt quá mức cho phép sẽ dẫn đến hậu quả gì? Theo em, có cách nào để tránh việc chi tiêu quá mức?
Không còn đủ tiền để chi tiêu cho những thứ thực sự cần thiết, khi có những trường hợp phát sinh đột ngột cần tiền thì sẽ không có đủ tiền để chi trả, dẫn đến hậu quả một số bạn có hành vi xấu là ăn trộm tiền, cướp giật...
Để tránh việc chi tiêu quá trình, chúng ta cần cân nhắc kỹ thuật lưỡng tính trước khi mua một thứ đồ gì đó, suy nghĩ kỹ năng xem đó phải có món đồ thực sự cần thiết ở thời điểm hiện tại hay không.
Câu 2
a) Vì sao H khó vay tiền của các bạn trong lớp?
Vì trước đây H đã vay mượn các bạn nhiều lần nhưng không trả đúng hẹn.
b) Theo em, khi vay mượn tiền cần chú ý điều gì? Vì sao?
Phải đảm bảo rằng số tiền mình có khả năng trả lại sau đó, bởi vì vay tiền thoải mái không tiết lộ có thể dẫn đến việc không đủ khả năng trả nợ. Phải lưu ý đến thời điểm đã giao hẹn, nếu người khác không làm lỡ công việc của mình và đánh mất sự tin tưởng của họ.
Câu 3
a) Trong đoạn hội thoại, chị Hà đã đặt mục tiêu tiết kiệm tiền và thực hiện mục tiêu đó như thế nào?
Chị Hà đã xác định được thứ mà chị muốn mua chính là một chiếc áo len để tặng bà => Chị Hà đã lên kế hoạch tiết kiệm từ trước mấy tháng.
Chị đã tiết kiệm bằng số tiền tiêu dùng mà mẹ cho, thay vì mua sách mới và mua nước thì chị đã sử dụng những cuốn sách từ năm trước và tự mang bình nước từ nhà đi => Mỗi tháng đều có một tài khoản tiền nhỏ để cho vào tiết kiệm tiết kiệm.
b) Em đã bảo vệ mục tiêu tiết kiệm tiền chưa? Nếu có, em đã thực hiện các mục tiêu đó như thế nào?
Có một lần em cùng chị gái đi dạo phố. Đi qua một cửa hàng, ở đó bán một đôi giày mà chị gái em rất thích. Vì vài tháng nữa là tới sinh nhật chị, em đã quyết định sẽ tiết kiệm tiền để mua quà tặng bất ngờ cho chị. By vì mỗi tháng mẹ luôn cho em một tài khoản tiền định giá để mua dụng cụ học tập và đồ ăn sáng. Để tiết kiệm tiền, em đã cố gắng dậy sớm và tự động chuẩn bị bữa sáng tại nhà, và sử dụng dụng cụ học thật cẩn thận để hạn chế phải mua mới. Hơn nữa, vì em vẽ tranh rất đẹp nên mỗi khi có thời gian rảnh, em liền vẽ tranh cho các bạn bè và bán lấy tiền. Vì vậy mà sau vài tháng em đã tiết kiệm được đủ tiền mua đôi giày mà chị gái thích và tặng chị vào dịp sinh nhật. Chị gái em rất vui, còn bố mẹ thì xoa đầu và khen em giỏi.
c) Hãy nêu lợi ích của việc thiết lập mục tiêu tiết kiệm tiền.
Đặt mục tiêu tiết kiệm sẽ cho chúng ta động lực để không tiêu tiền hoang phí, biết lên kế hoạch hợp lý để tiêu tiền một cách, hơn nữa còn cho ta động lực để nghĩ ra cách kiếm thêm tiền phù hợp với học và khả năng.
Câu 4
a) Vì sao tiết kiệm thức ăn, điện, nước,... lại giúp chúng ta tiết kiệm được tiền? Ý nghĩa của việc tiết kiệm thức ăn, điện, nước,... trong cuộc sống?
Tiết kiệm thức thức ăn, điện, nước,... giúp chúng ta tiết kiệm được tiền vì thức ăn, điện, nước là những thứ mà chúng ta sử dụng càng nhiều thì càng rẻ tiền để mua => Sử dụng vừa đủ, không lãng phí thức ăn, điện, nước sẽ giúp tiết kiệm tiền.
Nghĩa là:
Tiết kiệm được một khoản tiền đáng kể, có thể dành để chi tiêu cho những công việc cần thiết khác.
Hơn nữa, thức ăn, điện, nước,... là những thứ có hạn, rất nhiều người trên thế giới phải đói đói, không có điện và nước sạch để sử dụng => Chúng ta cần phải sử dụng hợp lý những thứ này nguồn tài nguyên này.
b) Em hãy nêu cách tiết kiệm thức ăn, điện, nước,... mà em biết.
Tiết kiệm thức ăn:
Chỉ mua lượng thức ăn vừa đủ ăn.
Cố gắng ăn hết, không bỏ phí thức ăn.
Phần thức ăn còn thừa mà có thể bảo quản được thì cửa hàng đi để hôm nay ăn tiếp, hỗ trợ phí phạm.
Tiết kiệm điện:
Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.
Chỉ bật bình nóng lạnh 15 phút trước khi sử dụng và tắt đi trong khi sử dụng, vừa để tiết kiệm điện vừa đảm bảo an toàn cho bản thân.
Tiết kiệm nước:
Chỉ sử dụng nước khi cần thiết, không phí phạm nước sạch vào các mục tiêu để vui chơi, đùa nghịch.
Có thể tiết kiệm nước đã qua sử dụng (nước rửa rau,...) dùng để rửa sân, rửa xe,...
Câu 5
a) Công việc của Hằng lại lợi ích gì?
Giúp bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải; giúp Hằng kiếm thêm tiền phụ giúp bố mẹ và giúp đỡ người khác.
b) Hãy kể thêm những vật khác có thể tái chế.
Quần áo cũ
Các-tổng
Giấy báo cũ
Bao bì thực phẩm bằng nhựa, giấy
Kim loại, thủy tinh, gỗ & nhựa
Câu 6
a) Hãy kể tên các sản phẩm học sinh có thể tranh thủ thời gian miễn phí, tự làm để bán lấy tiền trong các trường hợp trên.
Hình 1: Bánh ngọt
Hình 2: Các hạng mục được làm từ len
b) Hãy giới thiệu thêm những mặt hàng khác mà học sinh ở địa phương em có thể làm để bán.
Tranh tự vẽ
Đồ ăn vặt (sữa chua, trà sữa, bánh mì...)
Thiệp thủ công
Vòng tay, vòng cổ,...
Câu 7
a) Các bạn trong cuộc tranh đã làm những công việc gì để có đầu vào cá nhân?
Hình 1: Phụ giúp bố mẹ việc làm nhà bằng cách cho gà ăn.
Hình 2: Phụ trợ đánh giá tài liệu máy tính.
b) Hãy kể thêm những công việc học sinh có thể làm phụ giúp bố mẹ vào thời gian rảnh rỗi để có tiền.
Phụ kiện giúp việc nhà: lau lau nhà cửa, rửa bát, giặt phơi quần áo,...
Giúp mẹ đi chợ
Phụ giúp bố mẹ bán hàng
Câu 8
Gửi tiền vào ngân hàng trước khi hết sẽ giúp hạn chế việc tiêu tiền một cách hoang phí. Ngoài ra, gửi tiền vào ngân hàng sẽ chọn một khoản tiền lãi hàng tháng.
QUẢN LÝ TIỀN ( PHẦN 2)
LUYỆN TẬP
Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến dưới đây? Vì sao?
a) Học sinh nên tập trung vào học hành, không nên quan tâm đến tiền bạc.
Không đồng ý. Bởi vì học sinh dù biết cách quản lý tiền bạc từ sớm sẽ trang được là một kỹ năng quan trọng cho cuộc sống sau này và cũng có thể giúp đỡ gia đình.
b) Học sinh không nên giữ tiền vì không được giữ tiền cẩn thận và hay chi vào những công việc không cần thiết.
Không đồng ý. Học sinh không biết giữ tiền cẩn thận hoặc chi tiêu vào những thứ không cần thiết là không được bố mẹ, thầy cô dạy bảo, khuyên răn đúng cách. Nếu được hướng dẫn tốt, việc học sinh giữ một khoản tiền vừa đủ sẽ giúp họ học cách quản lý tài chính và tiết kiệm.
c) Tiết kiệm tiền thường xuyên dành riêng cho người tiêu dùng quá nhiều.
Không đồng ý. Mọi người đều cần biết cách tiết kiệm tiền vì tiết kiệm tiền giúp ta chi tiêu hợp lý, khoa học và dành được một khoản tiền cho những lúc có sự cố đột xuất.
d) Biết quản lý tiền sẽ có một cuộc sống đủ đầy.
Đồng ý. Biết quản lý tiền giúp ta không phải lo lắng về việc thiếu thốn và có thể tạo ra một cuộc sống đầy đủ và ổn định hơn.
Câu 2: Em có nhận xét gì về hành động của các bạn dưới đây không?
a) Cả tuần vừa rồi K đều rảnh rỗi để dành tiền mua truyện yêu thích.
Cách tiết kiệm này không hợp lý, khoa học. Nhịn ăn sáng là một công việc có hại cho sức khỏe, có thể dẫn đến bệnh tật.
b) Ngày đầu tuần đầu tiên, H đã dùng hết số tiền mẹ cho để chi tiêu trong cả tháng. Bạn hỏi xin thêm nhưng mẹ từ chối.
H là người không biết cách quản lý tiền. H chi tiêu không hợp lý và không có kế hoạch tiết kiệm, tạo ra chi tiêu vượt quá số tiền đã được cấp.
c) Trong tháng này, Q cũng thiết lập mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền nhất định.
Q là người biết cách quản lý tiền. Q có thói quen lập kế hoạch tiết kiệm mỗi tháng, giúp chi tiêu hợp lý và có phòng dự phòng cho các vấn đề cần thiết.
d) B có thói quen ghi ra giấy những thứ cần mua trước khi đi chợ.
B là người biết cách quản lý tiền. Việc sao chép trước các món cần mua sẽ giúp tránh mua những thứ không cần thiết, giúp tiết kiệm và tránh lãng phí.
Câu 3: Xử lý vấn đề:
a) M muốn mua một quả bóng đá giá 100.000 đồng nhưng chỉ có 40.000 đồng. M hỏi vay Q 60.000 đồng và hứa sẽ trả khi được mẹ cho tiền và sẽ cho Q chơi cùng. Nếu em là Q, em sẽ xử lý thế nào? Vì sao?
Nếu M là người biết giữ chữ tín và thường giữ lời hứa, em sẽ đồng ý cho M vay tiền vì tin rằng M sẽ trả lời hẹn. Tuy nhiên, nếu M thường chi tiêu hoang phí, em sẽ không đồng ý và Khuyên M nên tiết kiệm, tránh tiêu dùng vào những thứ không cần thiết.
b) N vui mừng khỏe mạnh với các bạn rằng mình vừa được khen thưởng 200.000 đồng vì thành tích học tập và tích cực phụ giúp mẹ ở bồn tắm tuần vừa rồi. Thấy vậy, các bạn muốn N mua kem khao cả nhóm. Nung tự do muốn dùng tiền để mua quà tặng ngoại và truyện tranh cho em gái. Theo em, nên xử lý thế nào?
Bạn nên giải thích rằng số tiền này đã được dự định dùng để mua quà tặng cho bà ngoại và em gái, do đó bạn không thể chi cho việc mua kem khao cả nhóm. Đồng thời, N có thể hẹn các bạn vào một dịp khác để cùng vui chơi mà không ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính chính của mình.
Câu 4: Mẹ cho em 150.000 đồng để tổ chức sinh nhật cùng 3 người bạn. Em sẽ sử dụng số tiền đó như thế nào để có buổi sinh nhật thực sự vui vẻ và tiết kiệm?
Em có thể lên kế hoạch mua đồ tự làm bánh, chuẩn bị nước trái cây để tiết kiệm chi phí. Chia nhau chuẩn bị các món ăn, cùng nhau trò chuyện và chơi các trò chơi sẽ tạo ra không khí vui vẻ, ấm áp mà vẫn tiết kiệm.
VẬN DỤNG
Câu 1: Lập kế hoạch thực hiện mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền trong thời gian nhất định.
Kế hoạch bán nước trái cây tại hội chợ của trường ngày 26/3!
- Thành viên thực hiện:
1/ Nguyễn Mai Anh 2/ Trần Mai Trang
3/ Dương Thu Huyền 4/ Trần Thu Phương.
- Mặt hàng sẽ bán: nước ép trái cây
- Những đồ dùng/ vật dụng cần chuẩn bị:
+ Dụng cụ: Dao, máy ép hoa quả, máy vắt cam, cốc giấy, găng tay, giấy ăn, thùng đựng đá giữ nhiệt…
+ Nguyên liệu: dưa hấu, cam, dứa, đá lạnh
- Phân công chuẩn bị:
Dụng cụ hoặc nguyên liệu | Số lượng cần | Mua/ Tự chuẩn bị (mang từ nhà đi) | Thành viên đảm nhiệm | |
Mua | Tự chuẩn bị | |||
Máy ép hoa quả | 2 chiếc |
| X | Mai Anh |
Máy vắt cam | 1 chiếc |
| X | |
Cốc giấy 200ml | 100 chiếc | X |
| |
Găng tay ni-lông | 1 hộp
| X |
| Mai Trang
|
Dao gọt hoa quả | 3 |
| X | |
Thùng đựng đá giữ nhiệt | 1 thùng |
| X | |
Giấy ăn | 2 hộp | X |
| Thu Huyền |
Dưa hấu | 15 kg | X |
| |
Cam | 10 kg | X |
| |
Dứa | 10 kg | X |
| Thu Phương |
Đá lạnh | 3 bịch | X |
|
- Dự trù kinh phí thực hiện:
Dụng cụ hoặc nguyên liệu | Số lượng | Đơn giá dự kiến | Chi phí dự kiến | Thành viên đảm nhiệm |
Cốc giấy 200ml | 100 chiếc | 60.000/ 100 chiếc | 60.000 | Mai Anh |
Găng tay ni-lông | 1 hộp | 10.000/ hộp | 10.000 | Mai Trang |
Giấy ăn | 2 hộp | 20.000/ hộp | 40.000 | Thu Huyền |
Dưa hấu | 15 kg | 10.000/ kg | 150.000 | |
Cam | 10 kg | 10.000/ kg | 100.000 | |
Dứa | 10 kg | 15.000/kg | 150.000 | Thu Phương |
Đá lạnh | 3 bịch | 10.000/ bịch | 30.000 | |
Tổng | 540.000 |
|
- Dự kiến giá bán sản phẩm:
+ Nước ép dưa hấu – 20.000/ ly.
+ Nước ép dứa – 30.000/ ly
+ Nước ép cam – 20.000/ ly.
Câu 2: Lập kế hoạch thực hiện mục tiêu tiết kiệm một khoản tiền trong thời gian nhất định.
Em muốn tiết kiệm 1.000.000 đồng trong 3 tháng. Cách thực hiện sẽ là tiết kiệm từ tiền tiêu tiêu, làm cộng tác viên cho các tạp chí học tập, thu gom vật liệu và bán chúng. Em sẽ theo dõi các khoản chi tiêu để đảm bảo tiết kiệm đủ số tiền mục tiêu.