Câu 1: Em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và thảo luận
a) Em hãy liên kết các hình ảnh trên thành một câu chuyện về mối quan hệ trong gia đình và vai trò của gia đình đối với mỗi thành viên.
b) Theo em, gia đình là gì? Gia đình có vai trò như thế nào đối với mỗi người?
Câu 2: Em hãy đọc thông tin (trang 62 mục 1 sgk) và trả lời câu hỏi
a) Theo em, Bác Hồ muốn nhấn mạnh điều gì trong thông tin trên?
b) Em hãy cho biết gia đình có vai trò như thế nào đối với xã hội?
2. Quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình
Câu 1: Em hãy đọc các thông tin, trường hợp dưới đây (trang 63, 64 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy dựa vào những nội dung trong thông tin để nhận xét về suy nghĩ và hành động của các thành viên trong gia đình H.
b) Theo em, pháp luật nước ta quy định như thế nào về quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con?
Câu 2: Em hãy đọc câu chuyện dưới đây (trang 64, 65 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy cho biết câu chuyện trên đã nói đến những mối quan hệ nào trong gia đình của Ninh? Em có nhận xét gì về suy nghĩ, việc làm của bà cháu Ninh?
b) Theo em, pháp luật nước ta quy định như thế nào về quyền và nghĩa vụ giữa ông bà và cháu?
Câu 3: Em hãy đọc các câu ca dao, tục ngữ dưới đây (trang 65 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy cho biết các câu ca dao, tục ngữ trên có ý nghĩa như thế nào đối với anh chị em trong gia đình.
b) Theo em, quyền và nghĩa vụ của anh chị em trong gia đình được thể hiện như thế nào trong các câu ca dao, tục ngữ trên?
3. Thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình
Câu 1: Em hãy đọc trường hợp dưới đây (trang 66 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi:
a) Theo em, trong các trường hợp trên, những ai đã thực hiện đúng, ai thực hiện chưa đúng quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình? Vì sao?
b) Là thành viên trong gia đình, em đã thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình như thế nào?
Câu 2: Em hãy đọc bài đồng dao dưới đây (trang 66 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi:
Theo em, nhân vật “Ta" trong bài đồng dao đã thực hiện bổn phận của mình trong gia đình như thế nào? Điều em học được qua bài đồng dao trên là gì?
LUYỆN TẬP
Câu 1: Em hãy chia sẻ với các bạn về gia đình của mình (các thành viên, tình cảm, sự quan tâm, cảm thông)
Câu 2: Em hãy nêu ý nghĩa của câu ca dao sau: Thuận vợ, thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn.
Câu 3: Vào kì nghỉ hè này, M dự định sẽ về ở với ông bà một thời gian, nhưng bố mẹ của M lại muốn M học thêm một số môn.
a) Em hãy nhận xét việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của bố mẹ M.
b) Nếu là M, em sẽ nói với bố mẹ như thế nào?
Câu 4: G là cháu duy nhất trong gia đình nên được ông bà chiều chuộng. Ông bà nói với G: Cháu chỉ cần học giỏi, những việc khác đã có ông bà và bố mẹ cháu lo.
a) Em nhận xét như thế nào về sự quan tâm, chăm sóc của ông bà đối với G?
b) Nếu là G, em sẽ ứng xử như thế nào với ông bà?
VẬN DỤNG
Câu 1: Em hãy cùng bạn lập kế hoạch tổ chức một buổi tọa đàm về chủ đề “Quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình” theo các gợi ý sau (Mục đích, nội dung, thời gian, địa điểm tổ chức, thành phần tham gia,...)
Câu 2: Em hãy cùng bạn thiết kế tập san hoặc báo tường về chủ đề gia đình.
PHẦN II: LỜI GIẢI
KHÁM PHÁ
Gia đình và vai trò của gia đình
Câu 1: Hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và thảo luận
a) Hãy liên kết các hình ảnh thành một câu chuyện về mối quan hệ trong gia đình và vai trò của gia đình đối với mỗi thành viên.
Mối quan hệ trong gia đình có thể được coi là một sự kiện chuỗi tương tác giữa các thành viên trong các câu chuyện cụ thể, có thể tạo ra tình yêu thương, quan tâm và hỗ trợ lẫn nhau. Gia đình không chỉ là nơi sinh ra và nuôi dưỡng mỗi người mà còn là nơi gắn kết các thành viên lại với nhau. Mỗi thành viên trong gia đình đều có vai trò riêng, từ việc chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng đến việc hỗ trợ tinh thần cho nhau trong các khó khăn và thử thách. Vai trò của gia đình là đảm bảo cho mỗi thành viên cảm nhận được sự yêu thương, bảo vệ và tạo ra một môi trường lành mạnh để phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần.
b) Theo em, gia đình là gì? Gia đình có vai trò như thế nào cho mỗi người?
Gia đình là một tập hợp các thành viên có mối quan hệ huyết thống hoặc quan hệ nuôi dưỡng, có quyền và nghĩa vụ pháp lý đối chọi nhau. Gia đình đóng vai trò trò chơi vô cùng quan trọng đối với mỗi người, bởi vì gia đình là nơi hình thành nhân cách, nơi học hỏi các giá trị sống cơ bản và là cơ sở vững chắc trong cuộc sống. Mỗi thành viên trong gia đình đều có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì tình yêu thương, sự hòa thuận, chăm sóc lẫn nhau, đặc biệt là khi đối mặt với khó khăn.
Câu 2: Em hãy đọc thông tin (trang 62 mục 1 sgk) và trả lời câu hỏi
a) Theo em, Bác Hồ muốn nhấn mạnh điều gì trong thông tin trên?
Bác Hồ muốn nhấn mạnh rằng gia đình là nền tảng cơ bản và quan trọng nhất trong cuộc sống. Một gia đình hạnh phúc, yêu thương và hòa thuận sẽ góp phần tạo nên một xã hội tốt đẹp. Bác Hồ khẳng định rằng chỉ khi các thành viên trong gia đình biết yêu thương và chăm sóc nhau thì xã hội mới có thể phát triển mạnh mẽ.
b) Em hãy cho biết gia đình có vai trò như thế nào đối với xã hội?
Gia đình có vai trò quan trọng trong việc giáo dục, hình thành những người có đạo đức và trách nhiệm. Một gia đình hạnh phúc và mạnh mẽ sẽ tạo ra những công dân có ích cho xã hội, có khả năng đóng góp cho sự phát triển của cộng đồng. Gia đình cũng là nơi bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa, truyền thống của dân tộc.
Quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của thành viên trong gia đình
Câu 1: Hãy đọc các thông tin hợp lý dưới đây (trang 63, 64 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi
a) Hãy dựa vào những nội dung trong thông tin để nhận xét về suy nghĩ và hành động của các thành viên trong gia đình H.
Các thành viên trong gia đình H có thể thực hiện sự quan tâm và trách nhiệm đối với nhau. Tuy nhiên, trong trường hợp của bố H, công việc chưa được thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người chồng và người cần được nhận lại. Đặc biệt, mỗi thành viên trong gia đình đều phải thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, không chỉ về chất mà còn về tinh thần, đặc biệt là trong công việc giáo dục và chăm sóc lẫn nhau.
b) Theo em, pháp luật nước ta quy định như thế nào về quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con?
Pháp luật Việt Nam quy định quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng là bình đẳng, cả hai đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc xây dựng gia đình, nuôi dạy con cái, và duy trì hòa thuận trong gia đình. Vợ chồng có trách nhiệm với nhau trong công việc chia sẻ công việc, chăm sóc nhau và tôn trọng nhau. Cha mẹ có nghĩa vụ nuôi con cái, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của con, tôn trọng và yêu thương con cái. Con cái có quyền được yêu thương và chăm sóc, đồng thời có nghĩa vụ kính trọng, hậu thảo với cha mẹ.
Câu 2: Em hãy đọc câu chuyện dưới đây (trang 64, 65 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi
a) Em hãy cho biết câu chuyện trên đã nói đến mối quan hệ nào trong gia đình Ninh? Em có nhận xét gì về suy nghĩ, công việc của bà cháu Ninh?
Câu chuyện nói đến quan hệ giữa bà và Ninh, giữa bố mẹ và Ninh. Bà của Ninh rất yêu thương và lo lắng cho cháu, trong khi Ninh cũng có thể hiện ra sân vườn và sự yêu thương bà. Mối quan hệ giữa bà và cháu rất gắn bó và ấm áp, giúp Ninh cảm nhận được tình yêu thương vô điều kiện. Suy nghĩ và hành động của bà cháu Ninh có thể hiện sự quan tâm và chăm sóc tình yêu với nhau, là tấm kính về tình yêu gia đình.
b) Theo em, pháp luật nước ta quy định như thế nào về quyền và nghĩa vụ giữa ông bà và cháu?
Pháp luật định ông bà có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cháu, đồng thời ông bà phải sống mẫu mực và là tấm gương cho con cháu nội theo. Cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc và chăm sóc ông bà khi cần thiết, có thể hiện rõ sự tôn vinh và tôn trọng đối với công lao của ông bà.
Câu 3: Em hãy đọc các câu ca dao,tiếp tục ngữ pháp dưới đây (trang 65 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi
a) Em hãy cho biết các câu ca dao,tiếp tục ngữ trên có ý nghĩa như thế nào đối với anh chị em trong gia đình?
Câu ca dao,tiếp tục thể hiện tình yêu thương, gắn kết giữa các anh chị em trong gia đình. Chúng tôi nhấn mạnh sự quan trọng của việc hòa thuận, giúp đỡ và chăm sóc nhau, đặc biệt là trong những lúc khó khăn. Gia đình là nơi giúp các thành viên có thể dựa vào nhau, cùng nhau vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống.
b) Theo em, quyền và nghĩa vụ của anh chị em trong gia đình có thể hiện ra như thế nào trong các câu ca dao, Continue ngữ trên?
Quyền và nghĩa vụ của anh chị em trong gia đình là quyền được yêu thương, chăm sóc, giúp đỡ lẫn nhau. Đồng thời, các thành viên trong gia đình, đặc biệt là anh chị em, có nghĩa vụ đối xử với nhau bằng sự tôn trọng, hỗ trợ khi cần thiết và bảo vệ nhau trong mọi tình huống.
Thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân ở gia đình
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 66 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi
a) Theo em, trong các trường hợp trên, những ai đã thực hiện đúng, ai thực hiện chưa đúng quyền và nghĩa vụ của công dân ở gia đình? Vì sao?
Trong các trường hợp trên, bạn thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ khi yêu thương, quan tâm và giúp đỡ cha mẹ. Còn anh P chưa thực hiện đúng khi không tôn trọng ý kiến của vợ mình, điều này trái với nguyên tắc bình đẳng trong gia đình. Bố mẹ Y thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ khi yêu thương và tôn trọng con cái. Bạn Q chưa thực hiện đúng khi không giúp đỡ gia đình, không quan tâm đến em khi bố mẹ vắng nhà. Ông bà K thực hiện đúng khi yêu thương và chăm sóc cháu, nhưng K chưa thực hiện đúng khi không lắng nghe lời ông bà nhắc nhở.
b) Là thành viên trong gia đình, em đã thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình như thế nào?
Là thành viên trong gia đình, thực hiện quyền và nghĩa vụ bằng cách chăm sóc, học giỏi, giúp đỡ bố mẹ công việc nhà, chăm sóc em và tôn trọng các thành viên trong gia đình.
Câu 2: Em hãy đọc bài đồng dao dưới đây (trang 66 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi
Nhân vật Ta trong bài đồng dao đã thực sự là một phần của mình trong gia đình như thế nào? Điều em học được qua bài đồng dao là gì?
Nhân vật “Ta” đã thực hiện bổn phận của mình bằng cách chủ động lo toàn công việc trong gia đình, từ việc nấu cơm cho đến các công việc khác, đảm bảo cho gia đình được ấm no, hạnh phúc. Qua bài đồng dao này, em học được rằng mỗi người trong gia đình đều có nghĩa vụ và trách nhiệm với gia đình, phải tự giác thực hiện bộ phận của mình để gia đình luôn hòa thuận, hạnh phúc.
LUYỆN TẬP
Câu 1: Gia đình của em gồm 4 người: bố, mẹ, anh trai và em. Bố mẹ bảo quan tâm, chăm sóc các con chug, bên cạnh động viên mỗi khi các thành viên trong gia đình gặp khó khăn. Anh trai chăm sóc, học giỏi, thường xuyên giúp đỡ bố mẹ làm việc nhà và chăm sóc em mỗi khi bố mẹ vắng nhà.
Câu 2: "Thuận vợ, thuận chồng, vỗ biển Đông cạn" có ý nghĩa là chỉ cần vợ chồng đồng lòng, bên cạnh nhau động viên những lúc khó khăn nhất, chia sẻ cùng nhau, cùng nhau thực hiện, cùng nhau vượt qua, thì nghĩ gì có thể chia sẻ hạnh phúc gia đình, làm việc gì cũng thành công.
Câu 3: a) Bố mẹ của M quan tâm đến con sai cách, kỳ nghỉ hè là thời gian để nghỉ nghỉ nhưng lại bắt M học và không tôn giáo quyết định của M. b) Nếu em là M, em sẽ thuyết bố mẹ rằng ông bà đã nhiều tuổi, vì vậy dù bất cứ khi nào có thời gian thì hãy ở bên cạnh ông bà để ông bà được vui vẻ, đỡ nhớ con cháu. Em hứa khi vào năm học sẽ tập trung và chăm chỉ học tập hơn nữa để đạt được thành tích cao.
Câu 4: a) Sự quan tâm, yêu thương G của ông bà là chưa đúng. Bởi vì một đứa trẻ dù chỉ tập trung vào học không quan tâm thứ gì khác thì đến khi lớn lên kỹ xã hội của trẻ con đó sẽ rất thân thiện, khó hòa nhập và khả năng tự lập thân thiện. b) Nếu em là G, em sẽ nói với ông bà rằng em rất yêu thương ông bà nên ông bà hãy để em giúp ông bà những công việc nhỏ trong nhà, và mong ông bà sẽ dạy em những công việc em chưa biết làm nhỏ rau, nấu ăn,...
VẬN ĐỘNG
Câu 1: Mục đích: Nâng cao sự hiểu biết về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình. Nội dung: Trình bày các điểm chú ý, nội dung quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình. Giải thích, giải đáp những thắc mắc. Tham khảo các vấn đề liên quan đến quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình. Thời gian:Ngày sinh hoạt lớp (11h, thứ 7) Địa điểm: Lớp học Thành phần: Các thành viên của lớp
Câu 2: Hãy cùng bạn thiết kế tập san hoặc báo cáo về chủ đề gia đình.
