Bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biên giới quốc gia là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất đối với mỗi quốc gia, đặc biệt đối với Việt Nam, một quốc gia có vị trí chiến lược tại khu vực Đông Nam Á, với nhiều yếu tố lịch sử, địa lý và chính trị đặc biệt. Chủ quyền lãnh thổ và biên giới quốc gia không chỉ là vấn đề chính trị mà còn liên quan đến an ninh, phát triển kinh tế, văn hóa và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước. Việt Nam, với lịch sử hơn nghìn năm đấu tranh chống xâm lược, đã xây dựng một đường lối bảo vệ chủ quyền lãnh thổ kiên quyết, sáng suốt, thông qua nhiều biện pháp và chính sách khác nhau.
Việt Nam có đường biên giới dài và nhiều điểm giáp ranh với các quốc gia láng giềng như Trung Quốc, Lào, Campuchia, cũng như đường bờ biển dài, quan trọng đối với giao thông quốc tế. Từ xưa đến nay, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biên giới quốc gia luôn là nhiệm vụ hàng đầu của mọi chính quyền và quân đội Việt Nam. Chủ quyền lãnh thổ không chỉ được bảo vệ qua các chiến lược quân sự, mà còn qua các phương thức ngoại giao, hợp tác quốc tế, và xây dựng các mối quan hệ ổn định với các quốc gia xung quanh.
Trong bối cảnh hiện nay, việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biên giới của Việt Nam càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết khi các yếu tố quốc tế và khu vực có nhiều biến động. Các tranh chấp biên giới và biển đảo với một số quốc gia láng giềng, đặc biệt là Trung Quốc, luôn là vấn đề nhạy cảm và đầy thách thức. Cùng với đó, các yếu tố như chủ quyền trên Biển Đông, sự thay đổi trong quan hệ quốc tế, tình hình kinh tế, chính trị trong khu vực đều tác động đến chiến lược bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam.
Biển Đông, một trong những vùng biển chiến lược quan trọng của thế giới, không chỉ có ý nghĩa đối với an ninh quốc gia mà còn đối với sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Biển Đông là tuyến đường hàng hải quan trọng, kết nối các quốc gia trong khu vực với thế giới bên ngoài. Việt Nam đã và đang thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình đối với các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, đồng thời kiên quyết đấu tranh chống lại các hành vi xâm phạm chủ quyền của các quốc gia khác trong khu vực.
Bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biên giới quốc gia của Việt Nam được thực hiện bằng nhiều biện pháp đa dạng. Một trong những biện pháp quan trọng là duy trì và phát triển sức mạnh quân sự, đảm bảo an ninh quốc gia, đồng thời củng cố lực lượng biên phòng, quân đội nhân dân, tăng cường công tác tuần tra, giám sát biên giới và biển đảo. Đặc biệt, Việt Nam chú trọng xây dựng các thế trận quốc phòng toàn dân, kết hợp với công tác ngoại giao để giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Ngoài yếu tố quân sự, công tác tuyên truyền và giáo dục cũng là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Các chương trình giáo dục về chủ quyền biên giới và biển đảo giúp nâng cao nhận thức của người dân, nhất là thế hệ trẻ, về tầm quan trọng của việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Việc thông tin chính thức về các sự kiện tranh chấp biên giới, biển đảo và các hành động của các quốc gia khác là cần thiết để tạo sự đoàn kết, thống nhất trong cộng đồng dân cư.
Ngoài việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, Việt Nam còn chú trọng vào việc phát triển các khu vực biên giới và hải đảo, cải thiện cơ sở hạ tầng, đời sống nhân dân, đồng thời tạo ra môi trường ổn định, hòa bình để phát triển kinh tế, xã hội. Các khu vực biên giới cần được đầu tư phát triển mạnh mẽ để không chỉ bảo vệ được chủ quyền mà còn tạo ra sự gắn kết giữa cộng đồng dân cư biên giới với phần còn lại của đất nước.
Trong quan hệ quốc tế, Việt Nam luôn thực hiện chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ với các quốc gia, đặc biệt là các nước láng giềng. Các cuộc đàm phán, hội nghị, hợp tác quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định biên giới và giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế. Điều này thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc giải quyết các vấn đề biên giới, biển đảo trên cơ sở hòa bình, đồng thời bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia.
Ngoài ra, Việt Nam cũng tích cực tham gia vào các tổ chức quốc tế như ASEAN, Liên Hợp Quốc, và các diễn đàn quốc tế khác để khẳng định lập trường và bảo vệ quyền lợi quốc gia. Các diễn đàn này giúp Việt Nam đối thoại, thảo luận về các vấn đề tranh chấp lãnh thổ, đồng thời thúc đẩy sự hợp tác giữa các quốc gia trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh khu vực.
Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu trong công tác bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và biên giới, nhưng Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Các tranh chấp biên giới với một số quốc gia còn tồn tại, các tranh chấp về quyền lợi trên Biển Đông vẫn là vấn đề khó giải quyết trong thời gian ngắn hạn. Hơn nữa, với sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ quân sự, khả năng xâm nhập thông qua các hình thức chiến tranh phi truyền thống như chiến tranh mạng, chiến tranh thông tin cũng đang đặt ra nhiều thách thức mới đối với việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam cần phải tiếp tục củng cố sức mạnh quân sự, tăng cường sự hợp tác quốc tế, phát triển kinh tế - xã hội tại các khu vực biên giới, đảo, đồng thời duy trì một chính sách đối ngoại mềm dẻo và linh hoạt để bảo vệ hiệu quả chủ quyền lãnh thổ. Quan trọng nhất, tất cả mọi công dân Việt Nam cần nhận thức sâu sắc về trách nhiệm bảo vệ đất nước, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ từ những hành động nhỏ nhất, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ vững chắc biên giới quốc gia.
