Trong giai đoạn từ năm 1918 đến 1945, Châu Á chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, có ảnh hưởng sâu rộng đến tình hình chính trị, xã hội, và kinh tế của khu vực này. Dưới đây là một số điểm nổi bật trong lịch sử Châu Á trong giai đoạn này:
1. Sự suy yếu của các đế quốc châu Âu
Sự sụp đổ của các đế quốc lớn: Sau Chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914-1918), các đế quốc châu Âu như Đế quốc Ottoman, Đế quốc Nga, và Đế quốc Đức đã suy yếu hoặc sụp đổ. Điều này mở ra cơ hội cho các quốc gia ở Châu Á đẩy mạnh các phong trào độc lập và chống lại sự chiếm đóng của phương Tây.
2. Các phong trào độc lập tại Ấn Độ và Đông Nam Á• Ấn Độ: Dưới sự lãnh đạo của Mahatma Gandhi, phong trào giành độc lập của Ấn Độ chống lại sự cai trị của Đế quốc Anh trở nên mạnh mẽ. Cuộc đấu tranh này đạt đỉnh điểm vào thập kỷ 1930, với các cuộc biểu tình, tuyệt thực và chiến lược bất bạo động.• Phong trào độc lập ở Đông Nam Á: Các quốc gia như Việt Nam (dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh), Indonesia (dưới sự lãnh đạo của Sukarno), Philippines (được cấp độc lập từ Mỹ vào năm 1946) bắt đầu mạnh mẽ trong việc đấu tranh chống lại sự đô hộ của các cường quốc phương Tây.
3. Sự gia tăng ảnh hưởng của Nhật Bản
Chính sách bành trướng của Nhật Bản: Nhật Bản sau khi giành thắng lợi trong các cuộc chiến tranh với Trung Quốc và Nga (Nhật - Nga, 1904-1905), đã chuyển sang chính sách bành trướng, tìm kiếm tài nguyên và lãnh thổ mới, đặc biệt là tại Mãn Châu, Trung Quốc và Đông Nam Á. Nhật Bản tham gia vào nhiều cuộc chiến tranh và phát động chiến tranh xâm lược, dẫn đến việc chiếm đóng các quốc gia trong khu vực.• Cuộc xâm lược Mãn Châu (1931): Nhật Bản xâm chiếm Mãn Châu và thành lập quốc gia bù nhìn Mãn Châu Quốc vào năm 1932, đặt nền móng cho sự bành trướng của Nhật Bản.
4. Cuộc Đại khủng hoảng Kinh tế (1930)
Ảnh hưởng tới Châu Á: Đại khủng hoảng kinh tế toàn cầu từ năm 1929 đã ảnh hưởng sâu rộng đến các nền kinh tế Châu Á, làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo đói và bất ổn xã hội. Nhật Bản, với nền công nghiệp phát triển, tìm cách mở rộng lãnh thổ để kiểm soát các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
5. Các phong trào cộng sản• Trung Quốc: Trong giai đoạn này, Trung Quốc chứng kiến cuộc đấu tranh giữa Quốc Dân Đảng (dưới sự lãnh đạo của Tưởng Giới Thạch) và Đảng Cộng sản Trung Quốc (dưới sự lãnh đạo của Mao Trạch Đông). Mặc dù Quốc Dân Đảng giành được quyền kiểm soát chính trị chính thức, nhưng phong trào cộng sản ngày càng mạnh mẽ.
Các phong trào cộng sản tại Đông Nam Á: Các phong trào cộng sản cũng bắt đầu phát triển ở các nước như Việt Nam (dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh) và Indonesia, khởi đầu cho những cuộc đấu tranh sau này chống lại chủ nghĩa thực dân phương Tây và chính quyền thân phương Tây.
6. Chiến tranh Thế giới thứ hai (1939 - 1945)
Nhật Bản trong chiến tranh thế giới thứ hai: Nhật Bản tham gia chiến tranh thế giới thứ hai với vai trò là một trong các cường quốc phát xít. Nhật Bản mở rộng lãnh thổ bằng các cuộc tấn công vào Trung Quốc, Đông Nam Á và Thái Bình Dương.• Cuộc tấn công vào Pearl Harbor (1941): Sự kiện này đánh dấu sự tham gia của Hoa Kỳ vào chiến tranh thế giới thứ hai. Nhật Bản mở rộng chiến tranh ở Thái Bình Dương và các nước Châu Á.
Kháng chiến chống Nhật Bản: Các phong trào kháng chiến, đặc biệt là ở Trung Quốc (dưới sự lãnh đạo của Mao Trạch Đông) và Việt Nam (dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh), đã mạnh mẽ chống lại sự xâm lược của Nhật Bản.
7. Kết quả và ảnh hưởng
Sự sụp đổ của Nhật Bản: Sau thất bại trong chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản buộc phải đầu hàng vào năm 1945. Điều này tạo ra một cơ hội lớn cho các phong trào độc lập và giải phóng dân tộc trong khu vực Châu Á.
Cuộc đấu tranh giành độc lập tiếp diễn: Sau chiến tranh, các quốc gia như Ấn Độ (được độc lập vào năm 1947) và Việt Nam (giành độc lập vào năm 1954) đạt được độc lập, đánh dấu sự kết thúc của chủ nghĩa thực dân phương Tây ở nhiều nơi.
Trong giai đoạn 1918-1945, Châu Á đã chứng kiến những biến động mạnh mẽ, từ các phong trào giành độc lập, sự trỗi dậy của Nhật Bản, cho đến cuộc chiến tranh thế giới thứ hai, điều này đã làm thay đổi hoàn toàn bản đồ chính trị và kinh tế của khu vực.
