1. Khái niệm tệ nạn xã hội và các loại tệ nạn xã hội
Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:
a) Theo em, mỗi hình ảnh trên nói về điều gì? Hãy chỉ ra điểm chung của các hình ảnh đó.
b) Tệ nạn xã hội là gì? Em hãy kể tên những tệ nạn xã hội phổ biến.
2. Nguyên nhân dẫn đến tệ nạn xã hội
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 52 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy cho biết những nguyên nhân nào dẫn đến T nghiện ma tuý, K tụ tập đánh bài?
b) Theo em, còn những nguyên nhân nào khác dẫn đến các tệ nạn xã hội của con người?
3. Hậu quả của tệ nạn xã hội
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 53 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy liệt kê hậu quả của việc đua xe đối với H và vợ chồng anh K?
b) Hành vi đánh bạc, cá độ và sử dụng chất kích thích gây nghiện đã dẫn đến hậu quả gì đối với N và gia đình?
c) Hãy chia sẻ hậu quả của tệ nạn xã hội mà em biết.
LUYỆN TẬP
Câu 1: Hành vi nào dưới đây là tệ nạn xã hội?
A. Anh Q thường xuyên sử dụng ma tuý.
B. Chị M không xa lánh người bị nhiễm HIV.
C. Bạn T luôn thực hiện nghiêm túc các nội quy của nhà trường.
D. Anh C thường tham gia đánh bạc cùng bạn bè.
E. Bạn H đã từ chối việc hút thuốc lá khi bị bạn bè dụ dỗ.
G. Bà N thường mời thầy cúng đến giải hạn khi các con mình bị ốm.
Câu 2: Theo em, học sinh có thể mắc phải những tệ nạn xã hội nào? Hãy liệt kê nguyên nhân và hậu quả của các tệ nạn xã hội đó.
Câu 3: Gia đình M sống ở một vùng quê nên còn nhiều khó khăn. Mỗi lần các em của M bị ốm, bố mẹ không đưa đến trạm y tế xã mà lại mời thầy cúng đến nhà làm lễ mong cho các em khỏi bệnh.
a) Theo em, nguyên nhân nào dẫn tới hành vi của bố mẹ M? Hậu quả của hành vi đó là gì?
b) Nếu là M, em sẽ làm gì để ngăn cản hành vi của bố mẹ?
Câu 4: Một số bạn trong lớp của H đã xem các video về đánh bài ăn tiền trên mạng xã hội. Do tò mò, các bạn có ý định rủ nhau tụ tập cùng chơi bài.
Nếu là H trong tình huống trên em sẽ làm gì?
VẬN DỤNG
Câu 1: Em hãy lựa chọn một tệ nạn xã hội phổ biến nhất ở địa phương để thiết kế một sản phẩm tuyên truyền về hậu quả của tệ nạn xã hội theo gợi ý…
Câu 2: Em hãy tìm hiểu các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội và trình bày trước lớp dưới dạng bảo ảnh clip hoặc tiểu phẩm.
PHẦN II: LỜI GIẢI
KHÁM PHÁ
Khái niệm tiền tệ nạn xã hội và các loại tiền tệ nạn xã hội
Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:
a) Theo em, mỗi hình ảnh trên nói về điều gì? Please chỉ ra điểm chung của các hình ảnh đó.
Các hình ảnh mô tả những hành vi tiêu cực và sai trái trong xã hội. Hình ảnh đầu tiên liên quan đến hành vi đua xe trái phép, hình ảnh thứ hai phản ánh công việc tham gia vào các trò chơi cờ bạc ăn tiền, hình ảnh thứ ba là một hành động mê tín dị dịch và hình ảnh cuối cùng là cá độ trong trò chơi điện tử. Điểm chung của tất cả các hình ảnh này là chúng đều phản ánh những hành vi vi phạm đạo đức xã hội và luật pháp, đồng thời khắc phục hậu quả nghiêm trọng đối với cá nhân, gia đình và cộng đồng.
b) Khủng hoảng xã hội là gì? Hãy kể tên những loại tiền tệ xã hội phổ biến.
Tệ nạn xã hội là những hành vi vi phạm đạo đức xã hội và luật pháp, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân, gia đình và xã hội. Những loại tiền tệ xã hội này thường được xem là những hành vi sai lệch, không kèm theo chuẩn mực đạo đức hoặc pháp luật của xã hội, và trở thành mối đe dọa vững chắc để đảm bảo ổn định và phát triển của cộng đồng. Các loại tiền tệ xã hội phổ biến bao gồm ma túy, cờ bạc, mại dâm, mê tín dị chất, đua xe trái phép và cá độ.
Nguyên nhân dẫn đến tệ nạn tiền tệ
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 52 mục 2 SGK) và trả lời câu hỏi:
a) Hãy cho biết những nguyên nhân nào dẫn đến nghiện ma túy, K tụ tập bài?
Nguyên nhân dẫn đến ma túy và K tụ tập bài đánh giá là sự thiếu hiểu biết, tò mò và ảnh hưởng từ bạn bè xấu. Có thể được kéo vào công việc sử dụng ma túy do ham muốn tìm kiếm cảm giác mới lạ hoặc thiếu giáo dục và hỗ trợ từ gia đình. Còn K có thể tham gia đánh bài vì thiếu quan tâm và giám sát từ gia đình, đồng thời có thể bị ảnh hưởng từ môi trường sống không lành mạnh.
b) Theo em, còn những nhân vật nào khác dẫn đến các loại tiền tệ mà con người gặp phải không?
Các nguyên nhân dẫn đến tệ nạn xã hội có thể dẫn đến từ nhiều yếu tố khác nhau. Một trong những nguyên nhân phổ biến là sự thiếu hiểu biết, ham chơi và đua đòi trong thanh thiếu niên, khi mà các em chưa có đủ nhận thức về các hành vi sai trái. Bên rìa đó, những người có hoàn cảnh gia đình thiếu quan tâm, chăm sóc và giáo dục đúng đắn cũng dễ dàng bị kéo vào các tệ nạn xã hội. Ngoài ra, thiếu môi trường vui chơi, giải trí lành mạnh và là bạn bè ví dụ, người kéo cũng là những nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc con người rơi vào tệ nạn xã hội.
Hậu quả của tệ nạn tệ hại
Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 53 mục 3 SGK) và trả lời câu hỏi:
a) Hãy liệt kê hậu quả của việc đua xe đối với H và vợ chồng anh K?
Việc đua xe trái phép đã khiến H trở thành nguyên nhân gây tai nạn giao thông, gây tổn thất về sức khỏe và có thể dẫn đến việc xử lý luật. Còn vợ chồng anh K thì gặp phải hậu quả nặng nề khi bị thương vì nặng tham gia vào cuộc đua xe này. Điều này cho thấy hậu quả của việc tham gia vào các tệ nạn xã hội như trái xe đua có thể gây ra những tổn hại nghiêm trọng về chất liệu và tinh thần.
b) Hành vi đánh bạc, tốc độ và sử dụng chất kích thích gây nghiện dẫn đến hậu quả gì đối với N và gia đình?
Hành vi đánh bạc, cá độ và sử dụng chất kích thích gây nghiện gây ra N và gia đình gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng. Những thói quen này làm suy giảm sức khỏe, phá vỡ hạnh phúc gia đình, và gây ra những thất bại lớn về kinh tế. Ngoài ra, nó còn dẫn đến sự suy giảm về mặt tinh thần và trí tuệ, tạo cho mối quan hệ trong gia đình trở nên căng thẳng và rạn nứt.
c) Hãy chia sẻ hậu quả của tệ nạn xã hội mà em biết.
Tệ nạn xã hội gây ra những hậu quả nghiêm trọng, có lợi cho sức khỏe đến cuộc sống cá nhân, gia đình và xã hội. Các hậu quả có thể bao gồm suy giảm sức khỏe do sử dụng ma túy, thuốc nghiện lá hoặc các chất kích thích khác; gây mất mát về tài chính và tan hạnh phúc gia đình do cờ bạc và cá độ; ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội và gây nguy hiểm cho cộng đồng. Hơn nữa, tệ nạn xã hội còn làm mất đi những giá trị đạo đức, gây rối loạn trật tự xã hội, và làm suy yếu những chuẩn mực của xã hội.
LUYỆN TẬP
Câu 1: Hành động nào dưới đây là tiền tệ xã hội?
A. Anh Q thường xuyên sử dụng ma túy.
B. Chị M không xa người bị nhiễm HIV.
C. Bạn luôn thực hiện nghiêm túc các nội quy của nhà trường.
D. Anh C thường xuyên tham gia đánh bạc cùng bạn bè.
E. Bạn H đã từ chối việc hút thuốc lá khi bị bạn bè dụ dụ.
G. Bà N thường mời thầy cúng đến giải hạn khi các con mình bị ốm.
Trả lời: Những hành vi được cho là tệ nạn xã hội trong các câu hỏi trên bao gồm A, D và G. Một liên quan đến công việc sử dụng ma dược, một hành vi tệ nạn phổ biến. D phản ánh hành động đánh bạc cũng là một loại tiền tệ xã hội. Nói về mê tín dị dịch, hành vi này cũng được coi là một loại tiền tệ xã hội vì vi phạm các giá trị học và xã hội.
Câu 2: Theo em, học sinh có thể mắc phải những tệ nạn xã hội nào? Vui lòng liệt kê các nhân và hậu quả của các loại tiền tệ đó.
Học sinh có thể mắc phải các loại tệ nạn xã hội như ma túy, cờ bạc, nghiện thuốc lá, nghiện trò chơi điện tử. Nguyên nhân có thể đến từ sự thiếu hiểu biết, bị bạn bè kéo rê, kéo dài, tò mò, thiếu quan tâm giáo dục từ gia đình hoặc môi trường sống không lành mạnh. Hậu quả của tệ nạn này có thể là làm suy giảm sức khỏe, thay đổi tâm lý, ảnh hưởng đến học tập và cuộc sống cá nhân, phá vỡ mối liên hệ quan hệ xã hội và gây ra các vấn đề giải pháp.
Câu 3: Gia đình M sống ở một vùng quê nên còn nhiều khó khăn. Mỗi lần các em của M bị ốm, bố mẹ không đưa đến trạm y tế xã mà mời thầy cúng đến nhà làm lễ mong cho các em khỏi bệnh.
a) Theo em, nguyên nhân nào dẫn tới hành vi của Bố mẹ M? Hậu quả của hành động đó là gì?
Nguyên nhân có thể là do thiếu hiểu biết, làm hoàn cảnh gia đình khó khăn và thiếu sự tiếp cận với các dịch vụ y tế hiện đại. Hậu quả của hành vi này có thể là những em không được chữa trị kịp thời, dẫn đến nguy cơ sức khỏe béo phì, và việc mời thầy cúng làm lễ củng cố thêm niềm tin vào mê tín dị dịch, làm giảm hiệu quả của việc chữa trị khoa học.
b) Nếu là M, em sẽ làm gì để ngăn cản hành vi của bố mẹ?
Nếu là M, em sẽ giải quyết với mẹ rằng việc mời thầy cúng để chữa bệnh là không đúng và có thể gây hại cho sức khỏe của các em. Em sẽ khuyên bố mẹ đưa các em đến bác sĩ để được mong đợi và điều trị kịp thời.
Câu 4: Một số bạn trong lớp của H đã xem các video về đánh bài ăn tiền trên mạng xã hội. Do tò mò, các bạn có ý định rủ nhau tụ tập chơi bài.
Nếu H trong vấn đề trên em sẽ làm gì?
Nếu là H, em sẽ giải thích cho các bạn hiểu rằng đánh bài ăn tiền là hành vi của tệ nạn cờ bạc và là vi phạm pháp luật. Em sẽ khuyên các bạn bỏ ý định này và báo cáo vấn đề này lên thầy cô giáo để có giải pháp xử lý kịp thời.
VẬN DỤNG
Câu 1: Em nên chọn một loại tiền tệ xã hội phổ biến nhất ở địa phương để thiết kế một sản phẩm tuyên truyền về hậu quả của tiền tệ xã hội theo mẹo ý…
Câu 2: Em hãy tìm hiểu các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội và trình bày trước lớp dưới dạng clip bảo mật hoặc tiểu sản phẩm.
Các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội bao gồm các điều khoản nghiêm trọng của hành vi đánh bạc, ma túy, mại dâm và người kéo khác tham gia vào các tệ nạn này. Người vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật, bao gồm cả việc áp dụng các biện pháp giáo dục và điều trị cho người nghiện.
