Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 là một trong những chiến công vĩ đại nhất trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Đây không chỉ là chiến thắng quân sự, mà còn là biểu tượng của ý chí kiên cường, tài trí và khát vọng độc lập của dân tộc Việt. Dưới sự lãnh đạo tài ba của Ngô Quyền, quân dân Đại Việt đã đánh bại hoàn toàn quân xâm lược Nam Hán, mở ra một trang sử mới, bảo vệ được nền độc lập dân tộc và khẳng định sự vững mạnh của quốc gia.
Bối cảnh lịch sử trước chiến thắng Bạch Đằng
Vào thế kỷ 10, đất nước Đại Việt đang phải đối mặt với sự xâm lược từ các thế lực phương Bắc. Trước khi diễn ra trận chiến Bạch Đằng, nhà Đinh, sau khi Đinh Tiên Hoàng qua đời vào năm 979, đã rơi vào tình trạng loạn lạc và bất ổn. Trong bối cảnh đó, Ngô Quyền, một trong những tướng tài của nhà Đinh, đã đứng lên khôi phục trật tự và dẹp loạn. Ông đã giành thắng lợi trong trận quyết chiến ở sông Bạch Đằng, đánh bại quân Nam Hán dưới sự chỉ huy của Hoàng thúc Dương, người được cử sang xâm lược Đại Việt.
Trước đó, vào năm 930, quân Nam Hán đã nhiều lần đưa quân xâm lược Đại Việt nhưng đều thất bại. Tuy nhiên, nhà Nam Hán không từ bỏ tham vọng mở rộng bờ cõi và vẫn tiếp tục tìm cách chiếm đóng Đại Việt. Năm 938, nhân lúc đất nước Đại Việt còn đang trong giai đoạn chuyển giao quyền lực giữa các triều đại, Nam Hán quyết định đưa quân xâm lược lần nữa, với hi vọng sẽ dễ dàng chiếm được đất đai và khôi phục quyền cai trị đối với Đại Việt.
Chuẩn bị chiến lược của Ngô Quyền
Ngô Quyền, dù mới lên nắm quyền, nhưng ông đã là một người có tầm nhìn chiến lược sâu sắc và quyết tâm bảo vệ độc lập của đất nước. Khi biết tin quân Nam Hán chuẩn bị tấn công, Ngô Quyền không chỉ chuẩn bị lực lượng quân sự hùng mạnh mà còn vận dụng triệt để yếu tố địa lý, nhất là thế mạnh của sông Bạch Đằng, nơi mà dòng nước xiết và bãi cạn có thể trở thành yếu tố quyết định thắng lợi trong trận chiến.
Ngô Quyền đã chỉ huy quân ta đóng cọc sắt dưới lòng sông Bạch Đằng, với những chiếc cọc nhọn, có thể xuyên thủng thân tàu của quân địch. Những cây cọc này được giấu kín dưới nước, khi quân Nam Hán tiến vào sẽ không thể nhận thấy được. Hơn nữa, Ngô Quyền còn tập trung lực lượng quân đội tinh nhuệ của mình, chuẩn bị kỹ càng về cả chiến thuật lẫn tinh thần chiến đấu.
Diễn biến trận chiến Bạch Đằng
Vào tháng 4 năm 938, quân Nam Hán dưới sự chỉ huy của Hoàng thúc Dương tiến vào cửa sông Bạch Đằng, thực hiện cuộc xâm lược Đại Việt. Họ mang theo một đội quân hùng mạnh với hàng nghìn chiến thuyền, quyết tâm chiếm đóng đất đai và áp đặt quyền lực lên Đại Việt. Tuy nhiên, Ngô Quyền đã chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với cuộc tấn công này.
Khi quân Nam Hán tiến vào sông, Ngô Quyền chỉ huy quân ta tiến hành chiến thuật “tấn công bất ngờ” với sự phối hợp hoàn hảo giữa thuyền chiến và dòng nước. Ngô Quyền đã chọn đúng thời điểm, cho quân mình bao vây và tấn công mạnh mẽ, đồng thời dòng nước xiết và các cọc sắt dưới sông đã khiến quân Nam Hán không thể rút lui, bị mắc kẹt. Đứng trước sự tổn thất lớn về người và tài sản, quân Nam Hán không còn khả năng chống trả. Hoàng thúc Dương và nhiều tướng lĩnh bị giết chết, quân địch bị tiêu diệt hoàn toàn.
Ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Bạch Đằng
Chiến thắng Bạch Đằng không chỉ đơn thuần là một trận đánh giành thắng lợi quân sự, mà nó còn có ý nghĩa sâu sắc trong việc bảo vệ nền độc lập và khẳng định quyền tự chủ của dân tộc Việt. Đây là lần đầu tiên, một lực lượng quân sự nhỏ bé như Đại Việt lại đánh bại một đội quân xâm lược hùng mạnh như Nam Hán, một thành tựu mà ít quốc gia thời kỳ đó có thể đạt được. Trận chiến này đã góp phần quan trọng trong việc củng cố vững chắc độc lập cho Đại Việt.
Chiến thắng Bạch Đằng còn mở ra một giai đoạn mới trong lịch sử đất nước. Sau trận chiến này, Ngô Quyền lên ngôi, trở thành vị vua đầu tiên của nhà Ngô, mở ra một thời kỳ phát triển và ổn định cho Đại Việt. Nhà Ngô đã làm nền tảng cho sự ra đời của các triều đại phong kiến tiếp theo, như nhà Lý, nhà Trần, và giúp đất nước phát triển mạnh mẽ trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa và quân sự.
