Để chuẩn bị cho kỳ thi học sinh giỏi (HSG) môn Ngữ văn lớp 6, việc ôn tập phải dựa trên nền tảng vững chắc từ các sách giáo khoa mới, cụ thể là bộ sách ngữ văn lớp 6 Cánh Diều, ngữ văn lớp 6 Chân trời sáng tạo, và ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức. Các bộ sách này cung cấp cho học sinh những kiến thức cốt lõi, từ đó giúp phát triển tư duy và khả năng phân tích văn bản, làm tiền đề cho việc tham gia các kỳ thi HSG. Trong quá trình ôn thi, học sinh không chỉ cần nắm vững các kiến thức cơ bản mà còn phải thực hành nhiều với các dạng đề ngoài SGK.
Bộ sách Kết nối tri thức cung cấp những nội dung phong phú về văn học và tiếng Việt. Các kiến thức trong chương trình học bao gồm ba phần chính: Văn bản, Tiếng Việt và Tập làm văn.
Phần Văn bản trong chương trình lớp 6 bao gồm các văn bản truyện ngắn, truyện dài và thơ thuộc nhiều thể loại khác nhau. Qua đó, học sinh rèn luyện kỹ năng đọc hiểu, phân tích nhân vật, cốt truyện, chủ đề và ý nghĩa. Các tác phẩm tiêu biểu như “Dế Mèn phiêu lưu ký”, “Tôi đi học”, “Cô bé bán diêm” và những bài thơ như “Mưa” của Trần Đăng Khoa, đều là những văn bản trọng tâm.
Phần Tiếng Việt tập trung vào các kiến thức ngữ pháp như từ loại, câu đơn, câu ghép, các biện pháp tu từ (như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa), giúp học sinh củng cố kỹ năng viết và biểu đạt ý tưởng một cách rõ ràng, mạch lạc.
Phần Tập làm văn rèn luyện cho học sinh cách viết bài văn miêu tả, tự sự và biểu cảm, đây là những dạng bài tập cơ bản mà học sinh cần nắm vững. Hơn nữa, học sinh còn được học cách viết các bài văn nghị luận đơn giản, bắt đầu từ những vấn đề gần gũi trong cuộc sống.
Việc tổng hợp kiến thức lớp 6 học kỳ 1 và học kỳ 2 là rất quan trọng để các em có cái nhìn toàn diện về chương trình học, từ đó chuẩn bị tốt cho các kỳ thi học sinh giỏi. Tổng hợp kiến thức văn lớp 6 học kì 1 thường tập trung vào những văn bản và kiến thức cơ bản, còn Tổng hợp kiến thức văn lớp 6 học kì 2 bổ sung thêm nhiều dạng văn bản phong phú hơn, cũng như kỹ năng làm bài phức tạp hơn.
Ngoài việc nắm chắc các kiến thức trong SGK, học sinh cần thực hành với nhiều tài liệu ôn thi HSG Văn 6. Các tài liệu này giúp học sinh làm quen với các dạng đề thi đa dạng, từ những câu hỏi trắc nghiệm về kiến thức ngữ pháp đến các bài phân tích văn bản dài, đòi hỏi kỹ năng đọc hiểu và tư duy sâu sắc. Một tài liệu nổi bật là 45 đề ngoài SGK ôn HSG văn 6 mới, với cấu trúc đề phong phú và các câu hỏi từ cơ bản đến nâng cao, nhằm rèn luyện khả năng của học sinh trong việc tiếp cận nhiều dạng văn bản khác nhau.
Bên cạnh đó, bộ De thi HSG môn Ngữ văn lớp 6 với đáp án chi tiết là nguồn tài liệu quý báu cho học sinh ôn luyện. Những đề thi này không chỉ giúp học sinh luyện kỹ năng làm bài mà còn cung cấp các phương pháp phân tích đề, sắp xếp ý tưởng và viết văn mạch lạc. Đặc biệt, học sinh có thể tham khảo De thi học sinh giỏi Văn lớp 6 có đáp an, từ đó đối chiếu với bài làm của mình, rút kinh nghiệm và hoàn thiện kỹ năng.
Việc bồi dưỡng học sinh giỏi văn 6 Kết nối tri thức không chỉ đơn thuần là học thuộc lòng các kiến thức trong sách mà còn yêu cầu học sinh phát triển kỹ năng tư duy phản biện, khả năng phân tích sâu rộng các vấn đề xã hội và văn học. Học sinh cần luyện tập kỹ năng phân tích và diễn giải văn bản một cách sâu sắc, từ việc hiểu rõ các tầng nghĩa ẩn dụ, nhân hóa trong tác phẩm văn học, cho đến cách vận dụng các biện pháp tu từ trong bài viết. Ngoài ra, việc rèn luyện viết văn miêu tả, biểu cảm và tự sự cũng là một phần quan trọng trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi.
Học sinh cũng cần chú ý đến cách trình bày bài viết mạch lạc, bố cục rõ ràng, có ý tưởng sáng tạo, và đặc biệt là khả năng lập luận chặt chẽ. Các em cần phân tích kỹ lưỡng và chính xác các vấn đề được đặt ra trong đề bài, sử dụng ngôn ngữ chính xác và diễn đạt dễ hiểu. Việc tham khảo nhiều nguồn tài liệu, chẳng hạn như các đề thi học sinh giỏi từ các năm trước, là rất cần thiết để học sinh nắm bắt được xu hướng ra đề và cách trả lời.
Một trong những phần quan trọng trong quá trình ôn thi là làm đề thi thử và đối chiếu với đáp án. De thi học sinh giỏi Văn lớp 6 có đáp an không chỉ giúp học sinh kiểm tra kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng xử lý thời gian và chiến lược làm bài. Các đề thi thường được xây dựng trên cơ sở các kiến thức đã học trong SGK kết hợp với các yêu cầu tư duy phân tích cao, đòi hỏi học sinh phải có nền tảng kiến thức vững chắc.
Những đề thi này giúp học sinh rèn luyện khả năng làm bài thi trong thời gian giới hạn, đồng thời đưa ra các tình huống văn học khác nhau để học sinh vận dụng kiến thức vào phân tích và viết bài. Việc đối chiếu với đáp án sau khi làm bài sẽ giúp học sinh rút ra những kinh nghiệm quý báu, đồng thời biết cách hoàn thiện kỹ năng viết và phân tích văn bản.
Việc ôn thi học sinh giỏi môn ngữ văn lớp 6 đòi hỏi học sinh không chỉ nắm vững kiến thức trong SGK mà còn phải thực hành làm bài thi với các tài liệu ngoài SGK, như 45 đề ngoài SGK ôn HSG văn 6 mới và các De thi HSG môn Ngữ văn lớp 6 có đáp án. Sự kết hợp giữa việc nắm bắt lý thuyết và thực hành làm đề là chìa khóa giúp học sinh đạt được kết quả cao trong kỳ thi học sinh giỏi.
