I. Khái niệm
II. Các phương pháp nhân giống vô tính
CH1: Trình bài kĩ thuật giâm cành một loại cây trồng phổ biến ở địa phương em.
III. Nhân giống bằng phương pháp giâm cành
CH1: Thực hiện giâm cành cho một đối tượng cây trồng phù hợp ở gia đình hoặc địa phương em
PHẦN II: LỜI GIẢI THAM KHẢO
Nhân giống vô tính là phương pháp nhân giống cây trồng không thông qua hạt giống, mà thông qua việc sử dụng các bộ phận của cây mẹ như cành, lá, rễ hoặc mô tế bào để tạo ra những cây con có đặc tính di truyền giống hệt cây mẹ. Điều này có nghĩa là cây con được tạo ra từ phương pháp nhân giống vô tính sẽ có những đặc điểm giống hoàn toàn cây mẹ, từ ngoại hình, khả năng sinh trưởng cho đến năng suất. Nhân giống vô tính có nhiều ưu điểm so với nhân giống hữu tính (nhân giống qua hạt), như rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây con, duy trì được các đặc tính tốt của cây mẹ và có thể áp dụng với những giống cây không thể ra hoa hoặc không ra hạt.
Có nhiều phương pháp nhân giống vô tính phổ biến trong nông nghiệp, mỗi phương pháp có ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với từng loại cây trồng khác nhau. Các phương pháp này bao gồm: giâm cành, chiết cành, ghép mắt, nuôi cấy mô, và mọc chồi từ củ, rễ. Dưới đây là ba phương pháp nhân giống vô tính chính thường được áp dụng trong nông nghiệp.
Giâm cành: Phương pháp này sử dụng đoạn cành non hoặc cành già của cây mẹ để trồng vào đất hoặc môi trường thích hợp, từ đó cành giâm sẽ phát triển thành cây con. Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện và phù hợp với nhiều loại cây như hoa hồng, cà chua, cam, chanh, và nhiều loại cây ăn quả khác.
Chiết cành: Phương pháp này bao gồm việc cắt một phần cành của cây mẹ, vùi phần cắt này vào đất ẩm để nó hình thành rễ, sau đó tách ra và trồng thành cây con. Phương pháp này thường được áp dụng với các loại cây ăn quả lâu năm như cây ổi, nhãn, bưởi.
Ghép mắt: Phương pháp ghép mắt là việc cắt một phần mắt (một đoạn thân nhỏ có mầm) của cây mẹ và ghép vào thân của cây khác. Phương pháp này thường được sử dụng với cây giống như cây táo, cây mận và các cây ăn quả.
Nuôi cấy mô: Phương pháp này sử dụng tế bào hoặc mô của cây mẹ để tạo ra cây con trong môi trường vô trùng. Đây là phương pháp hiện đại, giúp sản xuất hàng loạt cây giống đồng nhất và sạch bệnh.
Giâm cành là một phương pháp nhân giống vô tính đơn giản, được thực hiện bằng cách lấy một đoạn cành của cây mẹ và trồng vào môi trường thích hợp để cành này phát triển thành cây con. Để thực hiện giâm cành thành công, cần phải tuân thủ một số bước cơ bản. Sau đây là kỹ thuật giâm cành đối với cây hoa hồng, một loại cây trồng phổ biến tại nhiều địa phương ở Việt Nam.
Bước 1: Chọn cành giống Chọn cành hoa hồng khỏe mạnh, không có dấu hiệu của bệnh tật hoặc sâu bệnh. Cành giâm nên được cắt từ những cây trưởng thành, có khả năng sinh trưởng tốt. Cành cắt có độ dài khoảng 15-20 cm, phần đầu của cành không được quá già hoặc quá non. Cần đảm bảo cắt cành sạch, không để lại phần gốc bị dập nát.
Bước 2: Xử lý cành giâm Sau khi cắt cành, phần gốc cành giâm cần được xử lý bằng dung dịch kích thích ra rễ (như dung dịch NAA hoặc IBA). Điều này giúp cành nhanh chóng ra rễ và tăng khả năng sống sót. Cần cắt bỏ phần lá dưới cành để tránh tiếp xúc với đất, đồng thời giảm bớt sự thoát hơi nước qua lá.
Bước 3: Chuẩn bị đất và trồng cành Chọn đất tơi xốp, có khả năng thoát nước tốt để cắm cành giâm. Đất có thể trộn thêm với mùn hoặc cát để giúp cây dễ dàng phát triển rễ. Đào một lỗ nhỏ ở đất, sau đó cắm cành vào khoảng 2-3 cm sâu trong đất. Cần giữ đất ẩm nhưng không được quá ướt, vì sẽ làm cành bị thối.
Bước 4: Chăm sóc cành giâm Sau khi cắm cành vào đất, cần giữ độ ẩm cho đất để giúp cành phát triển rễ. Thường xuyên tưới nước, nhưng tránh làm đọng nước trên bề mặt đất. Để cành giâm phát triển tốt, có thể sử dụng một lớp nilon trong suốt để bao quanh cành giâm, tạo môi trường kín giúp giữ ẩm và tăng tỉ lệ ra rễ.
Bước 5: Kiểm tra và trồng ra vườn Sau khoảng 3-4 tuần, nếu cành giâm ra rễ, có thể tách cành ra và trồng vào chậu hoặc vườn. Lúc này, cần chăm sóc cây con như các cây trồng thông thường, bảo đảm cung cấp đủ nước và ánh sáng để cây sinh trưởng khỏe mạnh.
Phương pháp giâm cành được áp dụng rộng rãi không chỉ đối với cây hoa hồng mà còn đối với nhiều loại cây ăn quả như cam, chanh, và cây trang trí. Việc áp dụng phương pháp này giúp nông dân có thể nhân giống cây trồng nhanh chóng mà không phải chờ đợi quá lâu, đồng thời vẫn giữ được những đặc tính tốt của cây mẹ.
CH1: Thực hiện giâm cành cho một đối tượng cây trồng phù hợp ở gia đình hoặc địa phương em
Nếu bạn đang muốn thực hiện giâm cành tại gia đình hoặc địa phương của mình, hãy chọn một loại cây trồng phù hợp. Ví dụ, nếu bạn sống ở vùng nông thôn có khí hậu thuận lợi cho cây chanh, bạn có thể thực hiện giâm cành cây chanh. Cách làm sẽ giống như các bước đã trình bày ở trên: chọn cành chanh khỏe mạnh, xử lý bằng dung dịch kích rễ, cắm vào đất và chăm sóc cành giâm. Việc thực hiện giâm cành chanh giúp tạo ra những cây giống chất lượng, nhanh chóng và có thể áp dụng cho các mục đích trồng trong vườn gia đình hoặc bán ra thị trường.
Trong việc áp dụng giâm cành tại gia đình, bạn sẽ tiết kiệm được chi phí mua giống cây trồng, đồng thời có thể cung cấp cho gia đình nguồn thực phẩm sạch, an toàn. Ngoài ra, khi giâm cành thành công, bạn cũng có thể chia sẻ giống cây với những người xung quanh, góp phần phát triển cây trồng tại địa phương.
Như vậy, nhân giống vô tính bằng phương pháp giâm cành là một kỹ thuật đơn giản và hiệu quả, có thể áp dụng dễ dàng trong đời sống hàng ngày, giúp nâng cao năng suất cây trồng và tạo ra những giống cây chất lượng cao.
Tìm kiếm tài liệu học tập Công nghệ 7