"Chuyện người con gái Nam Xương" là một trong những tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Dữ, được viết bằng thể loại truyền kỳ trong bộ "Truyền kỳ mạn lục". Câu chuyện không chỉ mang đậm dấu ấn văn học dân gian mà còn phản ánh sâu sắc những giá trị đạo đức, nhân văn và những vấn đề của xã hội phong kiến xưa.
Nhân vật chính trong câu chuyện là Vũ Nương, một người con gái đẹp, hiền thục và hiếu thảo. Vũ Nương gả cho Trương Sinh, một người chồng yêu thương và quan tâm đến vợ. Tuy nhiên, cuộc sống của họ không được hạnh phúc trọn vẹn vì Trương Sinh tính tình nóng nảy, thiếu kiên nhẫn và hay nghi ngờ. Dù sống trong tình yêu thương, nhưng những bất hòa trong cuộc sống hôn nhân vẫn liên tục đe dọa hạnh phúc của Vũ Nương.
Câu chuyện trở nên bi kịch khi Vũ Nương mang thai, Trương Sinh ra đi lính. Trong thời gian chồng vắng nhà, Vũ Nương phải đối mặt với những hiểu lầm và nghi ngờ từ người chồng. Trong một lần, Trương Sinh về nhà và nghe thấy lời nói của một người đàn bà giúp việc, mà không hiểu đúng ý nghĩa, khiến anh nghi ngờ vợ ngoại tình. Mặc dù Vũ Nương đã nhiều lần giải thích, nhưng Trương Sinh không chịu tin và thậm chí còn đối xử với vợ một cách tàn nhẫn.
Sự nghi ngờ và thiếu lòng tin của Trương Sinh đã đẩy Vũ Nương vào tuyệt vọng. Cảm thấy không thể sống nổi trong cảnh gia đình không hòa thuận, Vũ Nương quyết định tự vẫn. Trước khi chết, Vũ Nương đã để lại một lời nhắn để giải thích cho những hiểu lầm của chồng. Cái chết của Vũ Nương không chỉ là kết thúc bi thảm của một người phụ nữ hiền thục, mà còn là sự thể hiện của những bi kịch xã hội, khi phụ nữ bị đối xử bất công và không được tôn trọng trong xã hội phong kiến.
Với kết thúc bi thảm, câu chuyện phản ánh một cách sâu sắc vấn đề hôn nhân, tình yêu và sự nghi ngờ trong xã hội phong kiến xưa. Hình ảnh của Vũ Nương như một tượng đài của sự hy sinh, bất hạnh và tủi nhục, cũng là lời tố cáo mạnh mẽ sự vô lý của những định kiến xã hội và tình trạng bất công đối với phụ nữ.
Tuy nhiên, bi kịch của Vũ Nương không chỉ dừng lại ở cái chết. Khi Vũ Nương chết, linh hồn của cô không tan biến mà vẫn còn quay lại báo oán và chứng minh sự trong sạch của mình. Linh hồn của Vũ Nương cuối cùng đã được giải oan khi Trương Sinh nhận ra lỗi lầm của mình, nhưng cũng chỉ trong một hoàn cảnh không thể cứu vãn được tình hình.
Câu chuyện "Chuyện người con gái Nam Xương" không chỉ là một bi kịch của một cá nhân mà còn là lời cảnh tỉnh về những định kiến, sự vô lý trong cách nhìn nhận và đối xử của xã hội phong kiến đối với phụ nữ. Vũ Nương là một hình mẫu của người phụ nữ trong xã hội xưa, luôn chịu đựng, hy sinh và cam chịu, nhưng cuối cùng vẫn bị tổn thương và hy sinh trong một xã hội thiếu công bằng.
Qua câu chuyện, Nguyễn Dữ đã khắc họa một cách sâu sắc và cảm động hình ảnh người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Đây không chỉ là câu chuyện của một người con gái Nam Xương mà là câu chuyện của hàng triệu người phụ nữ trong lịch sử, những người luôn phải chịu đựng những khổ đau và bất công mà không được lên tiếng.